Φραντσέσκα Ντέγκο: Ρεσιτάλ για σόλο βιολί
Όμορφη, κομψή, 29 μόλις χρόνων, Μέγα Τάλαντο, στη μουσική απ’ τα τέσσερα χρόνια της, σε συναυλίες απ’ τα επτά, απ’ τα παιδιά-θαύματα που δε ναυάγησαν στα ρηχά με την ενηλικίωσή τους, με αξιοσημείωτη δισκογραφία στο ενεργητικό της -τα 24 «Καπρίτσια» του Παγκανίνι κι οι 10 σονάτες για βιολί και πιάνο
του Μπετόβεν, μεταξύ άλλων, στην «Deutsche Grammophon»- και με διεθνή, πια, καριέρα -ένα περίλαμπρο αστέρι: η Ιταλίδα -από ιταλό πατέρα κι αμερικανίδα, μ’ εβραϊκές ρίζες, μητέρα- Φραντσέσκα Ντέγκο. Ήρθε -άγνωστο όνομα στην Ελλάδα- και τόλμησε να εμφανιστεί «γυμνή» στη σκηνή: ένα ρεσιτάλ για σόλο βιολί. Τη βραδιά άνοιξε με την έξοχη, τετραμερή -«Εμμονή», «Μελαγχολία», «Χορός των σκιών»/Σαραμπάντα, «Ερινύες», οι τίτλοι των τεσσάρων μερών- Σονάτα αρ. 2, απ’ το έργο 27 «Έξι σονάτες για σόλο βιολί» (1923) του Βέλγου Εζέν Ιζαΐ -η καθεμιά τους αφιερωμένη σ’ έναν, σύγχρονο του συνθέτη-βιολονίστα, βιρτουόζο του βιολιού, η συγκεκριμένη, αρ. 2, στον Ζακ Τιμπό. Η Ντέγκο ήδη απ’ το πρώτο αυτό κομμάτι άνοιξε τα
χαρτιά της: εξαιρετική, εντυπωσιακή τεχνική, πλούσιο συναίσθημα αλλά ελεγχόμενο, μέτρο, εκφραστικότητα κι εκείνος «ο διάβολος μέσα της» που κάνει ένα μουσικό να ξεχωρίζει. Εμπνευσμένη απ’ τον Μπαχ, η Σονάτα του Ιζαΐ ακολουθεί το ύφος του με αναφορές στον Μπαχ, αναφορές που η νεαρή βιολονίστα ανέδειξε. Για δεύτερο έργο, στο καλά οργανωμένο πρόγραμμά της, πολύ έξυπνα, διάλεξε ένα κομμάτι σαν «πέρασμα» στο δεύτερο μέρος του ρεσιτάλ: «Στον Παγκανίνι», για σόλο βιολί (1982) του Άλφρεντ Σνίτκε. Μια δεξιοτεχνική σύνθεση στην οποία ο γερμανικής καταγωγής Σοβιετικός συνθέτης έχει παίξει εμπνευσμένα -κάτι σαν κλείσιμο του ματιού- με τα «Καπρίτσια» του Παγκανίνι, με άξονα το «Καπρίτσιο» αρ. 24 του έργου 1, χωρίς, όμως, να πρόκειται για παραλλαγές σε θέμα. Θέματα κι από άλλα «Καπρίτσια» του Παγκανίνι προβάλλουν σαν νύξεις, σαν αντανακλάσεις, ξεπετάγονται ξαφνικά και υφαίνονται για να ανατραπούν με τον
φρενήρη μεταμοντέρνο τρόπο του Σνίτκε. Η Φραντσέσκα Ντέγκο θριάμβευσε: έξοχη ερμηνεία. Στο δεύτερο μέρος μπήκε στο ψαχνό της βραδιάς: αφιερωμένο στον Νικολό Παγκανίνι, τον θρυλικό βιολονίστα-συνθέτη της ρομαντικής εποχής, με δώδεκα απ’ τα περίφημα 24 «Καπρίτσια» (1802 -1817) του έργου 1, λυδίας λίθου για τους δεξιοτέχνες του βιολιού -τα αρ.13 έως και 24. Εντελώς στα χωρικά της ύδατα, η νεαρή ιταλίδα βιολονίστα, μια που τα ’χει, ήδη, όλα, δισκογραφήσει, πραγματοποίησε τον ερμηνευτικό άθλο ακροβατώντας ανάμεσα στα ιλιγγιώδη γκλισάντι και στα αιφνιδιαστικά πιτσικάτι και θαυματουργώντας στα περάσματα απ’ τις ψηλότερες στις πιο χαμηλές νότες, χωρίς να χάσει ποτέ τον έλεγχο. Μια αξιομνημόνευτη δεξιοτεχνία! Αλλά η έκπληξη ήταν αλλού: ότι η Φραντσέσκα Ντέγκο ανέσυρε, μέσα απ’ τις εκτυφλωτικές λάμψεις αυτών των πυροτεχνημάτων, μουσική ψίχα δικαιώνοντας τον ιταλό πρόγονό της και καταρρίπτοντας τις αμφισβητήσεις για την ουσία της μουσικής του. Στο περιορισμένο -αλλά εξαιρετικό- κοινό της, που εξέφρασε τον ενθουσιασμό του με θερμότατο και διαρκείας χειροκρότημα και ιαχές, η νεαρή βιολονίστα χάρισε, ως ανκόρ, «κάτι αργό», όπως είπε μετά τους φρενιτιώδεις, έως τότε, ρυθμούς του ρεσιτάλ της: μια Σαραμπάντα του Μπαχ -που ερμήνευσε υπέροχα. Θέλοντας,
προφανώς, να κάνει φανερό ότι στη μουσικότητα και την πνευματικότητα δίνει βάρος εξίσου όσο και στη δεξιοτεχνία και την εξωστρέφεια. Το είχαμε, όμως, ήδη καταλάβει. Είμαι απόλυτα σίγουρος ότι όταν -και αν... - η Φραντσέσκα Ντέγκο γυρίσει στην Ελλάδα δε θα ’ναι, απλώς, ώριμη -διότι ήδη είναι- αλλά θα ’ναι κι ένα μεγάλο όνομα που θα γεμίσει όχι την Αίθουσα «Μητρόπουλος» αλλά την Αίθουσα «Λαμπράκης» του Μεγάρου Μουσικής. Σημειώστε το όνομά της.
Μέγαρο Μουσικής Αθηνών / Αίθουσα «Δημήτρης Μητρόπουλος», Κύκλος «Βιολί», 8 Οκτωβρίου 2018.
No comments:
Post a Comment