Κυρά της Ρω η Φωτεινή Μπαξεβάνη δια χειρός Γιάννη Σκαραγκά και σε σκηνοθεσία Κατερίνας Μπερδέκα

Το Τέταρτο Κουδούνι / Είδηση 

Την ιστορική Κυρά της Ρω θα ενσαρκώσει η εξαίρετη ηθοποιός Φωτεινή Μπαξεβάνη σε μονόλογο του Γιάννη Σκαραγκά που θ’ ανεβάσει το φθινόπωρο η Κατερίνα Μπερδέκα, σε παραγωγή της «Λυκόφως» του Γιώργου Λυκιαρδόπουλου και σε θέατρο που δεν έχει ακόμα οριστικοποιηθεί.

Με ενεργό συμμετοχή στην Αντίσταση κατά την περίοδο της Κατοχής, η Δέσποινα Αχλαδιώτη -που ’χε γεννηθεί το 1890 και πέθανε, στα 92 της χρόνια, το 1982- έμεινε στην ιστορία ως «Η Κυρά της Ρω». Καθώς, απ’ το 1943 μέχρι το θάνατό της, κάθε πρωί ύψωνε την ελληνική σημαία, την οποία υπέστελλε με τη δύση του ήλιου. στην ακριτική νησίδα της Ρω των Δωδεκανήσων, όπου είχε εγκατασταθεί απ’ το 1924 με τον άντρα της και την τυφλή μητέρα της.

Η Κυρά της Ρω, αφότου έγινε γνωστή η περίπτωσή της, βραβεύτηκε απ’ την Ακαδημία Αθηνών (το 1975), το Πολεμικό Ναυτικό, την Βουλή των Ελλήνων, την Εθνική Τράπεζα τις Ελλάδος κι από άλλους φορείς ενώ το Υπουργείο Εθνικής Άμυνας, το 1975 επίσης, της απένειμε μετάλλιο «για τις προσφερθείσες εθνικές υπηρεσίες της» κατά την πολεμική περίοδο 1941-1944, στέλνοντας, μάλιστα, τιμητικό ναυτικό άγημα και αντιπροσωπεία του Γενικού Επιτελείου Ναυτικού στο Καστελόριζο όπου πραγματοποιήθηκε η απονομή. Η κηδεία της, το 1982, έγινε στο Καστελόριζο δημοσία δαπάνη ενώ η σορός της μεταφέρθηκε στην Ρω όπου ετάφη κάτω απ’ τον ιστό όπου ύψωνε τη σημαία.

«Η Κυρά της Ρω είναι ο ελεύθερος άνθρωπος και η ανεξάρτητη γυναίκα που επενδύει στη ζωή ακόμα και με το πιο σκληρό και απαιτητικό της πρόσωπο», σημειώνει ο συγγραφέας. «Ανεβοκατεβάζει μια σημαία με το βάρος της προσωπικής αποστολής που, και να μην αλλάζει τον κόσμο, τουλάχιστον του δίνει νόημα. Συμβολίζει μια άλλη Ελλάδα που αντλεί δύναμη από τα ελάχιστα και ανανεώνει τις αντοχές της μέσα από την αλήθεια και το θάρρος να την αντιμετωπίσει.

Απομονωμένη, περιορισμένη, λόγω συνθηκών, και αντιμέτωπη με αντίξοες συνθήκες, αποτελεί το πιο επίκαιρο και ουσιαστικό σύμβολο μιας χώρας που επανέρχεται στις βασικές της αρχές. Ενσαρκώνει τη δύναμη του ανθρώπινου χαρακτήρα και, κυρίως, την ελπίδα ότι, στις δυσκολότερες περιόδους, η ανθρωπιά, η ακεραιότητα και οι λύσεις δεν είναι υπόθεση των πολλών αλλά του καθένα μας χωριστά».

