Ε, όχι και τόσο «σπανιότατα»...

 

Το Τέταρτο Κουδούνι / Τέτοιες Μέρες, Τέτοια Λόγια... 68 

 

Όντως. Δεν ανεβαίνουν τόσο τακτικά οι «Φοίνισσες» του Ευριπίδη, που παρουσίασε το Εθνικό Θέατρο, σε σκηνοθεσία του Γιάννη Μόσχου, το περασμένο Παρασκευοσαββατοκύριακο, στην Επίδαυρο, στο πλαίσιο του Φεστιβάλ Αθηνών/Επιδαύρου. Όντως. «Η πλειονότητα των ελληνικών παραστάσεων των ‘Φοινισσών’ έγινε από τις κρατικές μας Σκηνές», όπως γράφει ο Γιάννης Μόσχος στο «σημείωμα του σκηνοθέτη», στο πρόγραμμα της παράστασης. Αλλά ούτε οι μόνες είναι, ούτε τόσο «σπανιότατα» ανεβαίνει η τραγωδία αυτή, όπως διάβασα και διαβάζω.

Εκτός, λοιπόν, απ’ τις παραστάσεις του Θωμά Οικονόμου στο Βασιλικόν το 1904 (με Ιοκάστη την Σαπφώ Λεάνδρου), του Αλέξη Μινωτή το 1960 (με Ιοκάστη την Κατίνα Παξινού), το 1978 (με την Ελένη Χατζηαργύρη) και το 1987 (με την Νέλλη Αγγελίδου), όλες με το Εθνικό και στην Επίδαυρο, και του Θάνου Κωτσόπουλου, το 1971 (με την Άννα Ραυτοπούλου) -την είδα στο Ηρώδειο το 1972- και του Νίκου Χουρμουζιάδη, το 1999 (με την Αντιγόνη Βαλάκου), που παίχτηκε και στην Επίδαυρο, κι οι δυο απ’ το Κρατικό Θέατρο Βορείου Ελλάδος, τις οποίες αναφέρει κι ο Γιάννης Μόσχος, έχουμε κι άλλες παρουσιάσεις της τραγωδίας αυτής.

Απ’ τον Λίνο Καρζή, με τον «Θυμελικό Θιάσό του», σ’ αλλεπάλληλα ανεβάσματα: το 1934 (με Ιοκάστη την Άννα Γαλανού), το 1938 (με την Έλλη Ξανθάκη), το 1941 (με την Λυδία Καπλάνη), το 1948 (και πάλι με την Έλλη Ξανθάκη), το 1961 και το 1965 (και τις δυο φορές με την Μαλαίνα Ανουσάκη). Απ’ τους «Δεσμούς» της Ασπασίας Παπαθανασίου, το 1979, σε σκηνοθεσία Σταύρου Ντουφεξή, με Ιοκάστη την ίδια. Απ’ τον Λεωνίδα Τριβιζά, το 1983, με το «Λαϊκό Πειραματικό Θέατρό» του και με Ιοκάστη την Νέλλη Αγγελίδου, στην Επίδαυρο. Απ’ τον Γιάννη Χουβαρδά, το 1987, επίσης για το Εθνικό αλλά στον κλειστό χώρο του Γκαράζ, με Ιοκάστη την Κατερίνα Χέλμη. Απ’ τον Θεατρικό Οργανισμό Κύπρου δύο φορές, και τις δυο σε σκηνοθεσία Νίκου Χαραλάμπους, την πρώτη το 1990, με την Δέσποινα Μπεμπεδέλη, τη δεύτερη το 2002, με την Τζένη Γαϊτανοπούλου -και οι δυο παίχτηκαν και στην Επίδαυρο. Απ’ το Κέντρο Ευρωπαϊκών και Διεθνών Πολιτιστικών Ανταλλαγών «Κοσμόπολις», το 1997, σε σκηνοθεσία Γιάννη Καραχισαρίδη, με Ιοκάστη την Άννα Συνοδινού. Κι απ’ τον Σπύρο Ευαγγελάτο και το «Αμφι-Θέατρό» του, το 2008, με την Αντιγόνη Βαλάκου, και πάλι, ως Ιοκάστη -από τότε είχαν να παιχτούν οι «Φοίνισσες» στην Επίδαυρο, 13 χρόνια. 

Τις έχω δει όλες απ’ το ’72, οπότε είμαι και αυτόπτης μάρτυς -ελπίζω δεν ξέχασα κάποια (Φωτογραφίες: 1 Ελίνα Γιουνανλή. 2 Ψηφιοποιημένες Συλλογές ΕΛΙΑ).