Ο Νίκος Μαστοράκης στην Κρήτη με Φασμπίντερ: σκηνοθετεί «Ελευθερία στην Βρέμη». Πρωταγωνίστρια, η Μαρία Κεχαγιόγλου

 

Το Τέταρτο Κουδούνι / Είδηση 

 

Ο Νίκος Μαστοράκης κι η Μαρία Κεχαγιόγλου θα συναντηθούν το χειμώνα στο ΔΗΠΕΘΕ Κρήτης για την «Ελευθερία στην Βρέμη» του Ράινερ Βέρνερ Φασμπίντερ, που ο Νίκος Μαστοράκης θα σκηνοθετήσει ενώ η Μαρία

Κεχαγιόγλου θα ερμηνεύσει το ρόλο-άξονα της Γκέσε Γκότφριντ.  

Το έργο, δέκατο έκτο του νεαρού -26χρονου τότε- αλλά πολυγραφότατου Φασμπίντερ, που έκανε την πρεμιέρα του το 1971, στην Βρέμη, απ’ το «Ανσάνμπλ της Βρέμης», σε σκηνοθεσία του συγγραφέα, με Γκέσε την Μάργκιτ Κάρστενσεν και την επόμενη χρονιά -1972- μετασχηματίστηκε, απ’ τον ίδιο, σε ομότιτλη τηλεταινία, με την ίδια πρωταγωνίστρια, ανεβαίνει

στην Κρήτη σε καινούργια μετάφραση Γιώργου Δεπάστα και σε διασκευή και με σκηνικά, κοστούμια και μουσική επιμέλεια που θα υπογράφει ο ίδιος ο σκηνοθέτης. Στη διανομή την οποία σχεδίασαν με την καλλιτεχνική διευθύντρια του ΔΗΠΕΘΕ Κρήτης Έφη Θεοδώρου μετέχουν,
μαζί με την Μαρία Κεχαγιόγλου, και οι Μαριάννα Δημητρίου, Άγης Εμμανουήλ, Διαμαντής Καραναστάσης, Υβόννη Μαλτέζου, Χάρης Τσιτσάκης, Γιωργής Τσαμπουράκης.

Η πρεμιέρα της παράστασης έχει οριστεί για τις 30 Νοεμβρίου στα Χανιά, στο Βενιζέλειο Ωδείο και θα ακολουθήσει περιοδεία σ’ όλη την Κρήτη μέχρι το τέλος της χρονιάς ενώ συζητήσεις γίνονται η «Ελευθερία στην Βρέμη» να παρουσιαστεί τον καινούργιο χρόνο στην Αθήνα.

Το έργο του Φασμπίντερ βασίζεται σε πραγματικά γεγονότα και πρόσωπα -που πολύ αφορούν και τη σημερινή ελληνική πραγματικότητα...: πρόκειται για την υπόθεση της γερμανίδας κατά συρροήν δολοφόνου Γκέσε Γκότφριντ η οποία, αρχίζοντας απ’ τον βίαιο σύζυγό της που τη βασάνιζε, τον δηλητηρίασε με αρσενικό για να συνεχίσει μ’ άλλα δεκατέσσερα πρόσωπα του περιβάλλοντός της και της ανδροκρατικής κοινωνίας όπου ζούσε -ανάμεσά τους, οι γονείς της, ο δεύτερος σύζυγός της, τα τρία παιδιά της, ο αδελφός της, ο αρραβωνιαστικός της, φίλοι...- που τα δηλητηρίασε, με τον ίδιο τρόπο, στην Βρέμη και στο Αμβούργο, μεταξύ 1813 και 1827, χωρίς να γίνει αντιληπτή, καθώς την περίοδο αυτή εξελισσόταν μια επιδημία χολέρας, στην οποία με αυταπάρνηση είχε βοηθήσει τόσο, ώστε να της δώσουν, μάλιστα, τον τίτλο «Ο άγγελος της Βρέμης» (!), ώσπου την ανακάλυψαν. Δικάστηκε, καταδικάστηκε σε θάνατο και εκτελέστηκε δημόσια το 1831 -ήταν η τελευταία δημόσια εκτέλεση που έγινε στην Βρέμη. 

