Το Τέταρτο Κουδούνι / Είδηση
Την Μπρουνχίλντε Πόμσελ, την υπέργηρη, πια, πρώην γραμματέα του Γιόζεφ Γκέμπελς, θα ερμηνεύσει την επόμενη χειμερινή σεζόν η Ρένη Πιττακή, στο θέατρο «Ιλίσια-Βολανάκης», με πρεμιέρα στις 14 Οκτωβρίου, εφόσον όλα πάνε καλά με την πανδημία. Μέσα απ’ τον άπαιχτο στην Ελλάδα μονόλογο του Κρίστοφερ Χάμπτον «Μια γερμανίδα γραμματέας», σε σκηνοθεσία -η πρώτη συνεργασία τους- του Γιάννη Μόσχου ο οποίος θα υπογράψει και τη μετάφραση.  |
Το έργο βασίζεται στις μαρτυρίες της Μπρουνχίλντε Πόμσελ, υπαρκτού προσώπου (1911-2017, πέθανε 106 ετών), η οποία διετέλεσε, όντως, γραμματέας του Γκέμπελς -υπουργού Προπαγάνδας του Τρίτου Ράιχ απ’ το 1933 έως το 1945 και στενού συνεργάτη του Χίτλερ, ο οποίος, την επομένη της αυτοκτονίας του «φίρερ» στις 30 Απριλίο
υ του 1945, αυτοκτόνησε επίσης, μαζί με τη γυναίκα του, αφού δηλητηρίασαν τα έξι παιδιά τους -στυγερή πράξη. Tο 2016 η Πόμσελ, σε πολύ προχωρημένη ηλικία, δέχτηκε να μιλήσει για πρώτη φορά δημόσια -μετά από 70 χρόνια- σχετικά με την περίοδο που δούλευε για το εθνικοσοσιαλιστικό καθεστώς- στο αυστριακό ντοκιμαντέρ «Μια γερμανική ζωή» (2016), σκηνοθετημένο απ’ τη βιενέζικη κολεκτίβα των Κρίστιαν Κρόνες, Όλαφ Σ. Μίλερ, Ρόλαντ Σρότχόφερ και Φλoριάν Βάιγκενσάμερ, το οποίο, απ’ τις πληροφορίες που συγκέντρωσα τουλάχιστον, δεν έχει προβληθεί στην Ελλάδα.
Επιπλέον, απ’ το απομαγνητοφωνημένο υλικό των συζητήσεων που έκαναν οι συν-σκηνοθέτες με την Πόμσελ ετοιμάζοντας το ντοκιμαντέρ, ο γερμανός δημοσιογράφος και συγγραφέας Τόρε Χάνσεν άντλησε ένα βιβλίο (2017) με τον ίδιο τίτλο -«Μια γερμανική ζωή»-, που έχει, μάλιστα, μεταφραστεί στα ελληνικά απ’ την Λένια Μαζαράκη και κυκλοφορεί, με τον τίτλο «Δεν θέλαμε να ξέρουμε» (Εκδόσεις Μεταίχμιο, 2017). Απ’ το ίδιο υλικό άντλησε και ο Κρίστοφερ Χάμπτον για το μονόλογό του.
Η αφήγηση της Πόμσελ αρχίζει απ’ την εποχή που ήταν τριών ετών, όταν ξέσπασε ο Μεγάλος -ο Πρώτος Παγκόσμιος- Πόλεμος και διατρέχει τη φτώχεια και τις δυσκολίες της Δημοκρατίας της Βαϊμάρης, που τις έζησε στο πετσί της, την άνοδο του ναζισμού, τον εύκολο προσηλυτισμό της στην ιδεολογία του από ένα νέο με τον οποίο ερωτεύτηκαν, την εγγραφή της ως μέλους στο Νατσιστικό Κόμμα και φτάνει μέχρι την προώθησή της στη θέση μιας απ’ τις γραμματείς του Γκέμπελς, την κατάρρευση του χιτλερικού καθεστώτος το 1945, τον εγκλεισμό της για πέντε χρόνια (1945-1950) σε στρατόπεδα της Ανατολικής Γερμανίας -και κατόπιν Λαοκρατικής Δημοκρατίας της Γερμανίας-, κάτω απ’ τη ροσική εποπτεία. Χωρίς να αναφέρεται στα 21 χρόνια που, μετά την απελευθέρωσή της, όταν πέρασε στην Ομοσπονδιακή Γερμανία, και παρά το παρελθόν που τη βάραινε, εργάστηκε σε κρατικά ραδιοφωνικά και τηλεοπτικά Δίκτυα...
«Δεν είχα την παραμικρή ιδέα τι γινόταν. Ελάχιστα πράγματα. Τίποτα περισσότερο απ’ τους άλλους» λέει η Πόμσελ, ακολουθώντας τη στάση την οποία κράτησε η πλειονότητα των Γερμανών μετά το τέλος του Πολέμου, για την τραγωδία του Ολοκαυτώματος που παιζόταν πλάι της κι ενώ έβλεπε Εβρέους τους οποίους γνώριζε να εξαφανίζονται από προσώπου γης... « Άρα δεν μπορείτε να με κάνετε να νιώθω ένοχη».
