Στο Φτερό / Οι Μπάτσοι του βωβού ως αλληγορία της βίας

 

«Bros» του Ρομέο Καστελούτσι / Σκηνοθεσία: Ρομέο Καστελούτσι  

 

Ένας γέροντας, με κάτασπρα μαλλιά και γένια, που φοράει ένα μακρύ, λευκό, ντρίλινο χιτώνα και κρατάει μία ράβδο -μία βιβλική μορφή, ο προφήτης Ιερεμίας(;)-, εμφανίζεται στη σκηνή, μετά από μία καταιγιστική μουσική εισαγωγή -η ανησυχητική μουσική του Σκοτ Γκίμπονς υπεισέρχεται και σε άλλα σημεία της παράστασης υπογραμμίζοντάς τα-, που κάνει όλη την αίθουσα να τρίζει, και εκφωνεί τις προφητείες του στα ρουμάνικα -η γλώσσα του ηθοποιού. Και, κατόπιν, μία μεγάλη ομάδα ανδρών -δεν υπάρχει γυναίκα στην παράσταση-, με φαιές στολές παλαιού τύπου αμερικάνων αστυνομικών (κοστούμια Κιάρα Βεντουρίνι) κατακλύζει τη σκηνή και γδύνει τον «προφήτη». Η ομάδα αυτή των -βουβών-«αστυνομικών» είναι η βάση, ο καμβάς πάνω στον οποίο ο Ιταλός Ρομέο Καστελούτσι, που

υπογράφει τη σύλληψη και τη  σκηνοθεσία, με συνεργάτρια στη δραματουργία την Πιερσάντρα ντι Ματέο, κεντάει την παράστασή του «Bros» («Αδέλφια», 2021): γιγαντοφωτογραφίες που φέρνουν στη σκηνή -από ενός χιμπατζή έως και του Σάμιουελ Μπέκετ, φωτιές, βασανιστήρια -οι δύο από τους αστυνομικούς γδύνουν έναν τρίτο και τον βασανίζουν χτυπώντας τον με γκλομπ, κατόπιν σκεπάζοντας το πρόσωπό του με μία πετσέτα πάνω στη  οποία χύνουν νερό (;) προκαλώντας του ασφυξία-, γάλα (ή 

λευκή μπογιά;) στο γυμνό σώμα, αίματα, γκρουπαρίσματα που παγώνουν και γίνονται ταμπλό βιβάν, αναφορές -έως και στο «Μάθημα ανατομίας» του Ρέμπραντ-, όπλα, πυροβολισμοί, μία πολύπλοκη μηχανή-γλυπτό, με σωληνάκια, που εκτοξεύει υδρατμούς, οι «αστυνομικοί» που κατεβαίνουν απειλητικοί στην πλατεία του θεάτρου, μπροστά μας, και, ύστερα, χτυπιούνται ως επιληπτικοί στη σκηνή, κείμενα στα λατινικά, στα γερμανικά... που ακούγονται off, στο φινάλε ένα παιδάκι, στα λευκά επίσης, στο οποίο παραδίνουν ένα από τα γκλομπ

τους οι «αστυνομικοί»... Και μία κίνηση ακριβής που δημιουργεί απορίες αν, όντως, όπως δηλώνεται, οι επί σκηνής «αστυνομικοί» έχουν επιλεγεί τυχαία, «από το δρόμο», δεν έχουν κάνει καθόλου δοκιμές και, απλώς, συντονίζονται με οδηγίες που τους δίνονται τη στιγμή της παράστασης μέσα από ακουστικά. Ο συντονισμός είκοσι άσχετων ατόμων με τόση ακρίβεια -κάτι σαν χορογραφία- σαφώς και προκαλεί την υποψία ότι είναι ένας μύθος που σκάρωσε ο σκηνοθέτης. ‘Ολα αυτά μέσα σε μία σκοτεινή, ζοφερή, ομιχλώδη ατμόσφαιρα. Ο Ρομέο Καστελούτσι μοιάζει να έχει πάρει την αρχική ιδέα του από του Μπάτσους της «Κίστόουν» («Keystone» Cops), την ομάδα των «μπάτσων» που χρησιμοποιούσε ο αμερικανός σκηνοθέτης Μακ Σένετ στις σλάπστικ, μικρού μήκους κωμωδίες που γύριζε τη δεκαετία του 

1910, στα στούντιο της κινηματογραφικής εταιρείας του «Κίστόουν», από τις οποίες ξεπήδησε και ο Τσάρλι Τσάπλιν, και, με άξονα αυτούς, να έχει οργανώσει μία αλληγορία της βίας. Ασαφής στις προθέσεις του, ακατάτακτος, δείχνει και εδώ την ταυτότητα του εικονοκλάστη. Τα «επεισόδια» δεν έχουν συνοχή -σκόρπιες εικόνες-, μοιάζουν δημιουργημένα συνειρμικά, είναι δυσανάγνωστα αλλά βουτηγμένα σε μία συναρπαστική αισθητική. Που, κάποιες στιγμές, θυμίζει τον δικό μας Δημήτρη Παπαϊωάννου. Ομολογώ πως αφέθηκα να γοητευτώ.

Η παράσταση δεν συνοδεύεται από έντυπο πρόγραμμα αλλά μοιράζονται δωρεάν έντυπα με εδάφια από το Βιβλίο του Ιερεμία της Βίβλου, mottos στα λατινικά, μεταφρασμένα, όμως, στα ελληνικά, και «Υποδείξεις συμπεριφοράς προς ανυποψίαστους συμμετέχοντες», μαζί με... ωτοασπίδες (Φωτογραφίες: Ανδρέας Σιμόπουλος). 

«Στέγη Ιδρύματος Ωνάση» / Κεντρική Σκηνή, «Societas», 30 Σεπτεμβρίου 2022.