Φάρμα των ζώων για τέσσερις / Ανωνύμου του Έλληνος

Το Τέταρτο Κουδούνι / 8 Νοεμβρίου 2012

Στο θέατρο «Αποθήκη» τελικά _ κι όχι στο «Βασιλάκου», όπως σας έγραφα στο «Τέταρτο Κουδούνι» στις 6 Σεπτεμβρίου _ θα παρουσιάζει τα Δευτερότριτα, από αρχές Δεκεμβρίου, ο Θανάσης Ευθυμιάδης (που παράλληλα παίζει στο «Λαμπέτη», στο «Άντρες έτοιμοι για όλα» _ διασκευή / σκηνοθεσία Παπαθανασίου και Ρέππα) το μονόλογο «Έφη. Από το Ευτυχία» της πρωτοεμφανιζόμενης στο θέατρο ψυχολόγου Κατερίνας Μαγγανά. Σε σκηνοθεσία Ακύλλα Καραζήση, με σκηνικά και κοστούμια Ιωάννας Τσάμη και φωτισμούς Κατερίνας Μαραγκουδάκη, πλάι του τον πρωτοεμφανιζόμενο νεαρό Κλήμη Εμπέογλου και σε παραγωγή της «Σίγμα Productions» του Κώστα Σπυρόπουλου.
Στα συν της παράστασης, το τραγούδι που ’γραψε ειδικά γι αυτήν ο Χρήστος Νικολόπουλος σε στίχους Δημήτρη Τσάφα και που τραγουδάει ο Γιάννης Πλούταρχος. Τίτλος του, «Μια ζωή, μια αγάπη (Έφη. Από το Ευτυχία)», θα συμπεριληφθεί στον καινούργιο δίσκο του Πλούταρχου που θα κυκλοφορήσει τις ίδιες πάνω κάτω μέρες απ’ την «Heaven» κι όλες οι ενδείξεις λένε πως πάει για σουξέ.

Απ’ την πρώτη στιγμή μου ’κανε μεγάλη εντύπωση. Ο Έλληνας του εξωτερικού, που όπως ανακοινώθηκε στην παρουσίαση του φετινού προγράμματος του Μεγάρου Μουσικής, αναλαμβάνει ως χορηγός δυο πολύ σημαντικές ορχήστρες οι οποίες θα εμφανιστούν εκεί, ενταγμένες στον Κύκλο «Μεγάλες Ορχήστρες – Μεγάλοι Μαέστροι»: την Φιλαρμονική Ορχήστρα του Ισραήλ υπό τον Ζούμπιν Μέτα και την Ορχήστρα «Φιλαρμόνια» (του Λονδίνου) υπό τον Λόριν Μάαζελ.
Εκείνο που μου ’κανε μεγάλη εντύπωση δεν είναι μόνο πως, όταν όλοι οι χορηγοί αυτούς τους καιρούς σφίγγουν τα πουγκιά τους, βρέθηκε ένας Έλληνας να βάλει βαθιά το χέρι στην τσέπη για τον πολιτισμό _ και μάλιστα με την υπόσχεση ότι θα επανέλθει και την επόμενη σεζόν. Είναι ότι ο Έλληνας αυτός θέλει να παραμείνει ανώνυμος.
Όταν αυτό που, ως τώρα, ξέρουμε για τους χορηγούς _ και βλέπουμε _ είναι πως οι χορηγίες τους συνοδεύονται από ανακοινώσεις, από συνεντεύξεις Τύπου, από καταχωρήσεις, από δεξιώσεις, από παρουσίες «πλαστικοποιημένων» κυριών με αποκλειστικές τουαλέτες και φορτωμένες με πολύτιμα κοτρόνια, από επίδειξη χλιδής, από κατακλυσμό φωτογραφιών στις στήλες «κοινωνικού ρεπορτάζ» και στα λαϊφστιλίστικα έντυπα, από αναγραφή του ονόματός τους με χρυσά γράμματα και από χειροφιλήματα των ευεργετουμένων…, δηλαδή από ΔΗΜΟΣΙΟΤΗΤΑ που αυτή μοιάζει να ’ναι το πρώτο ζητούμενο στην απόφαση χορηγίας, η ανωνυμία _ έστω κι αν δεν ξέρω γιατί ο συγκεκριμένος την επέλεξε _ είναι τουλάχιστον προς τιμήν του. Πόσω μάλλον όταν χορηγεί μουσική. Και δη μουσική του είδους που το λέμε «κλασική». Όταν χάρη σ’ αυτόν θ’ ακούσουμε Σούμπερτ και Μάλερ, θ’ ακούσουμε Τσαϊκόφσκι και Μπραμς από σπουδαίους μουσικούς. Μπράβο του! Η πατρίς _ κι όχι μόνο το Μέγαρο, οι ώρες είναι δύσκολες όχι μόνο για το Μέγαρο… _ ευγνωμονούσα.

