Το Τέταρτο Κουδούνι / 28 Αυγούστου 2014
Σας έγραφα στο προηγούμενο «Τέταρτο Κουδούνι», στις 7 Αυγούστου, για το «Δώδεκα» που ανέβασε το ΚΘΒΕ στην Θεσσαλονίκη ως «κείμενο» του Βασίλη Ισσόπουλου -χωρίς καμιά άλλη αναφορά-, σε σκηνοθεσία του. Και που έκπληκτος ανακάλυψα, συγκρίνοντας τις συνόψεις στα δυο δελτία Τύπου, πως ταυτίζεται με το έργο του Ρέτζιναλντ Ρόουζ «Οι δώδεκα ένορκοι», γραμμένο αρχικά για την τηλεόραση, το οποίο τον Οκτώβριο θ’ ανεβάσει εδώ, στο «Αλκμήνη», όπως ανακοινώθηκε, η Κωνσταντίνα Νικολαΐδη. Kανονικά -με τ’ όνομα του συγγραφέα δηλαδή. Έργο που ’χει γίνει πασίγνωστο μέσω των μεταφορών του στον κινηματογράφο απ’ τον Σίντνεϊ Λουμέτ παλαιότερα -με τον ίδιο στα ελληνικά τίτλο- κι απ’ τον Νικίτα Μιχαλκόφ πιο πρόσφατα -με τον τίτλο «12».
Και σχολίαζα, μεταξύ άλλων: «Όταν δε στο πρόγραμμα μιας παράστασης γράφουμε ‘κείμενο’, τι ακριβώς εννοούμε; Συγγραφή; Μετάφραση; Αν, απλώς, εννοούμε ότι δεν έχουμε πληρώσει τα πνευματικά δικαιώματα, ε, τότε μόνο για ντροπή θα μιλούσα εγώ. Κι επειδή, επιπλέον, εδώ, δεν πρόκειται για καμιά ομαδούλα ή, έστω, για ιδιώτη θεατρικό παραγωγό αλλά για κρατικό Θέατρο, θα μπορούσα να το χοντρύνω το πράγμα και το ‘ντροπή’ να το κάνω ‘αίσχος’… Θέλω να ελπίζω πως κάνω λάθος».
Δυστυχώς οι ελπίδες μου απεδείχθησαν φρούδες. Απ’ το ΚΘΒΕ, βέβαια, αισχυντηλή σιωπή. «Δώδεκα» κι ούτε ένα τηλεφώνημα… Έκαναν σα να μη διάβασαν τίποτα. Αλλά εγώ έεεεμαθα. Πως ύστερα από επικοινωνία της σκηνοθέτριας Κωνσταντίνας Νικολαΐδη που θ’ ανεβάσει το έργο στην Αθήνα με τον αμερικανό υπεύθυνο μέσω του οποίου έγινε απολύτως νόμιμα η δέσμευση των δικαιωμάτων ανεβάσματος του έργου στην Ελλάδα αλλά και με τους «υπεύθυνους» -τρομάρα τους!- του ΚΘΒΕ, διαπιστώθηκε ακριβώς αυτό που έγραφα πως υποπτεύομαι. Και στη συνέχεια, μέσω του αμερικανού υπεύθυνου και πάλι, απαγορεύτηκε στο ΚΘΒΕ -τι ντροπή!- η συνέχιση των παραστάσεων του έργου στην οποία σκόπευε. Χωρίς κανενός το αυτάκι να ιδρώσει. Αυτά κι ο Θεός να τους συχωρέσει.
Α, μια κι είπα για Θεό… «Δεν το περιμέναμε ποτέ ότι στην πατρίδα μας την Ελλάδα θα συζητηθεί διά να εφαρμοστεί διά νόμου μία τέτοια στυγνή δικτατορία η οποία θα μας απαγορεύει να ονομάσουμε τα ‘σύκα, σύκα’ και την ‘σκάφη, σκάφη’» υπογραμμίζει -ολίγον ασύντακτα πάνω στη σύγχυσή του- ο Μητροπολίτης Γόρτυνος και Μεγαλοπόλεως Ιερεμίας σε επιστολή του στον πρωθυπουργό Αντώνη Σαμαρά αναφερόμενη στο αντιρατσιστικό νομοσχέδιο -το οποίο δεν το θέλει κατόλου, μα κατόλου. Εννοεί, δηλαδή, πως δε θα μπορεί να εκφράζεται πια έτσι ελεύθερα για συναδέλφους του;
Όλος ο κόσμος, μια σκηνή… Ευλογείτε!