Όπως σημειώνει ο συγγραφέας Κρίστοφερ Χάμπτον: «Δεν έχω ιδέα κατά πόσο λέει την αλήθεια. Και αυτή ακριβώς η μεγάλη αμφισημία είναι που μου φάνηκε πολύ ελκυστική για να ασχοληθώ με το θέμα. Εν γένει, πάντα προτιμώ να αφήνω τις κρίσεις και τα συμπεράσματα στο κοινό και η περίπτωση της Μπρουνχίλντε Πόμσελ μου φαίνεται ότι είναι η πλέον κατάλληλη».
Ενώ ο σκηνοθέτης της παράστασης Γιάννης Μόσχος συμπληρώνει: «Μια γυναίκα αφηγείται -με συναρπαστικό τρόπο- τα νεανικά της χρόνια στη ναζιστική Γερμανία, από την άνοδο του Ναζισμού, στα χρόνια του Β΄ Παγκοσμίου Πολέμου μέχρι την ήττα και την κατάρρευση της Γερμανίας. Πρόκειται για ένα αθώο θύμα των ιστορικών περιστάσεων ή για μια συνένοχο των Ναζί; Μια συνηθισμένη γυναίκα που δεν ξέρεις αν πρέπει να συμπονέσεις ή να καταδικάσεις. Το έργο του Χάμπτον μάς βάζει να αντικρίσουμε το παρελθόν ενός κοινού ανθρώπου και μας θέτει μια σειρά ερωτημάτων για το παρόν και το μέλλον μας. Μπορεί ένας κοινός άνθρωπος, όπως οι περισσότεροι από εμάς, να επηρεάσει τον ρου της Ιστορίας; Πόσο επηρεάζουμε, ο καθένας μας, την πραγματικότητα στην οποία ζούμε; Είμαστε κι εμείς συνένοχοι σε όσα μας συμβαίνουν;».
Ο μονόλογος «Μια γερμανίδα γραμματέας» είναι το πιο πρόσφατο θεατρικό έργο του Βρετανού Κρίστοφερ Χάμπτον, θεατρικού συγγραφέα, διασκευαστή και σεναριογράφου, γνωστού μας, κυρίως, απ’ την εξαιρετικά γόνιμη διασκευή για το θέατρο του επιστολικού μυθιστορήματος του Σοντερλό ντε Λακλό «Οι επικίνδυνες σχέσεις». Έκανε πρεμιέρα στο Λονδίνο, στις 12 Απριλίου του 2019, με την κορυφαία Μάγκι Σμιθ να ερμηνεύει το ρόλο, σε σκηνοθεσία Τζόναθαν Κεντ.
Τα σκηνικά και τα κοστούμια της ελληνικής παράστασης έχει αναλάβει η -τακτική συνεργάτρια του Γιάννη Μόσχου- Τίνα Τζόκα, το video design ο Μιχάλης Κλουκίνας, τη μουσική και το ηχητικό περιβάλλον ο Θοδωρής Οικονόμου ενώ βοηθός σκηνοθέτη θα ’ναι η Θάλεια Γρίβα. Την παραγωγή έχει επωμιστεί η «Θέασις»-Δράσεις Πολιτισμού ΕΠΕ.
Το έργο ανεβαίνει για πρώτη φορά στην Ελλάδα αλλά όχι για πρώτη φορά στα ελληνικά. Το μονόλογο, με τον τίτλο «Μια ζωή γερμανική», παρουσίασε στην Κύπρο -στην Λευκωσία- το «Σατιρικό Θέατρο», στην Κεντρική Σκηνή του, σύμπραξή του με την «Alpha Square», σε μετάφραση Ανθής Ζαχαριάδου, σκηνοθεσία Ανδρέα Αραούζου και με την Δέσποινα Μπεμπεδέλη να ερμηνεύει την Μπρουνχίλντε Πόμσελ. Η πρεμιέρα δόθηκε στις 6 του περασμένου Μαρτίου αλλά οι παραστάσεις διακόπηκαν λόγω της καραντίνας.
Με το «Μια γερμανίδα γραμματέας» η Ρένη Πιττακή κατεβαίνει για τρίτη φορά στο
Πριν, όμως, απ’ τη χειμερινή εμφάνισή της μεσολαβεί και μια καλοκαιρινή: στο πλαίσιο των εκδηλώσεων «Όλη η Ελλάδα, ένας Πολιτισμός» που οργανώνει το υπουργείο Πολιτισμού και Αθλητισμού, θα ερμηνεύσει, στις 30 και 31 Ιουλίου, στην Ρωμαϊκή Αγορά, το κείμενο του Γιώργου Βέλτσου «Ημερολόγιο ενός αθέατου εγκλεισμού», με τη συνοδεία μουσικών όπως ο Βασίλης Παπαβασιλείου (κοντραμπάσο) κι ο Σωκράτης Σινόπουλος (λύρα), σε σκηνοθετική επιμέλεια Ελπίδας Σκούφαλου.
No comments:
Post a Comment