Στο Φτερό / Χους ην...

«Μαθήματα πολέμου» του Γιάννη Λιγνάδη (Θουκυδίδης) / Σκηνοθεσία: Δημήτρης Λιγνάδης 

Μπορεί ο Θουκυδίδης να μεταφερθεί στη σκηνή; Τα τελευταία χρόνια οι άνθρωποι του θεάτρου μας προσπαθούν να μας πείσουν 

γι αυτό. Η σχετική δραματουργική απόπειρα του κλασικού φιλόλογου Γιάννη Λιγνάδη (που, μεταφραστικά, έχει αφετηρία το 2014 και υλοποιήθηκε μέχρι τώρα σε διάφορες παραστασιακές εκδοχές), σε συνδυασμό με τη σκηνοθεσία του Δημήτρη Λιγνάδη, ειν’ αυτή που μ’ έπεισε. Για τα «Μαθήματα Πολέμου», την παράσταση (που πρωτοπαρουσιάστηκε τον Μάιο κι επαναλαμβάνεται) στην οποία

υπογράφει τη δραματουργία, βασισμένος στα πρώτα πέντε βιβλία (απ’ τα οκτώ στα οποία διαίρεσαν οι αρχαίοι γραμματικοί την

-ημιτελή- εξιστόρηση του Πελοποννησιακού Πολέμου απ’ τον 

Θουκυδίδη δίνοντάς της τον τίτλο «Θουκυδίδου Ιστορίαι») και το κείμενο, ο Γιάννης Λιγνάδης, πολύ σωστά, άντλησε επεισόδια που ενέχουν τη δραματικότητα και τα ’χει συρράψει με δεξιότητα: η πολιορκία κι η άλωση της Πλαταίας (Πλαταιών) απ’ τους

Σπαρτιάτες και τους Θηβαίους, ο ανατριχιαστικός εμφύλιος στην Κέρκυρα, οι μάχες Αθηναίων-Σπαρτιατών στην Πύλο και στην Σφακτηρία, ο διάλογος Μηλίων και Αθηναίων που κατέληξε στην 

καταστροφή της Μήλου, ο φοβερός λοιμός στην Αθήνα, ο Επιτάφιος του Περικλή μετασχηματίζονται σ’ επτά κεφάλαια-

«μαθήματα». Ο Δημήτρης Λιγνάδης, πάνω στο κείμενο αυτό, οργάνωσε, με άκρα λιτότητα, μια σύγχρονη παράσταση που έξυπνα παίζει ανάμεσα στο θέατρο και στο μάθημα, προβάλλοντας τα διαχρονικά δεινά του πολέμου, με νέους ηθοποιούς οι οποίοι μπρεχτικά 

αυτοπαρουσιάζονται. Μια παράσταση με καλούς ρυθμούς και με δυνατές στιγμές, την οποία στηρίζει αποφασιστικά η τολμηρή 

μουσική του Θοδωρή Οικονόμου, παρόντος στο πιάνο σ’ όλη τη διάρκειά της, ενώ την υπογραμμίζει και η Aurore Marion με το βιολοντσέλο της. Αλλά το παραστασιακό αποτέλεσμα μοιάζει να σκοντάφτει στην απειρία των νέων -ή ερασιτεχνών- ηθοποιών, παρά τον ενθουσιασμό τους -θα ξεχωρίσω την Κατερίνα Πατσιάνη 

στα Κερκυραϊκά. Απειρία η οποία διογκώνεται αντιπαραβαλλόμενη με τη συντριπτική παρουσία του ίδιου του Δημήτρη Λιγνάδη που ο Επιτάφιος στα χείλη του αποκτά υψηλή δυναμική (έχει ήδη δοκιμαστεί σ’ αυτόν το 2014, στην, επίσης απ’ την «Ιστορία» του Θουκυδίδη αντλημένη, παράσταση της Ρούλας Πατεράκη «Το μανιφέστο του Πελοποννησιακού Πολέμου»). Απ’ τα «Μαθήματα πολέμου» κρατώ το σύμπλεγμα ματωμένων 

οπλιτών και αλόγου που εμφανίζεται όταν ανοίγει μια μεγάλη «ντουλάπα» και, κυρίως, τη στιγμή που ένας απ’ τους νέους ηθοποιούς ανασηκώνει την ασπίδα του Βρασίδα -που ο σπαρτιάτης πολέμαρχος την έχασε στη μάχη της Πύλου, την ξέβρασε η θάλασσα κι
οι Αθηναίοι την ενέθεσαν στο τρόπαιο που έστησαν για τη μάχη- κι απ’ την ασπίδα κυλάει λίγο χώμα -συγκλονιστική στιγμή: χους ην και εις χουν απελεύσει, η επιτομή της κατάληξης κάθε πολέμου. Να σημειώσω δυο στοιχεία της παράστασης που μ’ ενόχλησαν: η «ανακοίνωση» απ’ την Aurore Marion των τίτλων των κεφαλαίων 

της παράστασης στα γαλικά -τη βρήκα εξεζητημένη- και τα σύγχρονα ελληνικά σημαιάκια πάνω στο πιάνο -τα βρήκα πολύ «εθνικοπατριωτική» νύξη, εκτός κι αν συμβολίζουν τη συνέχιση μέχρι σήμερα και εσαεί της ελληνικής εμφύλιας κακοδαιμονίας. Μια παράσταση ενδιαφέρουσα (Φωτογραφίες: Σταύρος Χαμπάκης).

Μέγαρο Μουσικής Αθηνών / Υποσκήνιο Β΄ Αίθουσας «Αλεξάνδρα Τριάντη», Κύκλος «Θέατρο @ Megaron Underground», 23 Σεπτεμβρίου 2018.