Ελληνικό «Machinal» number one

 

Το Τέταρτο Κουδούνι / Τέτοιες Μέρες, Τέτοια Λόγια... 120 

 

Διαβάζω σχετικά με το «Μάκιναλ» («Machinal») της Σόφι Τρέντγουελ, που μόλις ανέβηκε απ’ την ομάδα «Πυρ» στο «Θέατρο του Νέου Κόσμου» -στην Κεντρική Σκηνή του-, σε σκηνοθεσία Ιώς Βουλγαράκη, ότι πρόκειται για «άγνωστο αριστούργημα».

Συμφωνώ ως προς το δεύτερο σκέλος. Όχι, όμως, ως προς το πρώτο. Ναι, κι εγώ πιστεύω πως το «Μάκιναλ», το -βασισμένο σε πραγματικά γεγονότα-, έργο  της αμερικανίδας θεατρικής συγγραφέα, πεζογράφου και δημοσιογράφου Σόφι Τρέντγουελ, που ’κανε πρεμιέρα στην Νέα Ιόρκη, στο Μπρόντγουέι, το μακρινό 1928, σε σκηνοθεσία Άρθουρ Χόπκινς, με -απόλυτη- πρωταγωνίστρια, στο ρόλο της Νέας Γυναίκας -χωρίς όνομα απ’ τη συγγραφέα-, την Αυστριακή -που η οικογένειά της είχε μεταναστεύσει στις ΗΠΑ- Τσίτα Γιόχαν και τον Κλαρκ Γκέιμπλ στη διανομή, είναι ένα αριστούργημα. Και πως δικαίως θεωρείται απ’ τα κορυφαία του εξπρεσιονισμού στην Αμερική.

Αλλά δε μου -μας- είναι άγνωστο. Το ανέβασε η Νικαίτη Κοντούρη στην Θεσσαλονίκη, στο θέατρο της Εταιρείας Μακεδονικών Σπουδών, για το ΚΘΒΕ, τη σεζόν 2006/2007. Σε μια μεγάλη παραγωγή. Και σε μια εξαιρετική παράσταση -την είδα και τη θυμάμαι ακόμα-, με τον Γιώργο Πάτσα να ’χει κάνει μια αξέχαστη δουλειά ύφους στα σκηνικά και τα κοστούμια. Και με τη σπουδαία ηθοποιό Μαρίνα Ψάλτη να επωμίζεται το ρόλο της Νέας Γυναίκας -που κρατάει στις πλάτες της όλο το έργο-, στον καλύτερο, ίσως, ρόλο της καριέρας της -σε σημαδιακή αγγλική παράσταση του έργου, to 1993, τον είχε ερμηνεύσει η Φιόνα Σο.

Ψάχνω στην ηλεκτρονική σελίδα του ΚΘΒΕ και μετρώ 28 ηθοποιούς στη διανομή. Εδώ ανέβηκε μ’ επτά -στο ρόλο της 

Νέας Γυναίκας, η επίσης εξαίρετη ηθοποιός Δέσποινα Κούρτη-, σε δραματουργική επεξεργασία της μετάφρασης του Αργύρη Ξάφη -που παίζει κιόλας- απ’ τη σκηνοθέτρια -φαντάζομαι, πολλή δύσκολη δουλειά, η τόση σύμπτυξη.

Εκείνο, που, πάντως, θέλω να επισημάνω είναι, όταν ανεβάζουμε ένα έργο και μάλιστα παλιό, να μην ξεχνάμε να ψάξουμε την ελληνική προϊστορία του, ειδικά όταν πρόκειται για την πρώτη παρουσίαση ενός, όντως, αριστουργήματος. Και να τιμούμε τους πρωτοπόρους συναδέλφους μας, τουλάχιστον, αναφέροντάς τους. Δεν μας μειώνει σε τίποτα. Το αντίθετο.

Θα δω οπωσδήποτε και την παράσταση των «Πυρ». Ελπίζω κι εύχομαι να ’ναι καλή και να μου αρέσει όσο κι η πρώτη. Και να πάει πολύ καλά (Φωτογραφίες: 1 Νώντας Στυλιανίδης, 2. Κική Παπαδοπούλου).