Φιλίππογλου σκηνοθετεί «Νεκρή ζώνη» του Πίντερ για Αρμένη και Συσσοβίτη στο «Θησείον»

Το Τέταρτο Κουδούνι / Είδηση  

Την «Νεκρή Ζώνη» («No Man’s Land») του Χάρολντ Πίντερ, απ’ τους εντελώς κορυφαίους συγγραφείς του 20ου αιώνα, θα παρουσιάσει στο θέατρο «Θησείον», για δεύτερη, μόλις, φορά στην Ελλάδα, ο Αλέκος Συσσοβίτης με τον θεατρικό οργανισμό «Faust», σε μετάφραση Αντώνη Πέρη και σκηνοθεσία Κώστα Φιλίππογλου, κρατώντας τον έναν απ’ τους βασικούς ρόλους

-τον Σπούνερ-, με τον Γιώργο Αρμένη ως Χιρστ, τον Αντώνη Καρυστινό και τον Γιάννη Στεφόπουλο μαζί του. 

Στην «Νεκρή ζώνη» -που γράφτηκε το 1974 και πρωτοπαρουσιάστηκε στο Λονδίνο, απ’ το Εθνικό Θέατρο, στο θέατρο «Ολντ Βικ», το 1975, σε σκηνοθεσία Πίτερ Χολ, με Σπούνερ τον Τζον Γκίλγκουντ και Χιρστ τον Ραλφ Ρίτσαρντσον 

(παράσταση η οποία, με διάφορες μετακινήσεις σ’ άλλα θέατρα αλλά και στην Νέα Ιόρκη παίχτηκε επί δυο, σχεδόν, χρόνια και κινηματογραφήθηκε)- ο Χιρστ, ένας εξηντάρης λογοτέχνης της «ανώτερης τάξης», αλκοολικός, φέρνει στο μεγάλο σπίτι του, όπου ζει με τον γραμματέα/οικονόμο του κι έναν υπηρέτη που μπορεί να ’ναι και σωματοφύλακας -όπως πάντα στον Πίντερ τα πρόσωπα δεν καθορίζονται ακριβώς-, έναν περίεργο, φλύαρο συνομήλικο και «συνάδελφό» του «ποιητή» που τον τσίμπησε σε μια παμπ του λονδρέζικου Χάμπστεντ κι ο οποίος συστήνεται ως Σπούνερ, για να συνεχίσουν να πίνουν.

Tη νύχτα και το επόμενο πρωινό που ο Σπούνερ μένει στο σπίτι του Χιρστ, κοινές, υποτίθεται -μπορεί κι ανύπαρκτες…- αναμνήσεις έρχονται στο φως για πρόσωπα, γυναίκες, σχέσεις ερωτικές, συγκρούσεις επέρχονται, απειλές αιωρούνται και πιντερικά παιχνίδια της μνήμης, μεταξύ αλήθειας και ψέματος. θα παιχτούν.

Ας υπογραμμιστεί πως στην -πολιτική- κηδεία του –στις 31 Δεκεμβρίου 2008- ο ίδιος ο Πίντερ (φωτογραφία: Eamonn McCabe) είχε, εκ των προτέρων, επιλέξει, μαζί μ’ άλλα κείμενά του, ο ηθοποιός Μάικλ Γκάμπον, 

που τότε ακριβώς έπαιζε τον Χιρστ σ’ ένα καινούργιο ανέβασμα του έργου, να διαβάσει αυτό το απόσπασμα απ’ την «Νεκρή ζώνη» (εδώ στη μετάφραση του Παύλου Μάτεσι):

«Θα μπορούσα μέχρι και το προσωπικό μου λεύκωμα με τις φωτογραφίες να σας δείξω. Οπότε θα βλέπατε εκεί μέσα μια φυσιογνωμία που ενδέχεται να σας θυμίσει τη δικιά σας, δηλαδή όπως ήσασταν κάποτε. Θα βλέπατε και άλλες φυσιογνωμίες, σε ημίφως αυτές, πρόσωπα ή εν μέρει, μάγουλα, σαγόνια, σβέρκους ή μάτια υπό σκιάν, λόγω καπέλου: μπορεί να σας θυμίσουν πρόσωπα άλλα, που γνωρίζατε κάποτε, που τους νομίζατε νεκρούς εδώ και χρόνια αλλά που θα σας ρίξουν μια φευγαλέα ματιά, αν σας βαστάει να κοιτάξετε κατάματα τα φιλικά φαντάσματα.