Τι θύελλα κι αυτή πλέον που δημιούργησε η ματαίωση της «εκτός Φεστιβάλ» -ελληνική πατέντα που επινοήθηκε πριν από χρόνια για να χώνονται σε Ηρώδειο, αργότερα και σε Επίδαυρο διάφοροι διαπλεκόμενοι, που ’χαν πολιτικά, οικονομικά και λοιπής φύσεως βύσματα, ως σφήνα ή ως ουρά των Φεστιβάλ Αθηνών και Επιδαύρου- εκδήλωσης με τον τίτλο -έτσι τουλάχιστον τον έγραφε το μονόφυλλο που μοίραζαν στην Επίδαυρο- «Τιμή μνήμης: Δημήτρη Ροντήρη. 60 χρόνια μουσικής στα Επιδαύρια» σε σκηνοθεσία Ηλία Μαλανδρή. Ή μήπως, τελικά, επρόκειτο για τρικυμία εν ποτηρίω;
Διότι έστειλε μεν ο δήμαρχος Επιδαύρου Κωνσταντίνος Γκάτζιος ένα δελτίο Τύπου με κλονιζόμενο συντακτικό -«η επιεικώς απαράδεκτη στάση του Φεστιβάλ εξόργισε τους ήδη αγανακτισμένους Επιδαύριους για την κακή ποιότητα των παραστάσεων που επιλέγονται στα Επιδαύρια και προβληματίζονται μήπως τελικά η βαθύτερη αιτία είναι η υψηλής ποιότητας μουσικοθεατρική εκδήλωση που μοιραία θα συγκρινόταν με όλες τις προηγούμενες του Φεστιβάλ» έγραφε για παράδειγμα…- που είχε (ο κ. δήμαρχος/κριτικός θεάτρου) την ψευδαίσθηση, υπό την επήρεια της κρίσης μεγαλομανίας η οποία είχε καταλάβει τους ενδιαφερόμενους, πως θα αποτελούσε κόλαφο κατά του Ελληνικού Φεστιβάλ και του προέδρου του Γιώργου Λούκου που τον θεωρεί υπεύθυνο για τη ματαίωση αλλά έφαγε δυο πατσαβούρες στη μούρη κι ελπίζω πως συνήλθε: η δήλωση της Μαρίας Φαραντούρη, που τ’ όνομά της ήταν πρώτο στην εκδήλωση, ότι αποχωρεί λόγω, ως προέκυπτε εκ των συμφραζομένων, προχειροτήτων στην προετοιμασία και η -πάρα πολύ σοβαρή και τεκμηριωμένη- απάντηση του επικεφαλής της αντιπολιτευόμενης δημοτικής παράταξης «Ενεργοί Δημότες Επιδαύρου» του Δήμου Επιδαύρου και τέως δημάρχου Ασκληπιείου Χρήστου Τσακαλιάρη ο οποίος έθεσε το θέμα σε απολύτως ορθή βάση.
Δεν έχω καμιά, μα καμιά όρεξη ν’ ανακατευτώ στα «οικογενειακά» του Δήμου Επιδαύρου -να επισημάνω μόνον πως η παράταξη του δημάρχου/Πασιονάρια λέγεται «Νέα Αντίληψη» που αντίληψη παλαιότερη, πεθαίνεις…-, δεν έχω καμιά, μα καμιά όρεξη να ψάχνω ποιος είπε τι και τι ακριβώς έπραξε και είπε για το θέμα ο Γιώργος Λούκος που ενάγεται ως επονείδιστος αρνητής -έλα Παναγία μου, τι ακούς…- του Ροντήρη -ας το ψάξουν οι συνάδελφοι του ρεπορτάζ- αλλά θέλω να κάνω μερικές επισημάνσεις εντελώς προσωπικής φύσεως.
