Skopje 2014-Athina 2023 σημειώσατε x ή Άσμα ηρωικό και πένθιμο για τη χαμένη Πανεπιστημίου

Το Τέταρτο Κουδούνι / Τέτοιες Μέρες, Τέτοια Λόγια… 16

Εξόριστε Ποιητή, στον αιώνα σου, λέγε, τι βλέπεις; (Οδυσσέας Ελύτης, απ’ το «Άξιον εστί», σίγουρο, δεν το βρήκα στο ίντερνετ...).

Είδα να μπογιατίζουν την Πανεπιστημίου -τώρα μπογιάτισαν, στην Αμαλίας, και τις γραμμές του τραμ, του καταργημένου, λόγω «επικινδυνότητας», ανάμεσα Σύνταγμα και Κασομούλη, τραμ που, καθώς βλέπω, δε

θα το ματαδούμε στην περιοχή... Είδα, μέσα στον καύσωνα του Ιουλίου, να ξεβάφουν οι μπογιές στην άσφαλτο. Είδα τις -αντιγκράφιτι- ζαρντινιέρες -«η λαμαρίνα!...η λαμαρίνα όλα τα σβήνει...». Είδα τις ψευδοπιπεριές -«ανέβηκα στην πιπεριά να κόψω ένα πιπέρι...». Είδα τα έρμα τα δεντράκια να μαραίνονται και να ξεραίνονται προ της ώρας τους -«μαραμένα τα γιούλια κι οι βιόλες, μαραμένα και τα γιασεμιά...». Είδα στις στάσεις τα στέγαστρα με τα λοξά, τρικλοποδιτί στηρίγματα. Είδα τα

λεωφορεία να σταματούν στη μέση του δρόμου και τους επιβάτες να διασχίζουν vivere pericolosamente τον καναρινί ποδηλατόδρομο. Είδα τα παγκάκια που θα πυρπολούν τον κώλο μας όπως ο Κανάρης τη ναυαρχίδα του καπουντάν πασά Καρά-Αλί -«η λαμαρίνα!... η λαμαρίνα όλα τα σβήνει...». Αλλά, όταν είδα να παραχώνουν στις κοντόχοντρες τις γούρνες -«η λαμαρίνα!... η λαμαρίνα όλα τα σβήνει...»- και τις ψηλόλιγνες τις φοινικιές washingtonia robusta,

ε, τότε ξεχείλισε κι όρμησε ο συνειρμός. Τον πυροδότησε ο φίλος μου, ο Ljupcho, που... ξέρει: «Skopje 2014» μου σφύριξε με τρόπο.

Ε, μα ναι! Ναι! Αυτό ήταν που τριγύριζε στο μυαλό μου. Έξι χρόνια, απ’ το 2010 έως το 2016, ανεβοκατέβαινα -είχα λόγους...- κάθε δυο-τρεις μήνες στα Σκόπια. Της ΠουΓουΔουΜου τότε -αποκαλούμενης απ’ τους πολύ Έλληνες με τα ψευδώνυμα «Σκόπια», «ακατονόμαστη» κλπ-, της

Βόρειας Μακεδονίας, όπως τη λέμε σήμερα πια, πλην του υψηλού IQ περιφερειάρχη Κεντρικής Μακεδονίας κ. Απόστολου Τζιτζικώστα και μερικών άλλων ακόμη. Και παρακολούθησα, βήμα-βήμα, την εξέλιξη του μεγαλομανούς

project «Skopje 2014» που εξήγγειλε το 2010 o φυγάς σήμερα στην Ουγγαρία πρωθυπουργός (2006-2016) της χώρας και πρόεδρος, τότε, του κυβερνώντος VMRO-DPMNE Νίκολα Γκρούεβσκι, σε μια απεγνωσμένη προσπάθεια αρχαιομακεδονοποίησης της χώρας και με το ζόρι σύνδεσής της, με κρίκους ανά τους αιώνες, με την Μακεδονία του Μεγαλέξαντρου. Είδα να υψώνεται το άγαλμα-έκτρωμα του

περί ου ο λόγος Μεγαλέξαντρου επί του Βουκεφάλα, με το ψευδώνυμο «Πολεμιστής σε άλογο», περιτριγυρισμένο απο πίδακες dancing waters στο κέντρο της πλατείας Makedonija. Είδα να στήνονται αγάλματα, αγάλματα, αγάλματα, αγάλματα...