Στην Ελλάδα το έργο του Φασμπίντερ το πρωτοπαρουσίασε, τη σεζόν 1981/1982, στην Θεσσαλονίκη, στο θέατρο «Άδωνις», η «Επιθεώρηση Δραματικής Τέχνης» της Ρούλας Πατεράκη, σε σκηνοθεσία της και σε συνδυασμό με τον Φάκελλο Ριβιέρ -τα πρακτικά της δίκης ενός γάλου, επίσης κατά συρροήν δολοφόνου της ίδιας, περίπου, εποχής, σε μια σύνθεση με τον τίτλο «Σκοτεινά εγκλήματα». Η ίδια η Ρούλα Πατεράκη κρατούσε το ρόλο της Γκέσε. Στην Αθήνα η «Ελευθερία στην Βρέμη» πρωτοανέβηκε δέκα χρόνια μετά, τη σεζόν 1991/1992, σε σκηνοθεσία του νεοφερμένου, τότε, απ’ το εξωτερικό Στέλιου Παυλίδη στο -τότε- «Ιλίσια/Στούντιο -νυν «Ιλίσια/Βολανάκης»- με συγκλονιστική Γκέσε την Αμαλία Μουτούση, με τους Στέλιο Δρίβα, Βαγγέλη Λιοδάκη, Μπέτυ Νικολέση, Νατάσα Σανίκα και τους πρωτοεμφανιζόμενους Ακύλλα Καραζήση (στο ελληνικό θέατρο, έπαιζε ήδη στην Γερμανία) και Γιάννη Τσορτέκη. Έκτοτε το έργο στην Ελλάδα ανέβηκε επαγγελματικά, μεταξύ άλλων, το 1994/1995, απ’ τον Δημήτρη Οικονόμου, με Γκέσε την Λυδία Κονιόρδου, στο ΔΗΠΕΘΕ Βόλου -παράσταση που παίχτηκε και στη Αθήνα, στο θέατρο Πόρτα- και το 2014/2015, στο «Μεταξουργείο», σε σκηνοθεσία Νάντιας Φώσκολου, με την Γιασεμί Κηλαηδόνη στον κεντρικό ρόλο ενώ, το 1988/1989, το ανέβασε στο Τίμπιγκεν της Γερμανίας, στο πρωτότυπο, κι ο δικός μας Θεόδωρος Τερζόπουλος. 

Το έργο του Φασμπίντερ στα ελληνικά κυκλοφορεί σε μετάφραση Σωτηρίας Ματζίρη (Εκδόσεις «Δωδώνη», Σειρά Παγκόσμιο Θέατρο / Μικρή Θεατρική Βιβλιοθήκη, 2017).

Η πιο πρόσφατη παράσταση που ο Νίκος Μαστοράκης, σκηνοθέτης της «Ελευθερίας στην Βρέμη», σκηνοθέτησε ήταν, στην αρχή της περασμένης σεζόν 2021/2022, το «Φθινόπωρο χειμώνας» του Λαρς Νορέν που η «Πράξη της Μπέττυς Αρβανίτη παρουσίασε στο θέατρο «Οδού Κεφαλληνίας».  

Η Μαρία Κεχαγιόγλου-Γκέσε -που φέτος συμπληρώνονται 30 χρόνια απ’ το 1992, οπότε, απόφοιτος της δραματικής σχολής του Εθνικού Θεάτρου, έπαιξε τον πρώτο σημαντικό 

ρόλο της, την Λίζα φον Βιγκ, τον οποίο της εμπιστεύτηκε ο Αλέξης Σολομός, στους «Εγκληματίες» του Φέρντιναντ Μπρoύκνερ, που ανέβασε στην Κεντρική Σκηνή του Εθνικού-, ερμήνευσε, πιο πρόσφατα -τον περασμένο χειμώνα- την Μαξίν Φολκ στην «Νύχτα της Ιγκουάνα» του Τενεσί Γουίλιαμς, στο θέατρο «Πορεία», και την Μάνα στον «Ματωμένο γάμο» του Φεδερίκο Γκαρθία Λόρκα, στην Σκηνή «Νίκος Κούρκουλος» του Εθνικού Θεάτρου, σε σκηνοθεσία και τα δυο Μαρίας

Μαγκανάρη, ενώ το τρέχον καλοκαίρι ήταν, σε σκηνοθεσία, ακριβώς, Έφης Θεοδώρου, η Μάνα στο αντλημένο απ’ τον «Αίαντα» του Σοφοκλή «Ρίζες από βαμβάκι» της Κάλλιας Παπαδάκη, το οποίο παίχτηκε στο Μικρό Θέατρο της Αρχαίας Επιδαύρου, στο πλαίσιο του Φεστιβάλ Αθηνών Επιδαύρου και γίνεται προσπάθεια να παρουσιαστεί, επίσης, στην Αθήνα.

Όπως στην Αθήνα, θα παρουσιαστεί -στο θέατρο «Πορεία»-, τον Οκτώβριο, η ανοιξιάτικη παραγωγή του ΔΗΠΕΘΕ Κρήτης «Το όνειρο ενός γελοίου», μονόλογος βασισμένος στο ομώνυμο διήγημα του Φιόντορ Ντοστογιέφσκι, σε σκηνοθεσία του Γιώργου Κουτλή και διασκευή του σκηνοθέτη και του Βασίλη Μαγουλιώτη, με τον Νικόλα Χανακούλα (Φωτογραφίες: 2 Μάριος Βαλασόπουλος, 3 Άγγελος Χριστοφιλόπουλος, 10 Παύλος Μαυρίδης).