Περίεργα νήματα: ο Λαρς Νορέν κι η ελληνική προϊστορία του

Το Τέταρτο Κουδούνι / Τέτοιες Μέρες, Τέτοια Λόγια... 86 

 

Φέτος, στις 21 Ιανουαρίου  πέθανε στην Στοκχόλμη, σε ηλικία 77 ετών, θύμα κι αυτός του COVID-19, ο Λαρς Νορέν. Ο θεωρούμενος ως ο σπουδαιότερος σύγχρονος σουιδός θεατρικός συγγραφέας -σ’ ευθεία γραμμή, και θεματικά, με τον Όγκουστ Στρίντμπέργκ και τον Ίνγκμαρ Μπέργκμαν.

Ποιος μας τον πρωτογνώρισε στην Ελλάδα; Η -νεαρή ακόμα τότε- Θεατρική Εταιρεία «Πράξη» της Μπέττυς Αρβανίτη και του Βασίλη Πουλαντζά. Που παρουσίασε, στις 21 Νοεμβρίου του 1990 -το τρίτο έργο που ανέβαζε, έχοντας χαράξει, απ’ την αρχή, μια γραμμή ρεπερτορίου αξιώσεων- την «Εβριάνα» του. Σε σκηνοθεσία της Ρούλας Πατεράκη που, τότε, προσκεκλημένη της «Πράξης», πρωτοκατέβηκε απ’ την Θεσσαλονίκη στην Αθήνα. Μια συγκλονιστική παράσταση -έτσι

είναι καταγραμμένη στη μνήμη μου. Με μια εξαιρετική διανομή. Απ’ την οποία δε θα ξεχάσω ποτέ τον ομοφυλόφιλο Άξελ του, έτσι κι αλλιώς αξέχαστου, Δημήτρη Οικονόμου.

Και τώρα η «Πράξη» της Μπέττυς Αρβανίτη και του Βασίλη Πουλαντζά, 31 χρόνια μετά και με το συγγραφέα να μη ζει πια, έχοντας ακολουθήσει, ολ’ αυτά τα χρόνια, αδιαπραγμάτευτα τη συγκεκριμένη γραμμή, παρουσιάζει άλλον έναν άπαιχτο στην Ελλάδα Λαρς Νορέν:

«Φθινόπωρο Χειμώνας». Αυτή τη φορά σκηνοθετεί ο Νίκος Μαστοράκης -που η «Πράξη» λάνσαρε ως σκηνοθέτη για να υπέρ-δικαιωθεί με την επιλογή της αυτή-, με μια εξίσου σπουδαία διανομή.

Αλλά, φέτος, υπάρχει -κάτι σαν τιμητικό αφιέρωμα- και δεύτερος Λαρς Νορέν στην ελληνική σκηνή: «Δαίμονες», απ’ την ομάδα «HashArt Theater» του Κώστα Μπάρα, σε σκηνοθεσία του, στο «Θέατρο 104».

Το έργο είχε πρωτοπαρουσιαστεί -άλλη μια εξαιρετική παράσταση- στην Ελλάδα, τη σεζόν 1996/1997, απ’ την Δεύτερη Σκηνή του Θεατρικού Οργανισμού «Δρώμενα» της Κάτιας Δανδουλάκη, στο θέατρο «Δανδουλάκη». Ποιος ο σκηνοθέτης; Μα ο Νίκος Μαστοράκης! Είναι περίεργα, μερικές φορές, τα νήματα που ενώνουν το θέατρο.

Και να μην ξεχάσω ότι οι «Δαίμονες», στο μεταξύ, ανέβηκαν και το 2010/2011 απ’ την ομάδα «Κώδικας», σε σκηνοθεσία του Δημήτρη Γιαμλόγλου, στο τότε «Θέατρο του Ήλιου» στην Πλάκα.