«Γυάλινος κόσμος» στο Εθνικό Θέατρο. Με Όλια Λαζαρίδου, Λένα Παπαληγούρα, Κωνσταντίνο Μπιμπή, Αναστάση Ροϊλό. Σκηνοθέτης, ο Γιώργος Νανούρης.

Το Τέταρτο Κουδούνι / Είδηση 

«Ο γυάλινος κόσμος» του Τενεσί Γουίλιαμς θα παρουσιαστεί, την επόμενη σεζόν 2020/2021, στο Εθνικό Θέατρο -στην Σκηνή «Νίκος Κούρκουλος»-, σε σκηνοθεσία Γιώργου Νανούρη. Με Αμάντα την Όλια Λαζαρίδου που επιστρέφει στο Εθνικό μετά από 20 χρόνια. Μαζί της -εξαιρετικό κουαρτέτο, ιδανική διανομή!-, η Λένα Παπαληγούρα στο ρόλο της Λόρα, ο Κωνσταντίνος Μπιμπής ως

Τομ κι ο Αναστάσης Ροϊλός ως Τζιμ.

Το απολύτως αυτοβιογραφικό έργο -ο αφηγητής Τομ (ο ίδιος ο συγγραφέας στα πρώτα νεανικά του χρόνια, στο Σεντ Λούις του Μιζούρι), ένας ονειροπαρμένος νεαρός που εργάζεται σε αποθήκη παπουτσιών αλλά θέλει να γίνει ποιητής και καταφύγιό του είναι ο κινηματογράφος και τα μπαρ, ζει με τη μονομανή, μεγαλομανή, αυταρχική, ανισόρροπη, ενοχλητική μάνα του, την Αμάντα (η μητέρα του, Εντουίνα), άλλοτε, υποτίθεται, περιζήτητη «καλλονή του Νότου» που τώρα, όμως, την έχει εγκαταλείψει ο άντρας της, και τη χωλή μετά από παιδική αρρώστια, με πολύ εύθραυστο ψυχισμό και σύμπλεγμα κατωτερότητας, αδελφή του, την Λόρα (η αδελφή του συγγραφέα, Ρόουζ), απομονωμένη στον «γυάλινο κόσμο» της (μια συλλογή από γυάλινα ζωάκια), την οποία η Αμάντα προξενεύει, ερήμην του, με τον, γνωστό της μόνο κατ’ όνομα Τζιμ, συνάδελφο του Τομ, που τον καλούν σε τραπέζι στο σπίτι αλλά τότε μαθαίνουν πως είναι ήδη αρραβωνιασμένος, ενώ ο Τομ, όπως ο πατέρας του, παρά τις τύψεις του, θα εγκαταλείψει το σπίτι-, ένα έργο ποιητικό, ίσως το καλύτερο του συγγραφέα, πρωτοανέβηκε τον Δεκέμβριο του 1944 στο Σικάγο. Στη συνέχεια, τον Μάρτιο του 1945, η παράσταση μεταφέρθηκε στην Νέα Ιόρκη, στο Μπρόντγουέι, με θριαμβευτική επιτυχία. Το έργο τιμήθηκε το 1945 με το Βραβείο του Κύκλου Κριτικών Θεάτρου της Νέας

Ιόρκης για να εκτινάξει τον 34χρονο πια Τενεσί Γουίλιαμς, που πάλευε ν’ αναγνωριστεί κι έκανε θεατρικές απόπειρες ήδη απ’ το 1930, στην πρώτη γραμμή του αμερικάνικου και του διεθνούς θεάτρου, όπου παραμένει, παρά την παρακμή στην οποία οδηγήθηκε και τις αλλεπάλληλες αποτυχίες του τα τελευταία είκοσι χρόνια της ζωής του -πέθανε το 1983.

