Στο Φτερό / Η διακριτική γοητεία της μηχανής

«Thinking Thinks» του Γιώργου Απέργη / Σκηνοθεσία: Γιώργος Απέργης. 

Πάντα πρωτοπόρος ο Γιώργος Απέργης, συνθέτης, στο χώρο της σύγχρονης μουσικής, απ’ τους διακεκριμένους της ελληνικής Διασποράς, που ζει εδώ και 55 χρόνια και δημιουργεί στο Παρίσι, κλείνει την άτυπη «μηχανική» τριλογία του -προηγήθηκαν το «Machinations» (2000) και το «Luna Park» (2011)- με το φετινό 

(2018) έργο του «Thinking Things» («Σκεπτόμενα πράγματα»). Δίνοντας άλλο ένα εξαιρετικό δείγμα του σύγχρονου μουσικού θεάτρου που μόνιμα υποστηρίζει. Ένα τοτεμικό ρομπότ -ένα ρομποτικό κεφάλι, με λευκή, επιβλητική, σαν νεκρική, μάσκα, κυριαρχεί, αργά κινούμενο οριζόντια στην κορυφή του 

πολυσύνθετου, σχεδιασμένου κι έξοχα φωτισμένου απ’ τον Ντανιέλ Λεβί σκηνικού- είναι ο άξονας του έργου και της παράστασης που τη σκηνοθετεί ο ίδιος ο συνθέτης -η παρτιτούρα του εμπεριέχει, κατά κάποιο τρόπο, τη σκηνοθεσία. Δυο φωνές εντυπωσιακών, «ειδικών» δυνατοτήτων -η Ντονασιέν Μισέλ-Ντανσάκ κι ο Λιονέλ Πεντρ-, μια χορεύτρια - η Ζοάν Σονιέ- κι ένας σολίστας των κρουστών -ο Ρισάρ 

Ντουμπελσκί- είναι οι ζωντανοί εκτελεστές, που «μισοκρυμμένοι» ή σε οθόνες, στηρίζουν την παράσταση η οποία, πάντως, σε μηχανισμούς στηρίζεται βασικά: τεχνητά μέλη -πόδια, χέρια...- διασκορπισμένα, αργά κινούμενα, οθόνες βίντεο, εικόνες -μια γυναίκα μ’ ένα ρομπότ στα χέρια σα νεκρό παιδί... (δημιουργία και σχεδιασμός βίντεο και προγραμματισμός ρομπότ: Πιερ Νουβέλ μαζί με τους τέσσερις καλλιτέχνες της παράστασης)-, ένα σουρεαλιστικά ανεστραμμένο κλαβιέ πιάνου, 

μουσικοί ήχοι παραγόμενοι απ’ τα κομπιούτερ, σχεδιασμένοι απ’ τον Ολιβιέ Πασκέ, οι ακροβατισμοί των φωνών -τρίλιες, ψίθυροι, φθόγγοι, συλλαβές επαναλαμβανόμενες...-, «παράσιτα» ηχητικά, «παράσιτα» οπτικά, λόγος, δράσεις... Ολ’ αυτά, σχεδιασμένα μ’ εξαιρετική προσοχή κι ακρίβεια, χωρίς να ’ναι «σαφή»,

παράγουν μια απόκοσμη μαγεία, όπου το παρόν, το μέλλον, η ζωή, ο θάνατος συντήκονται, με τη μηχανή να παίρνει το πάνω χέρι -ο Γιώργος Απέργης δεν το αρνείται, το αποδέχεται ως απτή πραγματικότητα πια, γοητεύεται απ’ τις μηχανές κι αναζητάει τη μαγεία τους-, κρύβοντας αλλά όχι εξαφανίζοντας τον άνθρωπο. Μια καινούργια γλώσσα μουσικού θεάτρου, απόλυτα σύγχρονη, που ζητάει την κατανόηση και την αποδοχή μας.

(Εκπληκτική -συλλεκτική!- η (δωρεάν) έκδοση «All We Have» της «Στέγης» με το συνολικό πρόγραμμα της σεζόν 2018/2019. Το -επίσης, όπως πάντα, δωρεάν- πρόγραμμα της παράστασης θα το ’θελα πιο περιεκτικό).

«Στέγη» Ιδρύματος Ωνάση / Κεντρική Σκηνή, IRCAM-Centre Pompidou, 3 Νοεμβρίου 2018.