December 27, 2021

Στο Φτερό / Βλέπε Φίλιπ Γκλας όπως Σάμιουελ Μπέκετ

 
«The Philip Glass Ensemble»: συναυλία «Music in Eight Parts» and other works («Μουσική σε Οκτώ Μέρη» και άλλα έργα) του Φίλιπ Γκλας / Μουσική διεύθυνση, πλήκτρα, πιάνο: Μάικλ Ρίσμαν. 
 
Μία αίθουσα κατάμεστη. Ένα ακροατήριο θετικότατο. Και ένα χειροκρότημα πλούσιο, χορταστικό. Παρακολουθώντας τη συναυλία με έργα Φίλιπ Γκλας κάτω από αυτές τις συνθήκες, τον Σάμιουελ Μπέκετ σκεφτόμουνα. Και έκανα τις
συγκρίσεις και τις συγκλίσεις. Όπως ο Μπέκετ, όταν ξεκινούσε στο θέατρο, ήταν «δύσκολος», «κρυπτικός», «ακαταλαβίστικος» για το ευρύ κοινό, «τρελός» και «δεν είναι αυτό θέατρο», κατανοητός μόνον από λίγους αλλά, σήμερα, όπως εξελίχθηκαν τα πράγματα στη ζωή και στο θέατρο, όσα λέει στα έργα του ακούγονται απλά και κατανοητά και ευνόητα και θεωρείται ένας πρωτοπόρος
που άνοιξε  δρόμους, έτσι και ο Φίλιπ Γκλας: ο αμερικανός συνθέτης που επινόησε και καθιέρωσε, με μερικούς ακόμα συμπατριώτες του συνθέτες, το δρόμο για το μινιμαλισμό στη μουσική, στην αρχή ήταν «τρελός» επίσης, και «περιθωριακός» και «κουραστικός» και «βαρετός» και «δεν άρεσε» και «δεν είναι αυτό μουσική»
αλλά, σήμερα, όπως εξελίχθηκαν τα πράγματα στη ζωή και στη μουσική, θεωρείται ένας πρωτοπόρος που άνοιξε δρόμους και έχει γίνει όχι μόνο αποδεκτός αλλά και δημοφιλής. Το «The Philip Glass Ensemble» -το «Σύνολο Φίλιπ Γκλας»-, η πειραματική, αρχικά, ορχήστρα που δημιούργησε ο συνθέτης το 1968 για να εκτελεί τα έργα του- με ιστορία πια πίσω του και με τον 
Μάικλ Ρίσμαν να έχει τη μουσική διεύθυνσή του από το πιάνο και τα πλήκτρα, ταμένο στη μουσική του Φίλιπ Γκλας, μας παρουσίασε ένα απάνθισμα από τα -πολυπληθή- έργα του. Τη συναυλία άνοιξε με τέσσερα μέρη από το εξαμερές κομμάτι του μουσικής δωματίου «Glassworks» (1981): «Άνοιγμα», «Παγετώνας», «Προσόψεις», «Ρουμπρίκα». Και συνέχισε με
το εμβληματικό «Μουσική σε οκτώ μέρη» (1970), που το χειρόγραφό του είχε χαθεί και ανακαλύφθηκε πρόσφατα -αυτό ήταν και ο άξονας της συναυλίας. Το δεύτερο μέρος ξεκίνησε με το «Χορός 1» από την όπερα του Φίλιπ Γκλας «Ο Αϊνστάιν στην παραλία» (1976) -που, σε σκηνοθεσία του Ρόμπερτ Γουίλσον, έγραψε ιστορία εκτινάσσοντας το συνθέτη-, συμπληρώθηκε με την «Σωτηρία» από τη βασισμένη στη ζωή του Μαχάτμα Γκάντι όπερά του «Σατιαγκράχα» (1980) -τη δεύτερη της «Τριλογίας των πορτρέτων», την οποία απαρτίζουν μαζί με τον «Αϊνστάιν»
και με την τρίτη «Ακενατόν»-, και έκλεισε με την τρίτη πράξη από την όπερα δωματίου του Γκλας «Ο φωτογράφος» (1982). Εξαντλητικά επαναλαμβανόμενα θέματα που οδηγούν σε κορύφωση είναι το χαρακτηριστικό του που θα μπορούσε να θεωρηθεί και μανιέρα αλλά τελικά έχει κερδίσει το κοινό και μας γοήτευσε. Η εκτέλεση από το «Σύνολο Φίλιπ Γκλας», ιδανική, με την Λίσα Μπαϊελάουα να κλέβει τις εντυπώσεις με τις εκπληκτικής τεχνικής φωνητικές ακροβασίες της. Μία βραδιά κερδισμένη.
 
(Ως έντυπο πρόγραμμα, η καλόγουστη αφισέτα που είχε τυπωθεί, με φωτογραφία του Φίλιπ Γκλας στη μία όψη της και τα βασικά στοιχεία της συναυλίας στην άλλη).
 
Κέντρο Πολιτισμού Ίδρυμα «Σταύρος Νιάρχος» / Αίθουσα «Σταύρος Νιάρχος», Σειρά Συναυλιών «Cosmos», 20 Δεκεμβρίου 2021.

No comments:

Post a Comment