Το σχέδιο για ένα μονόλογο πάνω στον «Βυσσινόκηπο» τουΤσέχοφ που θα ερμήνευε η Ζωή Λάσκαρη δεν ευοδώθηκε. Αλλά ο Σταύρος Τσακίρης που το συζητούσε μαζί της ετοιμάζει στην Θεατρική Σκηνή «Ζωή Λάσκαρη» _ στον πολυχώρο «Αθηναΐς» _, με προγραμματισμένη πρεμιέρα στις 12 Δεκεμβρίου, ημερομηνία… σημαδιακή (12/12/2012), την «Φάρμα των ζώων». Διασκευή του για τη σκηνή, για τέσσερις ηθοποιούς, του σαφώς πολιτικού, αλληγορικού μυθιστορήματος (1945) του Τζορτζ Όργουελ «Η φάρμα των ζώων», μια αλληγορία για την Ρώσικη Επανάσταση και το σοβιετικό καθεστώς _ τα ζώα μιας φάρμας επαναστατούν ενάντια στον κτηνοτρόφο αφέντη τους αλλά η νέα τάξη των πραγμάτων θα αποδειχθεί εξίσου καταπιεστική...
Τα σκηνικά της παράστασης θα υπογράφει ο εικαστικός Αλέξανδρος Ψυχούλης, τα κοστούμια ο Γιάννης Μετζικώφ και τη μουσική ο Μίνως Μάτσας ενώ τους ρόλους επωμίζονται οι πολύ νέοι ηθοποιοί Νατάσα Παπανδρέου, Ρίνο Τζάνι, Χάρης Τζωρτζάκης, Ιώβη Φραγκάτου.
«Η φάρμα των ζώων» πρωτοπαρουσιάστηκε στην ελληνική σκηνή, στη διασκευή για το θέατρο του Πίτερ Χολ, απ’ το Εθνικό, στην Σκηνή «Κοτοπούλη» / Rex και σε σκηνοθεσία Δημήτρη Ποταμίτη τη σεζόν 1993 – 1994. Το πιο πρόσφατο ανέβασμά της έγινε _ ως δρώμενο βασισμένο στο έργο _ το καλοκαίρι του 2011 απ’ την ομάδα «Θέατρο του Πανικού» σε πλατείες και δρόμους της Αθήνας.
Αξίζει να σημειωθεί πως φέτος το έργο του Όργουελ παρουσιάζεται και σε διασκευή για παιδιά. Ως συμπαραγωγή των ΔΗΠΕΘΕ Καβάλας, Πάτρας και Ρούμελης σε διασκευή και σκηνοθεσία Ελεάνας Τσίχλη στην Καβάλα, στην Πάτρα και στην Λαμία, αλλά και στον Βόλο απ’ το ερασιτεχνικό Θεατρικό Εργαστήρι του ΔΟΕΠΑΠ του ΔΗΠΕΘΕ Βόλου σε σκηνοθεσία Δημήτρη Δακτυλά.

Το ’σκασε, το καλοκαίρι _ λόγω ανειλημμένων πολιτικών υποχρεώσεων, προφανώς _ απ’ το «Να ζει κανείς ή να μη ζει» _ διασκευή και σκηνοθεσία Θανάσης Παπαθανασίου και Μιχάλης Ρέππας _ που παιζόταν τον περσινό χειμώνα απ’ το θίασο της Κάτιας Δανδουλάκη, ο βουλευτής πλέον _ των Ανεξαρτήτων Ελλήνων _ Παύλος Χαϊκάλης. Και τον αντικατέστησε στην περιοδεία ο Χρήστος Χατζηπαναγιώτης. Τώρα, όμως, που η παράσταση επαναλαμβάνεται για δεύτερη σεζόν στο θέατρο «Δανδουλάκη» ο… άσωτος υιός επιστρέφει για να ξαναπιάσει τον ανδρικό πρωταγωνιστικό ρόλο εκεί που τον άφησε. Παράλληλα, συνεχίζει να παίζει και στο... θέατρο «Βουλή».

«Εθνικό θησαυρό» χαρακτήρισε ο Μπομπ Γουίλσον την Λυδία Κονιόρδου _ Αρήτη, Αντίκλεια και Ευρύκλεια στην «Οδύσσειά» του στο Εθνικό _ σε συνέντευξή του στην Ιλειάνα Δημάδη στο «Αθηνόραμα». Δεν του ψιθύρισε κανένας πως στην Επίδαυρο, που την είχε αποθεώσει _ και όταν λέω αποθεώσει, ακριβολογώ _ για την ευριπίδεια Ηλέκτρα της με το «Θεσσαλικό» και σκηνοθέτη τον Κώστα Τσιάνο κάποτε, πριν από τρεισήμισι χρόνια _ στην «Μήδεια», για την οποία, ως καλλιτεχνική διευθύντρια του ΔΗΠΕΘΕ Πάτρας, έφερε τον σπουδαίο Ανατόλι Βασίλιεφ να τη σκηνοθετήσει _, κάποιο ανθρωπάριο, επειδή δε γούσταρε την παράσταση, ανάμεσα και σε άλλους που αποδοκίμαζαν, έκραξε από ψηλά «Ντροπή σου, Κονιόρδου!»; Ε, έτσι ακριβώς μεταχειριζόμαστε στον τόπο αυτό τους εθνικούς μας θησαυρούς…
«Πού το θυμήθηκες αυτό τώρα;» θα μου πείτε. Ξέρετε, είχα ντραπεί τότε τόσο πολύ… Και δεν το ’χω ξεχάσει ΠΟΤΕ. Ως δείγμα της ημεδαπής ογκώδους άμα τε και κτηνώδους Αχαριστίας…

Πάντως, όντως η Λυδία Κονιόρδου στην «Οδύσσεια» κλέβει παράσταση, δικαιώνοντας το σκηνοθέτη της. Κυρίως με την Ευρύκλειά της. Η γερόντισσα δούλα στο παλάτι του Οδυσσέα, παραμάνα του κάποτε, την οποία η Κονιόρδου έπλασε στη γραμμή Γουίλσον οπωσδήποτε, είναι ένα κομψοτέχνημα: χάρη, χιούμορ απολαυστικό, κίνηση αφοπλιστική, σα βγαλμένη από καρατερίστες του γιαπωνέζικου θεάτρου… Κι είναι κάτι που η Κονιόρδου κάνει για πρώτη φορά. Και το κάνει εξαιρετικά.