Με «Εχθρό του λαού», «Nordost» και «Κιβώτιο» γιορτάζουν ο Φώτης Μακρής κι η Στέλλα Κρούσκα τα δέκα χρόνια τους στο «Studio Μαυρομιχάλη»

Το Τέταρτο Κουδούνι / Είδηση 

Με τον «Εχθρό του λαού» του Χένρικ Ίψεν, σε σκηνοθεσία Φώτη Μακρή, το «Nordost» του Τόρστεν Μπουχστάινερ, σε σκηνοθεσία Στέλλας Κρούσκα, αλλά και με την επανάληψη, για τέταρτη χρονιά, του «Κιβώτιου» του Άρη Αλεξάνδρου, με τη μορφή μονολόγου, σε σκηνοθεσία Φώτη Μακρή και Κλεοπάτρας Τολόγκου, με τον Φώτη Μακρή στον κεντρικό ρόλο, θα γιορτάσουν, τον επόμενο χειμώνα, ο Φώτης Μακρής κι η Στέλλα Κρούσκα, τα δέκα χρόνια στο θέατρο «Studio Μαυρομιχάλη» του Θεατρικού Οργανισμού «Νέος Λόγος» του οποίου ήταν εκ των ιδρυτικών μελών και που αριθμεί 21 χρόνια δραστηριότητας -απ’ την άνοιξη του 1997 που πρωτοεμφανίστηκε.

Η σεζόν θ’ ανοίξει στις 6 Οκτωβρίου με το «Nordost», μια παράσταση βασισμένη στο ομώνυμο έργο (2005, πρώτο ανέβασμα 2006) του Γερμανού Τόρστεν Μπουχστάινερ και σε πραγματικές μαρτυρίες απ’ τα γεγονότα που συνέβησαν το 2002, στο θέατρο «Ντουμπρόβκα», της Μόσχας, σε δραματουργική επεξεργασία και σκηνοθεσία Στέλλας Κρούσκα.

Στις 23 Οκτωβρίου 2002, 42 Τσετσένοι εισέβαλαν στο θέατρο «Ντουμπρόβκα», στην Μόσχα. Διέκοψαν την παράσταση του μιούζικαλ «Nordost» και κράτησαν ως ομήρους 850 άτομα. Το αίτημα τους ήταν ν’ αποχωρήσουν τα ρώσικα στρατεύματα απ’ την Τσετσενία. Χωρίς να καταβάλει καμιά σοβαρή προσπάθεια για να δώσει αναίμακτο τέλος στο δράμα των ομήρων, η ειδική αντιτρομοκρατική ομάδα εισέβαλε στο θέατρο, μ’ αποτέλεσμα μια αιματοχυσία που οι μυστικές υπηρεσίες θεώρησαν επιτυχή επιχείρηση: 57 ώρες ομηρίας, 170 νεκροί.

Στο «Studio Μαυρομιχάλη» εννιά γυναίκες, με όχημα το έργο του Μπουχστάινερ κι αληθινές μαρτυρίες από ανθρώπους που έζησαν από μέσα τα γεγονότα, θα προσπαθήσουν να δώσουν το ιστορικό της τραγωδίας που συγκλόνισε ολόκληρο τον κόσμο.

Η παράσταση θ’ ανεβεί σε μετάφραση του έργου απ’ τον Γιώργο Δεπάστα, με τις Κατερίνα Αγγελίτσα, Μαριέλα Δουμπού, Αλεξάνδρα Καραναστάση, Ιωάννα Κεραυνού, Κατερίνα Λούβαρη-Φασόη, Μαρία Μπενάκη, Σοφία Παπαδοπούλου, Έφη Ρευματά, Αναστασία Φλεμοτόμου.

Το πιο πρόσφατο ανέβασμα του έργου του Μπουχστάινερ στην Ελλάδα ήταν απ’ τον Δημήτρη Μακαλιά στο θέατρο «Άβατον», τη σεζόν 2015/2016, μ’ επανάληψη την επόμενη 2016/2017. Την προηγούμενη σεζόν 2017/2018 παρουσιάστηκε, όμως, στα ελληνικά, και μάλιστα για δεύτερη φορά, στην Λεμεσό της Κύπρου, απ’ το θέατρο «Versus» στο θέατρο «Ένα», σε σκηνοθεσία Μαρίνου Ανωγυριάτη.

Στις 8 Δεκεμβρίου, στο «Studio Μαυρομιχάλη», ο Φώτης Μακρής ανεβάζει το έργο του Χένρικ Ίψεν «Εχθρός του λαού» που δεν παίζεται συχνά στην Ελλάδα.

