Η γλιτσερή κάθοδος της «κριτικής» θεάτρου

 

Το Τέταρτο Κουδούνι / Τέτοιες Μέρες, Τέτοια Λόγια... 106

 

Ποτέ δεν ήταν ξεκάθαρα τα πράγματα με την κριτική θεάτρου. Υπήρξαν -και υπάρχουν- άνθρωποι που την υπηρέτησαν με γνώση και καθαρή συνείδηση κι άλλοι που αλλιώς ξεκίνησαν κι αλλιώς κατέληξαν, βουτηγμένοι  μέχρι το λαιμό στη διαπλοκή. Ανέκαθεν γράφονταν κριτικές υποβολιμαίες. Ανέκαθεν γράφονταν κριτικές στοχευμένες -που, αν λίγα να ’ξερες, ήξερες πού και γιατί στοχεύουν... Ανέκαθεν γράφονταν ασχετοσύνες.  

Αλλά αυτό που συμβαίνει σήμερα ξεπερνάει κάθε προηγούμενο -η κατηφόρα η μεγάλη: εκατοντάδες έχουν ξεχυθεί μέσα απ’ τα δεκάδες sites και τιτλοφορούν κριτική αυτά που γράφουν βλέποντας παραστάσεις. Σε Αθήνα και Θεσσαλονίκη. Ανάμεσά τους, μερικοί άνθρωποι σοβαροί, πλήθος οι άσχετοι, οι αυτοτιτλοφορούμενοι κριτικοί. Όπου κάνει μπαμ ότι πρόκειται για πληρωμένους κονδυλοφόρους. Αν όχι κυριολεκτικά, μεταφορικά σίγουρα -αντί πινακίου φακής, δηλαδή αντί προσκλήσεως στην παράσταση ή αντί άλλων «παροχών». Οι οποίοι υμνολογούν, προτρέπουν, επιδοκιμάζουν, θριαμβολογούν ή επιπλήττουν, αποτρέπουν, αποδοκιμάζουν, ελεεινολογούν -όπου κι όπως φυσάει ο άνεμος.

Για να μη μιλήσω για «ειδικευμένους δημοσιογράφους» που, ακόμα δεν τον είδανε, Γιάννη τον βαφτίσανε -«Τρέξτε!», «Το γεγονός της χρονιάς!», «Μια παράσταση που προβλέπεται σπουδαία!», «Ο Μεγάλος!»..., όλα ΠΡΙΝ ανεβούν οι παραστάσεις, όλα με θαυμαστικό. Έχει κανείς την αίσθηση, διαβάζοντάς τους, ότι το ελληνικό θέατρο ανθίζει -μια παράσταση χωρίς μια τουλάχιστον θετική κριτική δε συναντάται. Μια γλίτσα απερίγραπτη -γλιτσερή η κατηφόρα... Και τα θέατρα, οι θίασοι, οι καλλιτέχνες να τα πιστεύουν ολ' αυτά -τα θετικά. Και να τα παίρνουν τοις μετρητοίς -τα θετικά. Και να τα αναπαράγουν -τα υπερθετικά στα δελτία Τύπου τους.

Σηκώνω ψηλά τα χέρια. Ειδικά όταν διαβάζω σε ιστοσελίδα, «ειδικευμένη», μάλιστα, στο θέατρο, ν' ανεβαίνει κάθε μέρα, μα ΚΑΘΕ ΜΕΡΑ, μια -μόνο- θετική έως υπερθετική κριτική, κάτι σαν επί παραγγελία. Μα ΚΑΘΕ ΜΕΡΑ; Μα ΟΛΕΣ οι «κρινόμενες» παραστάσεις «εξαιρετικές»; ΟΛΕΣ; Οπότε, πώς μεσ' στο κεφάλι μου να μην κυκλοφορούν υποψίες;... Και να μην ανακυκλώνονται οι φήμες που κυκλοφορούν;...