December 17, 2022

Στο Φτερό / Ή άλωση του Γκουαντάναμο.

 

«Ραμπιγιέ εναντίον Τζορτζ Μπους» / Σκηνοθεσία: Αντρέας Ντρέζεν. 
 
Ο Μουράτ Κουρνάζ, ο μεγαλύτερος από τους τρεις γιους μιας οικογένειας τούρκων μεταναστών στην Γερμανία -στην Βρέμη ζουν-, δεκαεννιάχρονος, ψάχνεται και μπλέκεται με τη θρησκεία και το σκάει από το σπίτι του για το Πακιστάν με σκοπό να μελετήσει πιο βαθιά το Κοράνι. Είναι, όμως, Δεκέμβριος του 2001, τρεις μήνες μετά την τρομερή τρομοκρατική επίθεση στο Παγκόσμιο Κέντρο Εμπορίου της Νέας Ιόρκης και έχει αρχίσει το κυνήγι των μαγισσών από τις αμερικάνικες αρχές. Συλλαμβάνεται ως ύποπτος τρομοκρατίας από τους Αμερικανούς, κρατείται αρχικά σε στρατόπεδό τους στο Κανταχάρ του Αφγανιστάν και, στη συνέχεια, μεταφέρεται
στο Γκουαντάναμο της Κούβας, το φοβερό στρατόπεδο στην αμερικάνικη βάση. Βασανίζεται άγρια και στα δύο. Η μάνα του η Ραμπιγιέ, μία γυναίκα αμόρφωτη αλλά με τσαγανό, θέληση και αποφασιστικότητα, τον ψάχνει απεγνωσμένα. Θα εισβάλει, με το έτσι το θέλω, στο γραφείο του Μπέρνχαρντ Ντόκε, ενός δικηγόρου, υπερασπιστή των ανθρωπίνων δικαιωμάτων, εκείνος θα τη συμπαθήσει και θα τον πείσει. Μαζί θα αρχίσουν έναν πείσμονα αγώνα για να απελευθερώσουν το παιδί για το οποίο δεν υπάρχει κανένα ενοχοποιητικό 
στοιχείο. Αργούν πολύ να μάθουν πού βρίσκεται. Και ακόμη περισσότερο ότι έχει βασανιστεί -όλα με το σταγονόμετρο. Θα φτάσουν μέχρι τη νεοεκλεγμένη, τότε, καγκελάριο Μέρκελ, θα φτάσουν μέχρι την Άγκιρα, στον τούρκο υπουργό δικαιοσύνης -Γερμανία και Τουρκία θα τους κάνουν μπαλάκι του πινγκ-πονγκ μεταξύ τους-, θα φτάσουν μέχρι την Γουόσινγκτον και το Ανώτατο Δικαστήριο των ΗΠΑ καταθέτοντας αγωγή κατά της κυβέρνησης του Τζορτζ Γ. Μπους, την εποχή του -άλλου δίκαιου...- πολέμου των Αμερικανών κατά του Ιράκ. Και θα δικαιωθούν. Αλλά θα χρειαστούν πέντε σχεδόν χρόνια, συνολικά, για να
φτάσει ο Αύγουστος του 2006. Για να ελευθερωθεί, τότε, από το Γκουαντάναμο ο Μουράτ και να επιστρέψει, ρημαγμένος, στο σπίτι και στους ανθρώπους του. Δικαίωση αλλά πικρή. Τόσο για την Ραμπιγιέ που, έστω και αν εκπόρθησε το Γκουαντάναμο, είχε παραμελήσει, αυτά τα χρόνια, την υπόλοιπη οικογένειά της και που έχει πια καταρρεύσει αλλά δεν το έχει βάλει κάτω. Οσο και για τον Μουράτ -η Νουριγιέ, η γυναίκα του, που την αγαπούσε πολύ και τον αγαπούσε πολύ και που τον περίμενε και τον περίμενε και τον περίμενε... στην Τουρκία, όπου είχε μείνει, απαυδισμένη πια, έχει πάρει διαζύγιο και έχει ξαναπαντρευτεί.
Αυτή την απολύτως πραγματική ιστορία την έκανε ταινία ο γερμανός σκηνοθέτης Αντρέας Ντρέζεν, πάνω σε γερό σενάριο της Λέιλα Στίλερ. Κρατώντας, μάλιστα, τα πραγματικά ονόματα των ανθρώπων της ιστορίας: «Ραμπιγιέ εναντίον Τζορτζ Μπους» (Rabiye Kurnaz gegen George W. Bush / Rabiye Kurnaz vs. George W. Bush, Γερμανία/Γαλία, 2022). Η ταινία -που ξεκινάει με την εξαφάνιση του Μουράτ τον οποίο βλέπουμε μόνον στο τέλος και δεν ξέρουμε, όπως και η μάνα του, τι του συμβαίνει αλλά, απλώς, τα μαθαίνουμε και εμείς, προοδευτικά, από τον δικηγόρο, έχει καλούς ρυθμούς, καλά οδηγημένους ηθοποιούς -ο Αλεξάντερ Σέερ στο ρόλο του Μπέρνχαρντ Ντόκε- και ένα σοβαρό έως τραγικό θέμα, πολύ
πιο σοβαρό απ’ ό,τι το «Έριν Μπρόκοβιτς» του Στίβεν Σόντερμπεργκ, στο οποίο παραπέμπει, που ο σκηνοθέτης είχε την ευφυΐα να το αντιμετωπίσει με χιούμορ, χωρίς σοβαροφάνεια. Αυτό ακριβώς είναι, κατά τη γνώμη μου, που, αντιστικτικά, αναδεικνύει το βάρος του. Ο Αντρέας Ντρέζεν, σίγουρα, δεν έχει κάνει ένα αριστούργημα, έχει κάνει, όμως, μία ταινία ουσιαστικών αισθημάτων, συγκινητική αλλά ούτε μία στιγμή μελοδραματική. Τον βοηθάει πάρα πολύ η γεννημένη στην Γερμανία Τουρκάλα ηθοποιός Μελτέμ Καπτάν. Η Καπτάν
δεν παίζει την Ραμπιγιέ, είναι η Ραμπιγιέ. Αφράτη, πληθωρική, αυθόρμητη, κυκλοθυμική, ενσωματώνεται στο ρόλο και τον ερμηνεύει όπως η Ραμπιγιέ μαγειρεύει. Απλά. Άμεσα. Όπως ανασαίνει. Με χαρά, με ευφορία, με χιούμορ και με συγκίνηση: αγκαλιάζει και νοιώθεις την αγκαλιά της. Στους τίτλους τέλους προσγειωνόμαστε όσοι νομίζουμε πως η ταινία είχε χάπι εντ: ο Ντρέζεν μας θυμίζει ότι στο Γκουαντάναμο παραμένουν ακόμα 39 κρατούμενοι... Μη χάσετε αυτή την ταινία! Μη χάσετε αυτή την ηθοποιό! Η ψυχή μου πλημμύρισε συναισθήματα. 
 
Κινηματογράφος «Άστυ», 16 Δεκεμβρίου 2022.

No comments:

Post a Comment