-του Φίλιππου Β΄, της Ολυμπιάδας, του Ιουστινιανού, του τσάρου Σαμουήλ, του Προμηθέα με τη φλόγα αλλά και με βρακάκι και δεκάδων άλλων. Είδα να υψώνονται, στοιβαγμένα κατά μήκος του Αξιού/Vardar, συνωστιζόμενα, κτίρια «μεγαλοπρεπή» που να συνδυάζουν, φορτωμένα με αγαλματίδια, το νεοκλασικό με το μπαρόκ αποθεώνοντας το κιτς. Είδα

Μνημείο για την Μητέρα Τερέζα που αδυνατώ να το περιγράψω. Είδα γέφυρες, γέφυρες, γέφυρες..., μεταξύ των οποίων κι η Γέφυρα της Τέχνης, επίσης στολισμένη με αγαλματίδια

-ποιητών και συγγραφέων, συμπεριλαμβανομένου του Τόσε Προέσκι, του πρόωρα χαμένου Σάκη Ρουβά της Μακεδονίας...- να γεφυρώνουν τον Αξιό/Vardar καπελώνοντας το εμβληματικό Πέτρινο Γεφύρι της πόλης. Είδα ολόκληρη Αψίδα Θριάμβου (!).

Είδα καλλίγραμμα περιστύλια. Είδα τα κτίρια της πλατείας Makedonija να καλύπτουν τις προσόψεις τους με νεοκλασικούς φερετζέδες. Είδα το Εθνικό Θέατρο να ανεγείρεται πάνω στα σχέδια του κατεστραμμένου απ’ τον ερημωτή σεισμό του 1963, είπα «ευτυχώς»

αλλά, όταν μπήκα μέσα, το είδα τόσο χρυσοντυμένο που στραβώθηκα κι όταν χρειάστηκα τουαλέτα βρήκα μια τεράστια, επενδυμένη με «περίτεχνους» καθρέφτες, κάτι από Αίθουσα Κατόπτρων των Βερσαλιών, και με χρυσά ρομπινέ στις βρύσες. Είδα τέσσερα,

κτισμένα μέσα στον Vardar, πειρατικά πλοία -«το πειρατικό του captain Jimmy...»- να λειτουργούν ως εστιατόρια-καφετέριες. Έως και πλαζ είδα να «οργανώνουν» στην όχθη του Vardar, με ομπρέλες και φοινικιές, πλαζ που κανείς δεν τόλμησε να πλησιάσει και να βουτήξει στα μολυσμένα μέχρις εκεί που δεν πάει νερά του ποταμιού. Και τι δεν είδα... -έως και δρόμους να αλλάζουν όνομα από Λενίνοβα, για παράδειγμα, σε… Αμύντα Γ΄, με τους ταξιτζήδες να ’χουν χάσει τ’ αυγά και τα πασχάλια... Και με το κιτς να επιστέφει την καταστροφή της όμορφης βαλκανικής πόλης η

οποία έχει μετατραπεί σε αρχαιομακεδονική Ντίζνεϊλάντ απ’ την γκρουεφσκική κρίση μεγαλομανίας που κανείς δεν έμαθε πόσο ακριβώς κόστισε στους πολίτες -μιλούν και για 700 εκατομμύρια δολάρια...- και στην οποία έδωσε τέρμα η κυβέρνηση του Ζόραν Ζάεφ το 2018 αφού δεκάδες, κάθε είδους, λαμόγια επωφελήθηκαν και πλούτισαν.

Αυτό, λοιπόν, μου θύμισε ο Μεγάλος Περίπατος του νέου δημάρχου μας Κώστα Μπακογιάννη. Δεν έχει φτάσει την γκρουεβσκική μεγαλομανία αλλά στο κιτς μοιάζει να τη συναγωνίζεται. Και στο στόχο: τους τουρίστες, λέει. Ελπίζω μέσα στο

μυαλό του δημάρχου να μην υπάρχει κάποιο ανάλογο project «Athina 2023» (οπότε και λήγει η πρώτη (;) του θητεία, εκτός κι αν στο μεταξύ διεκδικήσει την πρωθυπουργία, ε;). Ή, αν υπάρχει, ελπίζω να περιλαμβάνει, τουλάχιστον, και δημόσια αποχωρητήρια τα οποία ν’ ανακουφίσουν την κατακατουρημένη Αθήνα που ζέχνει...

Όλος ο κόσμος, μια σκηνή...