Ακράμ Καν και Ζοζέφ Νατς και πάλι κοντά μας

 

Το Τέταρτο Kουδούνι / Τέτοιες Μέρες, Τέτοια Λόγια... 79

 

Ένδοξες μέρες Διεθνούς Φεστιβάλ Χορού Καλαμάτας, επί καλλιτεχνικής διεύθυνσης Βίκυς Μαραγκοπούλου, μου θυμίζει το δεύτερο δεκαπενθήμερο του Σεπτεμβρίου: δυο σπουδαίοι χορογράφοι, ο Ακράμ Καν και ο Ζοζέφ Νατς, οι οποίοι και στην Καλαμάτα έχουν και πάλι συμμετάσχει με τις ομάδες τους και στο πλαίσιο του Φεστιβάλ Αθηνών και στο Μέγαρο Μουσικής και στην «Στέγη» του Ιδρύματος Ωνάση έχουν εμφανιστεί, αφήνοντας, συνήθως, εξαιρετικές εντυπώσεις, επανέρχονται για να δείξουν καινούργιες δουλειές τους στο αττικό λεκανοπέδιο, ο ένας μετά τον άλλο.

Πρώτος ο 64χρονος Ζοζέφ Νατς παρουσιάζει αύριο Τετάρτη 15 και μεθαύριο Πέμπτη 16 Σεπτεμβρίου, στις 20.30, στην Ελευσίνα στο Ανοιχτό Θέατρο του Παλαιού Ελαιουργείου -έναν de facto γοητευτικό χώρο-, σε πανελλήνια πρεμιέρα, την τελευταία του (2020) χορογραφία «ΟΜΜΑ», μία συνδιοργάνωση του «Ελευσίνα 2023 Πολιτιστική Πρωτεύουσα της Ευρώπης», η οποία την αριθμεί ως «Μυστήριο 71», και του Φεστιβάλ «Αισχύλεια» 2021.

Αναπνοές, φωνές, σιωπή και μεθυστικοί τζαζ ρυθμοί συνθέτουν την απόκοσμη ατμόσφαιρα του «ΟΜΜΑ», σ’ ένα ταξίδι αυτογνωσίας, τόσο αρχέγονο όσο κι η ίδια η φύση του χορού. Στο έργο του ο 63χρονος σήμερα, γεννημένος την Βοϊβοντίνα της τότε ενωμένης Γιουγκοσλαβίας, ουγγρόφωνος, εγκατεστημένος στην Γαλία, όπου η ανατρεπτική προσέγγισή του τον καθιέρωσε, τη δεκαετία του ’80, ως πρωτοπόρο του σύγχρονου χορού και βραβευμένος Ζοζέφ Νατς συγκεντρώνει μια ομάδα οκτώ χορευτών με καταγωγή απ’ το Μάλι, την Σενεγάλη, την Ακτή του Ελεφαντοστού, την Μπουρκίνα Φάσο, την Δημοκρατία του Κονγκό και την Λαϊκή Δημοκρατία του Κονγκό και δημιουργεί ένα έργο μ’ επιρροές από ποικίλα καλλιτεχνικά ρεύματα,   πολιτισμούς   κι         ανθρώπινες              ιστορίες. Επιστρέφοντας στις ρίζες του χορού, εκεί όπου η ισορροπία του σύμπαντος αποκαλύπτεται, κι επιδιώκοντας ν’ αποδείξει, με την κίνηση ως ουσία και το σύμπαν ως ορίζοντα, την υπόθεσή του: ότι ο χορός γεννήθηκε παράλληλα με την ανθρωπότητα. Άρα, η επιστροφή στην πηγή του χορού και της κίνησης ισοδυναμεί με την επιστροφή στην προέλευση του σύμπαντος. 

«Ο τίτλος της παράστασης», όπως σημειώνεται, «προέρχεται απ’ την αρχαία ελληνική λέξη «όμμα» και θέλει να υποψιάσει το κοινό για την ικανότητα της θέασης πέρα απ’ την αίσθηση της όρασης, τοποθετώντας το σε μια συνθήκη βαθύτερης ενδοσκόπησης του εαυτού του. Το αρχαίο ελληνικό νόημα της λέξης ‘όμμα‘ αποκτά νέα διάσταση: ‘μάτι‘ αλλά και ‘ό,τι βλέπει ή κοιτάζει’. Εκεί, άλλωστε, βρίσκεται η πρόκληση: αν οι αισθήσεις τεθούν σε εγρήγορση, τότε το κοινό θα κατανοήσει σε βάθος αυτόν το χορό, τον αφιερωμένο στη γένεση της ανθρωπότητας, θα μπορέσει να δει σε βάθος τι κρύβεται μέσα του -το κοινό πεπρωμένο».

Σημειώστε ότι η παράσταση, διάρκειας 55 λεπτών, και με πάμφθηνο εισιτήριο (10 και μειωμένο 5 ευρώ} είναι κατάλληλη για άτομα άνω των 14 ετών.

Λίγες μέρες ύστερα, την Τρίτη 28 Σεπτεμβρίου, στις 21.00, στο Ηρώδειο, o Θίασος του Ακράμ Καν -ακόμα μεγαλύτερο όνομα στο διεθνές χορευτικό στερέωμα- παρουσιάζει, σε πανελλήνια, επίσης, πρεμιέρα, την πρόσφατη (2019) χορογραφία του «Outwitting the Devil» («Ξεπερνώντας τον διάβολο» ή «Ξορκίζοντας το κακό», σε πρόχειρη μετάφραση), ανάθεση του Φεστιβάλ της Αβινιόν 2019, με συμπαραγωγό, μεταξύ άλλων, την Αττική Πολιτιστική Εταιρεία. 

Ο πολυβραβευμένος Ακράμ Καν, που ίδρυσε τον Θίασο  Ακράμ Καν ήδη απ’ το 2000, γεννημένος πριν από 47 χρόνια στο Λονδίνο αλλά από μπαγκλαντεσιανή οικογένεια, στη παράστασή του, βασισμένη σε διαφορετικές ιστορίες του δυτικού πολιτισμού και της μονοθεϊστικής παράδοσης -απ‘ την Ανατολή και την Δύση, τον παραδοσιακό και κλασικό χορό  έως το hip-hop-, με την ομάδα του, «προτρέπει στην επανεκκίνηση της ανθρώπινης ύπαρξης  μέσω της Μνήμης και της Συνύπαρξης. Δημιουργεί και μιλά με την αίσθηση του οικουμενικά επείγοντος για μια Συλλογική Ανθρωπότητα», όπως αναφέρεται, «και υποβάλλει με τη μαγεία του στον καθένα από μας ν‘ αναμετρηθεί με το διάβολο-υπονομευτή που κρύβεται στις πιο ερεβώδεις γωνιές της ύπαρξής μας». Η παράστασή του «αφορά στην καταστροφή, στην ενοχή, στην αποδόμηση αξιών και του οικοσυστήματος, θέματα που πρωταγωνιστούν στο παρόν κοινωνικό πολιτιστικό και περιβαλλοντικό  τοπίο». 

Στο «Outwitting the Devil», διάρκειας μιας ώρας και είκοσι λεπτών (τιμές εισιτηρίων 100, 85, 70, 60, 50, 40,  30, 15, 10 ευρώ) συμμετέχουν έξι χορευτές -ανάμεσά τους και μια Ελληνίδα, η Ελπίδα Σκούρου, απόφοιτος της Κρατικής Σχολής Ορχηστικής Τέχνης (Φωτογραφίες: 2 Roberto Villalpando,
3 Sophie Carles, 4 Jean Louis Fernandez).