Πρωταγωνιστούσαν ο Έντι Ντάουλινγκ (Τομ) -ο οποίος συνυπέγραφε με την Μάργκο Τζόουνς και τη σκηνοθεσία-, η Λορέτ Τέιλορ (Αμάντα) που η ερμηνεία της -τιμήθηκε με το Βραβείο του Κύκλου Κριτικών Θεάτρου της Νέας Ιόρκης ως η Καλύτερη Ηθοποιός της Σεζόν- άφησε εποχή κι η οποία πέθανε τον Δεκέμβριο του 1946, τέσσερις μήνες μετά τη λήξη των παραστάσεων του «Γυάλινου κόσμου», η Τζούλι Χέιντον (Λόρα) κι ο Άντονι Ρος (Τζιμ). (Φωτογραφία: Photofest).

«Ο γυάλινος κόσμος» μεταφέρθηκε στον κινηματογράφο το 1950 απ’ τον Έρβιν Ράπερ, με Τομ τον Άρθουρ Κένεντι, Αμάντα την Γκέρτρουντ Λόρενς, Λόρα την Τζέιν Γουάιμαν και Τζιμ τον Κερκ Ντάγκλας και το 1987 απ’ τον Πολ Νιούμαν -ταινία βασισμένη σε μια παράσταση του δικού μας, σχεδόν άγνωστου στην Ελλάδα, εμπνευσμένου ελληνοαμερικανού σκηνοθέτη, παραγωγού και Δάσκαλου Νίκου Ψαχαρόπουλου, στο εξαιρετικών αποτελεσμάτων, περίφημο Φεστιβάλ του Θεάτρου της Γουίλιαμστάουν (στην Μασαχουσέτη), του οποίου υπήρξε συνιδρυτής και καλλιτεχνικός διευθυντής επί 33 χρόνια, μέχρι τον πρόωρο θάνατό του το 1989-, 

με Τομ τον Τζον Μάλκοβιτς, Αμάντα την Τζοάν Γούντγουορντ, Λόρα την Κάρεν Άλεν και Tζιμ τον Τζέιμς Νότον. Εντοπίζονται, επίσης, μια ινδική και μια ιρανική ταινία βασισμένες στο έργο του Γουίλιαμς. 

Το οποίο μεταφέρθηκε και στην τηλεόραση, επίσης: το 1966, απ’ τον Μάικλ Έλιοτ -Τομ ο Χαλ Χόλμπρουκ, Αμάντα η Σίρλεϊ Μπουθ, Λόρα η Μπάρμπαρα Λόντεν, Τζιμ ο Πατ Χiνγκλ- και το

1973, απ’ τον Άντονι Χάρβι με Σαμ Γουότερστον, Κάθριν Χέπμπορν, Τζοάνα Μάιλς και Μάικλ Μοριάρτι στους αντίστοιχους ρόλους.

Στην Ελλάδα το έργο ανέβασε πρώτος -φυσικά…-, σχεδόν αμέσως μετά την παγκόσμια πρεμιέρα του -σεζόν 1946/1947- ο Κάρολος Κουν, με το «Θέατρο Τέχνης», στο τότε θέατρο «Αλίκης» (νυν «Μουσούρη») κρατώντας ο ίδιος το ρόλο του Τομ, 

με Αμάντα την Μαρία Γιαννακοπούλου, Λόρα την Έλλη Λαμπέτη και Τζιμ τον Λυκούργο Καλλέργη.

Η Όλια Λαζαρίδου, απόφοιτη 1976 της δραματικής σχολής του «Θεάτρου Τέχνης», στην 43χρονη, έως τώρα, καριέρα της, η οποία, «επίσημα», ξεκίνησε -θριαμβευτικά- τη σεζόν 1976/1977, στο «Θέατρο Τέχνης», με Σμεραλδίνα στον «Υπηρέτη δύο αφεντάδων» του Κάρλο Γκολντόνι, που ανέβασε ο Γιώργος Λαζάνης στο «Βεάκη», για την «Λαϊκή Σκηνή» του «Θεάτρου Τέχνης», η οποία είχε στεγαστεί εκεί, και θριαμβευτικά συνεχίστηκε και συνεχίζεται, έχει συνεργαστεί με το Εθνικό, έως τώρα, δυο μόνο φορές: ήταν η Έλι στο έργο του Τζορτζ Μπέρναρντ Σο «Το σπίτι του σπαραγμού» που ανέβασε ο Ζιλ Ντασέν, στην Κεντρική Σκηνή, τη σεζόν 1984/1985 κι ερμήνευσε Κασσάνδρα, στον «Αγαμέμνονα» του Αισχύλου, στην Επίδαυρο, το καλοκαίρι του 2001, όταν ο Γιάννης Κόκκος δίδαξε ολόκληρη την «Ορέστεια».