Πρώτον. Αν είσαι στην πιάτσα χρόνια πολλά και ξέρεις πρόσωπα και πράγματα, παίρνεις μυρουδιά με την πρώτη ποιο περίπου πρόκειται να ’ναι το επίπεδο της κάθε σχεδιαζόμενης εκδήλωσης ασχέτως των ονομάτων που μπορεί και να χρησιμοποιήσει ο οργανωτής ως άλοθι…
Δεύτερον. Δεν έχω ποτέ καταλάβει πώς ο Δήμος Επιδαύρου την έχει δει θεατρικός παραγωγός. Θεωρεί πως έχει επαρκείς γνώσεις επί του θέματος;
Τρίτον. Με έκπληξη -ή μάλλον χωρίς πια έκπληξη…- είδα οι απόψεις του κ. δημάρχου να ταυτίζονται απολύτως με την ερώτηση που κατέθεσε στη Βουλή η ερίτιμος βουλευτίνα κ. Παναγιώτα (Τάνια) Ιακωβίδου -του «αμοραλιστικού ελιτισμού» ντε, σας τα ’γραφα στο «Τέταρτο Κουδούνι» στις 10 Ιουλίου και γελάγαμε.
Τέταρτον. Αν στον αχταρμά προσθέσετε μια τζούρα από ταβερνιάρηδες που δεν κόβουν τιμολόγια και ξενοδόχους της περιοχής Επιδαύρου, που το Φεστιβάλ το βλέπουν ως γουρνοπούλες και κοκορέτσα και διανυκτερεύσεις, μια δόση από Εθνικό Θέατρο/Χατζακιστάν που κρυμμένο πίσω απ’ την πόρτα καραδοκεί ν’ αρπάξει το Φεστιβάλ Επιδαύρου -τι φιλοδοξία κι αυτή, τι βίτσιο κι αυτό!...-, μια δόση από κάτι καλλιτεχνικούς ατζέντηδες που περιμένουν να μασήσουν με δέκα μασέλες τη μερίδα του λέοντος, μια δόση από καλλιτέχνες που θεωρούν εαυτούς αδικημένους -και, προς Θεού, δεν εννοώ τους ηθοποιούς που ’χε ανακοινωθεί πως θα συμμετάσχουν και που όλους βαθύτατα τους τιμώ και το ξέρουν- και μια πρέζα αρθρογραφούντων θεωρητικών που θεωρούν εαυτούς κατευθείαν απογόνους και αποκλειστικούς κληρονόμους του Αισχύλου και του Ροντήρη, ε, δεν είναι δύσκολο να καταλήξετε στα σωστά συμπεράσματα.
Πέμπτον. Η εντρύφηση -αν και, προσοχή, βλάπτει στην υγεία- σε ιντερνετικά σχόλια τύπου «ΒΡΕ ΟΥΣΤ ΑΠΟ ΚΕΙ!!!» (αντιγράφω επακριβώς) και αρμοδιότητος «Ζούγκλας» -βρε, απορώ πως ο κύριος Μάκης ακόμα δεν έχει ασχοληθεί με το θέμα ή δε μας έχει απειλήσει πως θα αποκαλύψει κάνα βίντεο με τον Λούκο…- θα σας βοηθήσει να καταλάβετε ακόμα καλύτερα.
