Το Τέταρτο Κουδούνι / Τέτοιες Μέρες. Τέτοια Λόγια...143
Όταν το 1983 -σχεδόν 40 χρόνια πριν- η Μελίνα Μερκούρη με τους ανθρώπους της καθιέρωσε το θεσμό των ΔΗμοτικών ΠΕριφερειακών ΘΕάτρων, εκκινώντας απ’ το γαλικό πρότυπο των Centres Dramatiques Nationaux (Εθνικών Κέντρων Δραματικής Τέχνης), αυτό θεωρήθηκε -και δίκαια- μια απ’ τις πιο σωστές αποφάσεις και κινήσεις της. Κι απ’ τις προχωρημένες. Και με μέλλον. Η αποκέντρωση ήταν η παντιέρα της.
Απ’ την καθιέρωσή, όμως, του θεσμού έως την υλοποίησή του, ήδη άρχισαν οι ρωγμές. Ανάμεσα σε κάποιους, κατάλληλους και καλλιεργημένους κι ικανούς κι εμπνευσμένους και γειωμένους με την πραγματικότητα του τόπου και της έδρας των ΔΗΠΕΘΕ, που ανέλαβαν ως καλλιτεχνικοί διευθυντές τους, διορίστηκαν κι άλλοι ακατάλληλοι κι ακαλλιέργητοι και τυχάρπαστοι και κομματικά φρούτα ενώ τα διοικητικά συμβούλια επανδρώθηκαν με ημέτερους, άσχετους με την τέχνη του θεάτρου κι, επίσης, ακατάλληλους. Η ελληνική παράδοση του αρπακολλισμού και της λοβιτούρας σύντομα κυριάρχησε, τα, αρχικά, έξη ΔΗΠΕΘΕ, για λόγους, κυρίως, πολιτικής σκοπιμότητας και χωρίς ουσιαστικούς λόγους, χωρίς μέτρο και περίσκεψη, πολλαπλασιάστηκαν και έγιναν δεκάξι (!), τα καλλιτεχνικά αποτελέσματα γρήγορα υποβάθμισαν το θεσμό και φτάσαμε, όσο κι αν τα υποστηρίξαμε -προσωπικά καθ’ υπερβολήν, επειδή, ίσως, γνώριζα τι σημαίνει θέατρο στην επαρχία...- στο «ΔΗΠΕΘΕνω σα χώρα» του Βασίλη Παπαβασιλείου που παράφρασε τον τίτλο του έργου του Δημήτρη Δημητριάδη.
Όσα -ελάχιστα- ΔΗΠΕΘΕ έκαναν επιτυχία και ξεχώρισαν και βγήκαν έξω απ’ τα σύνορα, όπως, για παράδειγμα, το ΔΗΠΕΘΕ Λάρισας/«Θεσσαλικό Θέατρο», με πρώτη την ευριπίδεια «Ηλέκτρα» του, την «Ηλέκτρα», δηλαδή, του Κώστα Τσιάνου με την κορυφαία ερμηνεία της Λυδίας Κονιόρδου -ένα γεγονός που έγραψε ιστορία στο θέατρό μας (από ’κεί οι φωτογραφίες)- αποδείχτηκε ότι, δυστυχώς, ήταν οι εξαιρέσεις. Κι, αντί αυτές οι εξαιρέσεις να ενισχυθούν και να προωθηθούν, συν τω χρόνω καταπνίγηκαν. Οι επιχορηγήσεις μειώθηκαν, οι άσχετοι δήμαρχοι επικράτησαν, διάφοροι που βρέθηκαν στο περιθώριο άρχισαν να διεκδικούν τις θέσεις των καλλιτεχνικών διευθυντών ως σωσίβιο και να επιλέγονται με τα «μέσα» που έβαζαν, η αδιαφορία του υπουργείου Πολιτισμού μεγάλωσε με άλοθι την οικονομική κρίση, απ’ τα δεκάξι ΔΗΠΕΘΕ ήδη έχουν βάλει λουκέτο τα δυο ενώ απ’ τα υπόλοιπα δεκατέσσερα πολλά είναι που φυτοζωούν, ανεβάζουν, όπως-όπως, τις δυο, ως οφείλουν, χειμερινές παραγωγές τους και ψάχνουν να βρουν τον οποιοδήποτε ιδιώτη παραγωγό ως «συμπαραγωγό» για την υποχρεωτική, απ’ τις συμβάσεις τους με το υπουργείο, τρίτη, καλοκαιρινή. Οι ελάχιστες- και πάλι- εξαιρέσεις δε σώζουν τη γενική εικόνα. Κι ο χορός του Ζαλόγγου καλά κρατεί. 
Πρόσφατα παραδείγματα: την εποχή αυτή, μετά το ΔΗΠΕΘΕ Σερρών όπου ο δήμαρχος, πασίχαρος, έσπευσε ανοήτως -και σκανδαλωδώς...- ν’ ανακοινώσει το όνομα του νέου -ημέτερου, προφανώς- καλλιτεχνικού διευθυντή πριν καν προκηρυχτεί η θέση, τώρα αλληλοσπαράζονται στο ΔΗΠΕΘΕ Κοζάνης. Η απόρριψη απ’ το ΥΠΠΟΑ του ερασιτέχνη που εξελέγη καλλιτεχνικός διευθυντής χωρίς να διαθέτει τα εκ του νόμου προσόντα -όσο αξιόλογος κι αν είναι ο άνθρωπος- έχει οδηγήσει το Δήμο, που επιμένει στο πρόσωπό του, σε μονομερή τροποποίηση του νόμου για να τον επιβάλει, ντε και καλά, ενώ τα καλλιτεχνικά σωματεία έχουν ξεσηκωθεί. Κι όλα αυτά, βέβαια, με συνυποψήφιους που μπορεί να διαθέτουν τα προσόντα αλλά όχι, ίσως, και τη χάρη...
No comments:
Post a Comment