Ας σημειωθεί ότι η Όλια Λαζαρίδου ήταν η -εξαιρετική- Λόρα, όταν, τη σεζόν 1988/1989, ανέβασε το ίδιο έργο ο Βίκτωρ Αρδίττης, για το τότε Δημοτικό Θέατρο Πάτρας, προκάτοχο του σημερινού Δημοτικού Περιφερειακού Θεάτρου Πάτρας -που γιορτάζει φέτος τα 30 χρόνια του-, μ’ εμβληματική Αμάντα την Μάγια Λυμπεροπούλου και Τομ τον Άρη Λεμπεσόπουλο. Επέστη ο χρόνος να περάσει πια στο ρόλο της Αμάντα.

Η Λένα Παπαληγούρα έχει συνεργαστεί αρκετές φορές με το Εθνικό -μεταξύ αυτών και στην «Αόρατη Όλγα», μονόπρακτο του Γιάννη Τσίρου, σε σκηνοθεσία Γιώργου Παλούμπη, παίζοντας τον επώνυμο ρόλο, ερμηνεία για την οποία, μάλιστα, τιμήθηκε με το «Βραβείο Μελίνα Μερκούρη». Το μονόπρακτο παρουσιάστηκε μαζί με το μονόπρακτο «¶ουστρας ή Η Αγριάδα» της Λένας Κιτσοπούλου, σε σκηνοθεσία Γιάννη Καλαβριανού, με την Λένα Παπαληγούρα και σ’ αυτή τη διανομή, κάτω απ’ τον γενικό τίτλο «Ξένος», συμπαραγωγή με το «Βρυσάκι», όπου και πρωτοπαίχτηκε τη σεζόν, 2011/2012, για να μεταφερθεί Επί Σκηνής, στην Κεντρική Σκηνή του Εθνικού, την επόμενη 2012/2013.

Ο Κωνσταντίνος Μπιμπής έχει συνεργαστεί με το Εθνικό το καλοκαίρι του 2014, συμμετέχοντας στον Χορό του «Ιππόλυτου» του Ευριπίδη, που ανέβασε στην Επίδαυρο, στο πλαίσιο του Φεστιβάλ, η Λυδία Κονιόρδου ενώ τη σεζόν 2014/2015, στο πλαίσιο της «Ανοιχτής Πλατφόρμας» του Εθνικού, σκηνοθέτησε, για την ομάδα «Sui Generis», «Το ρολόι», διασκευή του απ’ το μυθιστόρημα «Το ρολόι του κόσμου χτυπάει μεσάνυχτα» του Μενέλαου Λουντέμη, που παρουσιάστηκε στην Σκηνή «Νίκος Κούρκουλος» αλλά και την επόμενη σεζόν 2015/2016, στο «Σχολείον». Με τον Γιώργο Νανούρη συνεργάζονται για πρώτη φορά, όπως κι ο Αναστάσης Ροϊλός, παιδί της Θεσσαλονίκης και του ΚΘΒΕ, που θα συνεργαστεί για πρώτη φορά με το Εθνικό.