Στον «Εχθρό του λαού» ο Τόμας Στόκμαν, γιατρός σε μια νορβιγική λουτρόπολη, ανακαλύπτει ότι το ιαματικό νερό των πηγών της πόλης του, όπου καταφεύγουν χιλιάδες τουρίστες για να θεραπευθούν, είναι μολυσμένο απ’ τα εργοστάσια που βρίσκονται κοντά. Αμέσως, γράφει ένα άρθρο κι ενημερώνει τους δημοσιογράφους της τοπικής εφημερίδας, οι οποίοι αρχικά συμφωνούν να το δημοσιεύσουν. Κατόπιν, ενημερώνει τον δήμαρχο, που τυχαίνει να ’ναι κι αδερφός του. Όταν, όμως, οι αρχές της πόλης, συμπεριλαμβανομένου και του εκδότη της εφημερίδας, αντιλαμβάνονται το κόστος της αποκάλυψης αυτής, «συνεργάζονται» για να συγκαλύψουν τη δημοσιοποίηση. Στην ανοιχτή «συνέλευση του λαού» που καλεί ο γιατρός, οι πολίτες, είτε από ιδιοτέλεια είτε επηρεασμένοι απ’ τις αγορεύσεις των δημαγωγών πολιτικών, αρνούνται να υποστηρίξουν το γιατρό κι αποφασίζουν ν’ αποσιωπηθεί η αλήθεια.

Ο Ίψεν, με το έργο του αυτό, όπως σημειώνεται, «όχι μόνον αμφισβητεί την ηθική και πνευματική ικανότητα της πλειονότητας του λαού να κρίνει πολιτικά, να επιλέγει και ν’ αποφασίζει ώριμα αλλά αποδεικνύει περίτρανα και την αντιφατική συμπεριφορά του «μικροαστού» ο οποίος, αμυνόμενος, υπερασπίζεται το πλειοψηφικό σύστημα, την ίδια στιγμή που συμφωνεί ότι η πλειονότητα του λαού είναι βλάκες. Εξαγόμενο συμπέρασμα: μας κυβερνούν οι αποφάσεις της πλειονότητας ενός λαού που πιστεύει ότι η πλειονότητά του είναι βλάκες. Ο συγγραφέας, όμως, προχωράει ακόμα περισσότερο τη σκέψη του: στον 'Εχθρό του λαού' δεν υπονομεύει μόνο το πλειοψηφικό σύστημα της δημοκρατίας αλλά στοχάζεται και πάνω στις προϋποθέσεις και τις συνθήκες μέσα απ’ τις οποίες ένας λαός -ή καλύτερα η πλειονότητα του λαού- μπορεί να μορφωθεί και να ωριμάσει πνευματικά, ιστορικά, κοινωνικά, πολιτικά, ώστε με τις επιλογές του να μην αυτοδιαψεύδεται».

Το έργο θ’ ανεβεί στη μετάφραση του Ερρίκου Μπελιέ, σε δραματουργική επεξεργασία του σκηνοθέτη και με σκηνογραφία Διονύση Μανουσάκη. Στη διανομή, ο ίδιος ο Φώτης Μακρής, Στέλλα Κρούσκα, Κλεοπάτρα Τολόγκου, Μαριέλα Δουμπού, Γιώργος Κυριαζόπουλος, Αντώνης Χρήστου.

Ο «Εχθρός του λαού» στην ελληνική σκηνή έχει να παρουσιαστεί επαγγελματικά απ’ τη σεζόν 2012/2013 -μ’ επανάληψη την επόμενη 2013/2014-, όταν το έργο ανέβασαν στο θέατρο «Άλφα» ο Στέφανος Ληναίος κι η Έλλη Φωτίου, σε σκηνοθεσία του πρώτου που ερμήνευε και τον Στόκμαν. Παρουσιάστηκε, όμως -στα γερμανικά, βέβαια-, και το καλοκαίρι του 2013, στο πλαίσιο του Φεστιβάλ Αθηνών απ’ τη βερολινέζικη «Σάουμπίνε», σε σκηνοθεσία Τόμας Όστερμάιερ που έδωσε μια εντελώς προσωπική εκδοχή του έργου.

Το ρεπερτόριο του «Studio Μαυρομιχάλη» θα συμπληρωθεί με «Το κιβώτιο», μια πολύ καλή παράσταση, που θα επαναληφθεί, από 19 Οκτωβρίου, για τέταρτη σεζόν, ενώ, ενδιάμεσα, παίχτηκε σε 28 ακόμα πόλεις της Ελλάδας αλλά και στη Πάφο της Κύπρου, στο πλαίσιο της Πολιτιστικής Πρωτεύουσας της Ευρώπης. Πρόκειται για το εμβληματικό μυθιστόρημα του Άρη Αλεξάνδρου, το οποίο παρουσιάζεται, σε μορφή θεατρικού μονολόγου απ’ τον Φώτη Μακρή, σε σκηνοθεσία που συνυπογράφει ο ίδιος με την Κλεοπάτρα Τολόγκου, με σκηνογραφία Διονύση Μανουσάκη και μουσική Γιώργου Νινιού.

Στο μεταξύ, ο Φώτης Μακρής ετοιμάζει για το ΚΘΒΕ, το, βασισμένο στο διήγημα του Δημήτρη Χατζή -απ’ τη συλλογή του «Το τέλος της μικρής μας πόλης»- «Μαργαρίτα Περδικάρη», έργο (1967) του Γεράσιμου Σταύρου «Καληνύχτα Μαργαρίτα» που θα κάνει πρεμιέρα στις 13 Οκτωβρίου στη Σκηνή «Σωκράτης Καραντινός» του θεάτρου της Μονής Λαζαριστών.