Έκτον. Δεν μπορώ να κρίνω βέβαια χωρίς αντικείμενο και μάλιστα με τη σιγουριά του κ. δημάρχου και των εμπλεκομένων πρωτεργατών της την ποιότητα της εκδήλωσης που ΘΑ παρουσιαζόταν. Εκείνο που με είχε, πάντως, ανησυχήσει περισσότερο απ’ όλα ήταν πως κάπου, κάπως ενεπλέκετο και το όνομα της κ. Κωστούλας Ροντήρη, κόρης του σκηνοθέτη. Οι γνωρίζοντες καταλαβαίνουν τι εννοώ…
2004-Ολυμπιακοί Αγώνες Αθήνας: δέκα χρόνια από τότε που ’χαμε πάθει την ανάταση -που ’ταν χειρότερο απ’ την υπέρταση, ανεξέλεγκτο… Δεν τ’ αφήνουμε το θέμα της επετείου; Να περάσει αθόρυβα; Κουκουλωμένο; Όπως ήταν επί τόσα χρόνια; Καλύτερα λέω να μην το πιάσουμε τώρα και το ψάξουμε -ολυμπιακά έργα, αναθέσεις, πόσα, σε ποιους, με ποιους, Πολιτιστικές Ολυμπιάδες, οικονομικές συνέπειες, Κρίση κλπ κλπ. Μπάζει από παντού. Όζει θα ’λεγα. Και τι θα βγει άλλωστε; Ας μείνουμε με τις μνήμες ανάτασης -όπως «Μνήμες υπανάπτυξης», έτσι δεν ήταν ο τίτλος μιας κουβανέζικης ταινίας του Γκουτιέρες Αλέα;
Όλος ο κόσμος, μια σκηνή…
Α, μια κι είπαμε πριν για Επίδαυρο -είδατε; Το ’να φέρνει τ’ άλλο σήμερα. Η Επίδαυρος, λοιπόν, φέτος προικίστηκε και με κάτι που δεν είχε μέχρι τώρα -δεν ξέρω επί Ροντήρη, δεν τον πρόλαβα: μια εσάνς τσίκνας. Διότι η καντίνα του πάρκινγκ άρχισε να ψήνει και σουβλάκια/καλαμάκια (χρησιμοποιώ και τους δυο όρους για να ικανοποιήσω το κοινό και της πρωτευούσης και της συμπρωτευούσης). Και να οι καπνοί, και να η τσίκνα, και να τα καλαμάκια/σουβλάκια στο χέρι, και να οι σακουλίτσες με τα ψωμιά, και να να τρέχουν τα ζουμιά… 
Και το Φεστιβάλ Επιδαύρου, μετά τις διαφημιστικές των υπηρεσιών του καφέ-εστιατορίου του «Ξενία» ταμπέλες που ’χαν αναρτηθεί πέρσι κατά μήκος του κεντρικού δρόμου προς το θέατρο και που μας προέτρεπαν για γουρνοπούλες και λοιπά εδέσματα- φέτος περιορίστηκαν σε μία, πιο ευπρεπή-, φέτος απέκτησε και κάτι από πανηγύρι Αγίας Παρασκευής, άντε Αγίου Παντελεήμονος -κάτι από Μπαϊρακτάρη.
Καλά, ο κ. Λαμπρινουδάκης και οι λοιποί λίαν αυστηροί αρχαιολόγοι της Επιδαύρου δεν τη μυρίστηκαν -κυριολεκτώ…- τη δουλειά; Και πού πάει η τόση, άλλοτε, αυστηρότης των;
Α, και μια ακόμα απορία: αλήθεια, την άδεια για την ψησταριά ΠΟΙΟΣ την έδωσε; Άντε και του χρόνου και με μαλλί της γριάς.
Το υψηλόν ήθος με το οποίο αντιδρούν ορισμένοι ηθο-ποιοί -το ήθος ποιούντες δηλαδή-, σκηνοθέτες και λοιποί του θεάτρου αν δεν σου αρέσει η δουλειά τους κι εκφράσεις τη γνώμη σου για τις παραστάσεις τους ευθέως και χωρίς να τους κολακεύεις και να τους γλείφεις δε θα πάψει να με εκπλήττει. Όσο κι αν έχω κάνει διατριβή επί του θέματος -χρόοονια τώρα. Όσο κι αν, με απέραντη κατανόηση για τη φύση του καλλιτέχνη, σκέφτομαι «ε, τι να κάνει κι αυτός ο φουκαράς; Κάπως πρέπει ν’ αμυνθεί ο κακομοίρης…».
Και δε μιλώ για νεόκοπους θιασάρχες με το στανιό. Που λες, «σιγά που αυτό το πράμα μπορεί να υψωθεί δέκα χιλιοστά πάνω απ’ την τύφλα του και τη ματαιοδοξία του και την έπαρσή του και να κάνει μια στάλα έστω αυτοκριτικής…». Μιλώ για κάτι παλαιότερους που αλλού κι αλλιώς τους είχες. Αχ, που ’σαι νιότη, που ’δειχνες πως θα γινόνταν άλλοι -για να παραφράσω τον Βάρναλη. Αλλά εκεί που πάει να σε πιάσει η μελαγχολία, διαβάζεις ορισμένα -βασικά- επιχειρήματά τους και πέφτεις χάμω απ’ τα γέλια. Και λες -μέσα σου: «Καλά, κι εσύ, βρε παιδί μου, βρήκες να μιλήσεις για σκοινί στο σπίτι του κρεμασμένου;».
No comments:
Post a Comment