«The Factory» του Μοχάμαντ αλ-Άταρ / Σκηνοθεσία: Ομάρ Αμπουσαάντα
Ένα τεράστιο εργοστάσιο παραγωγής τσιμέντου. Ιδιοκτησίας της Lafarge (Λαφάρζ), του γαλικών συμφερόντων κολοσσού της τσιμεντοβιομηχανίας. Με μετοχές στα χέρια του Φιράζ Τλας, της οικογένειας των σίρων μεγιστάνων Τλας -ο πατέρας του, Μουσταφά Τλας, ήταν επί χρόνια υπουργός Άμυνας του προέδρου Χαφέζ αλ-Άσαντ αλλά και του γιου του Μπασάρ αλ-Άσαντ που τον διαδέχτηκε. Το εργοστάσιο κτίστηκε το 2010. Στην Τζαλαμπίγια της Βόρειας Σιρίας, κοντά στα σιριοτουρκικά σύνορα.
Απ’ τις μεγαλύτερες ξένες επενδύσεις που ’γιναν στην «υπό ανάπτυξιν» Σιρία του Μπασάρ αλ-Άσαντ. Αλλά, το 2011 έφτασε η «Αραβική Άνοιξη» στην Σιρία. Οι ειρηνικές διαδηλώσεις κατά του... κατ’ αποκλειστικότητα κυβερνώντος κόμματος Μπάαθ και του Άσαντ εξελίχθηκαν σ’ ένοπλη εξέγερση εναντίον του ολοκληρωτικού καθεστώτος κι η εξέγερση, σε γενικευμένο Εμφύλιο που ακόμα ταλανίζει κι έχει διαλύσει την Σιρία. Το εργοστάσιο, όμως, της
Lafarge κατάφερε να αντέξει μέχρι και το 2014, αν και κτισμένο στην περιοχή της Ράκα, η οποία έχει πληγεί ιδιαίτερα απ’ τις πολλές φατρίες που συγκρούονται εκεί, για να «κατακυρωθεί», τελικά, στο Ισλαμικό Κράτος και στους τζιχαντιστές -κατάσταση που και πάλι ανατράπηκε πρόσφατα. Έπρεπε, κατά τους ιδιοκτήτες και τους συνεργάτες τους, ν’ αντέξει. Διότι τα κέρδη οι βιομήχανοι δεν τα αποτάσσονται εύκολα... Το εργοστάσιο, άλλωστε, στόχευε να παίξει πρώτο ρόλο στην ανοικοδόμηση, μετά τη λήξη του πολέμου. Και πώς τα κατάφερε ν’ αντέξει; Με τις κεφαλές του να λαδώνουν τους εμπόλεμους, δεξιά κι αριστερά. Τα τεράστια ποσά που δαπανήθηκαν, κυρίως προς το Ισλαμικό Κράτος, για να διασφαλιστεί η λειτουργία του εργοστασίου αλλά με τους εργάτες του και τις οικογένειές τους να βρίσκονται σε άμεσο, διαρκή κίνδυνο απ’ τις εχθροπραξίες, αποκαλύφθηκαν απ’ την ανεξάρτητη 
γαλοαλγερινή δημοσιογράφο Ντοροτέ Μιριάμ Κελού που ζει στο Παρίσι. Οι αποκαλύψεις της για το καυτό αυτό θέμα, το οποίο έχει
ένα πλήθος ανεξερεύνητων παραμέτρων ως προς τις σχέσεις εξουσίας-χρήματος-πολέμου, ήταν η αφετηρία για τη δίκη που εξελίσσεται σήμερα στην Γαλία κατά της Lafarge για συνενοχή σ’ εγκλήματα κατά της ανθρωπότητας. Αλλά ήταν αφετηρία και για παράσταση θεατρική: «The Factory» («Το εργοστάσιο»). Θέατρο-ντοκουμέντο με τέσσερα πρόσωπα επί σκηνής -σίροι ηθοποιοί κι οι τέσσερις. Που αναφέρονται, ως ρόλοι, μόνο με τα μικρά τους ονόματα, ίσως και κάπως παρεφθαρμένα: η Μαριάμ (η δημοσιογράφος που
αποκάλυψε το θέμα), ο Φιράζ (ο άμεσα εμπλεκόμενος σίρος μεγιστάνας με μετοχές στην Lafarge της Σιρίας), ο φιλόδοξος Αμρ (ο Σίρος του Καναδά επίσης επιχειρηματίας, επιχειρηματικός σύμβουλος στο εργοστάσιο) κι ο Άχμεντ (εργάτης του). Ο καθένας δίνει τη δική του εκδοχή με του εργάτη να τίθεται στην πρώτη γραμμή. Το κείμενο που υπογράφει ο Μοχάμαντ αλ-Άταρ, Σίρος εγκατεστημένος στο Βερολίνο, αντλώντας απ’ την έρευνα της δημοσιογράφου, συμπληρώνει τις μαρτυρίες με στοιχεία-αλλά όχι αυθαίρετα- μυθοπλασίας, χωρίς, πάντως, να δίνει μια απόλυτα ξεκάθαρη εικόνα -στην κατανόηση δυσκολεύει σίγουρα η ταχύτητα που πέφτουν οι ελληνικοί υπέρτιτλοι κι η θέση στην οποία προβάλλονται. Ενώ ο -σίρος επίσης- σκηνοθέτης Ομάρ Αμπουσαάντα διευθετεί μια παράσταση εξαιρετικά ενδιαφέρουσα ως θέμα -καθαρόαιμο πολιτικό θέατρο- αλλά χωρίς ιδιαίτερη θεατρική θερμοκρασία, μολονότι κι
οι τέσσερις ηθοποιοί του -στην αρχή και στο τέλος με καίριες μάσκες (Μοχάμαντ Ομράν) «τσιμεντωμένες»- θερμά την υπερασπίζονται, όπως κι οι λοιποί συντελεστές (Φωτογραφίες: Αντρέας Σιμόπουλος).
(Απ’ το πρόγραμμα της παράστασης θα ’θελα περισσότερα στοιχεία).
«Στέγη» Ιδρύματος Ωνάση / Κεντρική Σκηνή, Rhurtriennale-«VolksBuhne» Berlin, 8 Νοεμβρίου 2018.
No comments:
Post a Comment