Με την Όλια Λαζαρίδου ο Γιώργος Νανούρης συνεργάστηκε για πρώτη φορά το 2013/2014, στον «Ελληνικό Κόσμο», όπου συσκηνοθέτησαν, μαζί και με τον Ηλία Κουνέλα, παίζοντας και οι τρεις, τη σκηνική μεταφορά του διηγήματος του Λεφ Τολστόι «Από τι ζουν οι άνθρωποι», παράσταση αξέχαστη που μεταφέρθηκε, τη σεζόν 2014/2015, στο «Πορεία».

Πρόκειται, όμως, οι δυο τους να συνεργαστούν, την επόμενη σεζόν 2020/2021, αλλά στην αρχή της, και με το Μέγαρο Μουσικής Αθηνών, όπου, όπως έγραψε ο συνάδελφος Βασίλης Μπουζιώτης στο enikos.gr, θα παρουσιάσουν ένα αφιέρωμα εις μνήμην ‘Ελλης Λαμπέτη. Με την Όλια Λαζαρίδου να ερμηνεύει, σε σκηνοθεσία Γιώργου Νανούρη, το πρόγραμμα με τα έξι μονόπρακτα/μονολόγους που εκείνη είχε παίξει, την άνοιξη του 1978, στο θέατρο «Κάππα»: «Η Εβρέα», από το «Τρόμος και αθλιότητα του Τρίτου Ράιχ» του Μπέρτολτ Μπρεχτ, «Η πιο δυνατή του Όγκουστ Στρίντμπέργκ -όπου η Όλια Λαζαρίδου, στα πρώτα της βήματα τότε, κρατούσε το βουβό ρόλο του μονόπρακτου-, «Όλια», σκηνική διασκευή από διήγημα του Αντόν Τσέχοφ, και «Η ανθρώπινη φωνή», «Η ψεύτρα» και «Πιερότος» του Ζαν Κοκτό.

Με την Λένα Παπαληγούρα, τον Γιώργο Νανούρη συνδέει ο μονόλογος «Κατερίνα», διασκευή του για το θέατρο απ’ το μυθιστόρημα «Το βιβλίο της Κατερίνας» του Αύγουστου Κορτώ και σε σκηνοθεσία του, με την Λένα Παπαληγούρα να τον ερμηνεύει -και με τον ίδιο επί σκηνής- επί τέσσερις συνεχείς σεζόν -2014/2015 και 2015/2016 στο «Θησείον» και 2016/2017 και 2017/2018 στο «Νέο Θέατρο Βασιλάκου». 

Τη σεζόν 2017/2018 η Λένα Παπαληγούρα συμμετείχε και στην παράσταση «Τα παραμύθια του Χ. Κ. Άντερσεν» που ο Γιώργος Νανούρης διασκεύασε και σκηνοθέτησε στο Μέγαρο Μουσικής Αθηνών.

Ο «Γυάλινος κόσμος» έχει παρουσιαστεί στην Αθήνα για τελευταία φορά μόλις την περασμένη σεζόν 2018/2019: απ’ τον θίασο «Πράξη», στο θέατρο «Οδού Κεφαλληνίας», σε σκηνοθεσία Δημήτρη Καραντζά, με Αμάντα την Μπέτυ Αρβανίτη, Λόρα την Ελίνα Ρίζου, Τομ τον Χάρη Φραγκούλη και Τζιμ τον Έκτορα Λιάτσο.

Αλλά την ίδια σεζόν ανέβηκε και στην Θεσσαλονίκη, στο θέατρο «Τ», σε σκηνοθεσία Γλυκερίας Καλαϊτζή, με Αμάντα την Γιώτα Φέστα, Τομ τον Χρήστο Παπαδόπουλο, Λόρα την Κατερίνα Συναπίδου και Τζιμ τον Δημήτρη Κρίκο και στην Καλαμάτα, απ'  το ΔΗ.ΠΕ.ΘΕ. Καλαμάτας, σε σκηνοθεσία Γιάννη Μαργαρίτη, με Χρυσάνθη Δούζη, Σοφία Κουλέρα, Άρη Τσαμπαλίκα και Γιάννη Μάνθο στους αντίστοιχους ρόλους (Φωτό1: Σπύρος Στάβερης).