Πεζογράφος, θεατρικός συγγραφέας και σεναριογράφος, ο Γιάννης Σκαραγκάς έχει στο ενεργητικό του πέντε βιβλία με πεζά κι έξι θεατρικά. Έχει εργαστεί για περισσότερο από μια δεκαετία στο χώρο της τηλεόρασης (Mega, Alpha), υπογράφοντας πέντε σειρές, αλλά και του κινηματογράφου. Καθώς γράφει όχι μόνο στα ελληνικά αλλά και στα αγγλικά, διηγήματά του έχουν, κατά καιρούς, δημοσιευτεί σε γνωστά αμερικανικά λογοτεχνικά περιοδικά. Το γραμμένο στα αγγλικά έργο του «Prime Numbers» ανέβηκε στην Νέα Υόρκη το 2009.

Στην Ελλάδα, ως θεατρικός συγγραφέας, στη σκηνή, ο Γιάννης Σκαραγκάς πρωτοπαρουσιάστηκε τη σεζόν 2014/2015 με το έργο του «Η εποχή του κυνηγιού» που ανέβασε στο θέατρο «Ιλίσια» η Λίνα Ζαρκαδούλα, με την Αθηνά Μαξίμου και την Φωτεινή Μπαξεβάνη. Η παράσταση συνέχισε την πορεία της και την επόμενη σεζόν 2015/2016, στο «Κιβωτός» πια. Η Λίνα Ζαρκαδούλα σκηνοθέτησε, το καλοκαίρι του 2015, στην Σκύρο, και το έργο του «Περπατώντας στα σύννεφα», γραμμένο ως παραγγελία για τα 100 χρόνια απ’ το θάνατο στην Σκύρο του άγγλου ποιητή Ρούπερτ Μπρουκ, με την Παναγιώτα Βλαντή, τον Χριστόδουλο Στυλιανού και τη μέτζο Μαργαρίτα Συγγενιώτου.

Η Κατερίνα Μπερδέκα (φωτογραφία: Ελίνα Γιουνανλή), με σπουδές θεάτρου στο Τμήμα Θεατρικών Σπουδών του Πανεπιστημίου Αθηνών και στην Ανώτερη Σχολή Δραματικής Τέχνης του Γιώργου Κιμούλη ξεκίνησε την πορεία της στη σκηνοθεσία, το 2002/2003, με την ομάδα «Εν Δυνάμει» από αποφοίτους της δραματικής σχολής Κιμούλη, στην οποία συμμετείχε, στο «Σύγχρονο Θέατρο Αθήνας» και με το έργο που υπέγραφε η ίδια μαζί με τον Στράτο Σωπύλη «6+1 τα 7 θανάσιμα αμαρτήματα». Έκτοτε έχει ανεβάσει κι άλλα δικά της έργα καθώς και έργα άλλων ελλήνων και ξένων συγγραφέων -Κάριλ Τσέρτσιλ, Εμανουέλ Νταρλέ…-, με πιο πρόσφατο, τη σεζόν 2014/2015, στο θέατρο «Θησείον» και με την ομάδα της «MeWe», το «Βυσσινόκηπος στα παρασκήνια», σε κείμενο που έγραψε με τον Στράτο Σωπύλη ενώ, παράλληλα κι απ’ το 2005, εργάζεται ως -εξαιρετικά δραστήρια- διευθύντρια θεατρικών παραγωγών.

Η Φωτεινή Μπαξεβάνη μόλις τελείωσε τις παραστάσεις του «Βικτώρ ή Τα παιδιά στην εξουσία» του Ροζέ Βιτράκ, που ’χε ανεβάσει η Μαριάννα Κάλμπαρη, μετασχηματισμένο απ’ τον Σταμάτη Κραουνάκη σε μουσικό έργο, στο «Θέατρο Τέχνης» της οδού Φρυνίχου κι όπου έπαιζε το ρόλο της Εσθήρ ενώ το καλοκαίρι θα ’ναι η Τροφός στην «Μήδεια» του Ευριπίδη, που θα σκηνοθετήσει και πάλι η Μαριάννα Κάλμπαρη, για το «Θέατρο Τέχνης», στο πλαίσιο του Φεστιβάλ Επιδαύρου.

Για τους λοιπούς συντελεστές της «Κυράς της Ρω» γίνονται ακόμα συζητήσεις.