Να αποδεχθείτε την αγάπη που εκπέμπουν τα αγαθά φαντάσματα. Διαθέτουν όλη αυτή τη συγκινησιακή φόρτιση... παγιδευμένη. Να υποκλιθείτε μπροστά της. Φυσικά, δεν πρόκειται ποτέ τους να την εκδηλώσουν, όμως πού ξέρεις... πόση ανακούφιση μπορεί να τους χαρίσει αυτό, πού ξέρεις πόσο μπορούν να ξεκουνηθούν... έτσι αλυσοδεμένα όπως είναι... μέσα στην κρυστάλλινη τεφροδόχη τους. Το βρίσκεις απάνθρωπο... να τα ξεκουνήσεις, τη στιγμή που είναι καθηλωμένα, φυλακισμένα; Οχι... όχι. Βαθιά, βαθύτατα μέσα τους λαχταρούν ν' ανταποκριθούν στο άγγιγμά σου, στο βλέμμα σου και, όταν χαμογελάσεις, η χαρά τους... δεν έχει όρια. Γι' αυτό σου λέω, φρόντιζε τους νεκρούς έτσι όπως θα ’θελες κι εσύ να φροντίζουν εσένα τώρα, εδώ, σ' αυτό που εσείς αποκαλείτε... ζωή σας».

Η «Νεκρή ζώνη», μέχρι τώρα -ενώ τη δεκαετία του ’70, όταν το έργο πρωτοανέβηκε στο Λονδίνο, συζητούσαν να την ανεβάσουν ο Αλέξης Μινωτής κι ο Δημήτρης Χορν, σχέδιο που, δυστυχώς, ποτέ δεν υλοποιήθηκε-, έχει παρουσιαστεί μόνο μια φορά στην ελληνική σκηνή: απ’ το «Φάσμα» του Αντώνη Αντύπα, σε 

σκηνοθεσία του, στο «Απλό Θέατρο», τη θεατρική περίοδο 1999/2000 -μ’ επανάληψη την επόμενη 2000/2001, οπότε και ήρθε, καλεσμένος, ο ίδιος ο Χάρολντ Πίντερ στην Αθήνα, για να  παρακολουθήσει την παράσταση, καθώς και την παράσταση του Λευτέρη Βογιατζή στο θέατρο «Οδού Κυκλάδων» με το πιο πρόσφατο έργο του «Τέφρα και σκιά» που παιζόταν, τότε, παράλληλα- με Ηλία Λογοθέτη (Σπούνερ), Στέλιο Καλογερόπουλο (Χιρστ), Γιώργο Μωρόγιαννη και Δημοσθένη Παπαδόπουλο (Φωτογραφία: Κώστας Ορδόλης).

Πρόσφατα, πάντως -τον περασμένο Δεκέμβριο του 2016-, το έργο μεταδόθηκε ζωντανά, στο Μέγαρο Μουσικής και στη σειρά των μεταδόσεων «National Theatre Live», απ’ το θέατρο «Γουίνταμ’ς» του Λονδίνου, όπου παιζόταν και πάλι, σε σκηνοθεσία Σον Μαθάιας αυτή τη φορά, με Σπούνερ τον σερ Ίαν ΜακΚέλεν και Χιρστ τον σερ Πάτρικ Στιούαρτ.

Το πιο πρόσφατο ανέβασμα εδώ του -πολυπαιγμένου στην Ελλάδα- Πίντερ ήταν τα μονόπρακτά του «Κάπου σαν την Αλάσκα», «Νύχτα», «Οικογενειακές φωνές» και «Ένα για το δρόμο», που, δεμένα σε μια παράσταση με τον τίτλο «Φωνές», ανέβασε ο Μάνος Καρατζογιάννης στο «Νέο Θέατρο Κατερίνα Βασιλάκου» με τους Δημήτρη Καταλειφό, Όλια Λαζαρίδου, Λουκία Μιχαλοπούλου, Νίκο Πουρσανίδη και τον ίδιο.

Ο Κώστας Φιλίππογλου για πρώτη φορά καταπιάνεται με Πίντερ. Ο Γιώργος Αρμένης, όμως, έχει, ήδη, παίξει στο «Φεγγαρόφωτό» του που ’χε ανεβάσει, επίσης, ο Αντώνης Αντύπας, με το «Φάσμα» του, στο «Απλό Θέατρο» τη σεζόν 1995/1996 ενώ ο Αλέκος Συσσοβίτης έχει παίξει, ήδη, σε δυο έργα του: τον «Εραστή», σε σκηνοθεσία Σωτήρη Καραμεσίνη, το 2000/2001, στο «Αλκμήνη», και τον «Βουβό σερβιτόρο», σε σκηνοθεσία Άρη Τρουπάκη, το 2014/2015 στο «Faust».

Η πρεμιέρα της «Νεκρής ζώνης» είναι προγραμματισμένη για τις 29 Νοεμβρίου κι η παράσταση θα παίζεται στο «Θησείον», κάθε βδομάδα, από Τετάρτη έως και Κυριακή, μέχρι και την 1 Απριλίου.

Σημειώνω πως για το χειμώνα έχει ήδη ανακοινωθεί ότι θα παρουσιαστεί κι η «Προδοσία» του Χάρολντ Πίντερ, τα Δευτερότριτα, στο «Μικρό Παλλάς», σε σκηνοθεσία Οδυσσέα Παπασπηλιόπουλου, με Γιώργο Χρυσοστόμου, Πυγμαλίωνα Δαδακαρίδη, Κατερίνα Παπαδάκη ενώ, πιθανότατα, θα επαναληφθούν, στην αρχή της σεζόν, κι οι «Φωνές» στο «Νέο Θέατρο Βασιλάκου».