Το Τέταρτο Κουδούνι / 20 Οκτω(μ)βρίου (άντε και τελειώνει, υπομονή) 2016.
Είδα στην «Καθημερινή» τον τίτλο «Πέθανε σε ηλικία 90 ετών ο λογοτέχνης και σκηνοθέτης Ντάριο Φο» και μου φάνηκε τόσο, μα τόσο γελοίος… Τι «λογοτέχνης», και τι «σκηνοθέτης»… Τόσο αστείοι αυτοί οι τίτλοι-ετικέτες για τον Ντάριο Φο. Όπως και το «συγγραφέας», και το «ηθοποιός», και το Νομπέλ Λογοτεχνίας που του ’δωσαν. Τίποτα απ’ όλα αυτά δεν ήταν ο Ντάριο Φο. Ο Ντάριο Φο ήταν, απλώς, ΤΟ ΘΕΑΤΡΟ. Κι ωραία τον
αποχαιρέτησαν οι Ιταλοί. Στη μνήμη Του Μεγάλου αυτού κλόουν, του Μεγάλου αυτού Παλιάτσου αφιερώνω το σημερινό «Τέταρτο Κουδούνι».
Ο Κάρολος Κουν ήταν που μας τον γνώρισε τον Ντάριο Φο στην Ελλάδα. Το 1974, με το «Η Ισαβέλλα, τρεις καραβέλες και ένας παραμυθάς». Και, μετά, ο Στέφανος Ληναίος κι η Έλλη Φωτίου που μας τον έφεραν, κιόλας, στην Ελλάδα, η Άννα Βαρβαρέσσου-Τζόγια που τον μετέφραζε, ο Κώστας Βουτσάς, ο Γιώργος Κιμούλης, ο Σταμάτης Κραουνάκης, πιο πρόσφατα, και…και…, πλήθος άλλοι -ανέβηκαν τόσο πολλά έργα του!
Αλλά αυτός που μας τον γνώρισε βαθιά, ουσιαστικά, που μπήκε στο μεδούλι του- κι είχε φτάσει πια το 2012- μόνον ένας τολμώ να πω πως ήταν στην Ελλάδα -κι επιμένω, κι ό,τι θέλετε πείτε: ο Θωμάς Μοσχόπουλος με το «Mistero Buffo» του. Που το ανέβασε με την τότε ομάδα του «Επτάρχεια» -ηθοποιοί ο ένας καλύτερος απ’ τον άλλο- στο «Θησείον». Δε θα την ξεχάσω ποτέ την παράσταση αυτή. Κατευθείαν στο στόχο! Κατευθείαν στο ψαχνό! Ναι, ΑΥΤΟΣ ήταν Ντάριο Φο!
Τον Δημήτρη Μαλισσόβα, χορευτή, χορογράφο, ηθοποιό, σκηνοθέτη, συγγραφέα, τον γνώρισα αργά: όταν έκανε, στο «Μουσικό Προαύλιο» του «Badminton», τη «μικρή» μουσική παράσταση «Ο Αλέκος βγήκε απ’ τον παράδεισο» -αντλημένη απ’ τη ζωή του Αλέκου Σακελλάριου. Παράσταση «μικρή» αλλά εξαιρετική.
Τώρα, που ’δα και το «Ας ερχόσουν για λίγο. Μιχάλης Σουγιούλ» το οποίο έκανε πέρσι στον «Ελληνικό Κόσμο» και το μετέφεραν φέτος, με κάποιες αλλαγές, στο «Ακροπόλ» -σας τα ’γραφα εδώ, στις 18 Οκτωβρίου, προχτές- έβγαλα τα συμπεράσματά μου: Ο Δημήτρης Μαλισσόβας ξέρει αυτή τη δουλειά -το μουσικό θέατρο- να την κάνει πολύ καλά. Κι, επιπλέον, ξέρει να μην την ευτελίζει όπως πολλοί -«διασκευαστές», σκηνοθέτες...- στην ελληνική θεατρική πιάτσα πιστεύουν ότι πρέπει να κάνουν -για ν’ «αρέσει» και να «πουλήσει»: με φτηνιάρικα κόλπα, με χυδαιότητες, με κιτσαρίες, με παραχωρήσεις, με χαριστικές διανομές όπου τρυπώνουν οι ατάλαντοι «ημέτεροι»… Κι αυτοί, οι πολλοί, είναι ακριβώς αυτοί που δεν το πιστεύουν αυτό που κάνουν -που οι ίδιοι, διότι είναι βλάκες, το θεωρούν υποδεέστερο.
Χρόνια τα λέω κι επιμένω -τα ’γραφα και πρόπερσι και πέρσι, μ’ αφορμή το εξαιρετικό ανέβασμα απ’ τον Σπύρο Παπαδόπουλου της γαλικής κομεντί «Μου λες αλήθεια;»: το μουσικό θέατρο, η επιθεώρηση, το μιούζικαλ, η φάρσα, το μπουλβάρ, η κομεντί… -αυτό το θέατρο, το λεγόμενο «εμπορικό»- δεν είναι χειρότερα είδη θεάτρου. Απλώς είναι ΑΛΛΑ είδη θεάτρου. Το θέμα είναι να ξέρεις να τα κάνεις. Αν τα αντιμετωπίσεις, de facto, ως είδη χειρότερα, ως ευτελέστερα, ως εύκολα -που ΚΑΘΟΛΟΥ δεν είναι…- εσύ είσαι εκείνος που τα κάνεις, με την παράστασή σου, ευτελέστερα. Γιατί εσύ είσαι ο ευτελής.
Πάντα θαύμαζα και θαυμάζω τις -ελάχιστες- καλές παραστάσεις αυτών των ειδών θεάτρου. Και σαφώς τις προτιμώ από οποιοδήποτε κακό ανέβασμα κλασικού ή πρωτοποριακού έργου -όσο σημαντικότερο κι αν είναι το έργο.
Διάβασα εκεί, στο tospirto.net, «της Ιούς Βουλγαράκη», το κατάπια, λέω, καθότι έχω και την υπομονή του Ιόβ, «ας πάει και το παλιάμπελο, θα πρόκειται περί καθαρολόγου»… Αλλά όταν έφτασα στο «της Αργυρούς Χιώτη», κομπιάστηκα. Ε, αυτό δεν καταπίνεται με τίποτα.
«Της Ιούς», «της Αργυρούς», τώρα σε ετοιμότητα βρίσκομαι περιμένοντας, πλέον, να μου ’ρθει και «της Ζωζούς» (Σαπουντζάκη) -η χαριστική(;) βολή.
Να πάτε στην «Στέγη». Στο -1. Να σαλπάρετε με το καράβι -«The Ship»- του Μπράϊαν Ίνο. Μια μουσική/ακουστική ambient -και με τραγούδι- εγκατάσταση. Απολαυστική! Και σας συστήνω να πάτε -δωρεάν, η είσοδος- κουρασμένοι, πολύ κουρασμένοι. Και στρεσαρισμένοι, πολύ στρεσαρισμένοι. Λειτουργεί ΑΠΟΛΥΤΩΣ χαλαρωτικά.
Όλος ο κόσμος, μια σκηνή...
Μια «αλλιώτικη» διασκευή της κλασικής «Σταχτοπούτας» και μια πραγματικά κεφάτη παράσταση που φαίνεται να ξετρελαίνει τα παιδιά -για δεύτερη χρονιά πάει-, με ταλαντούχους ηθοποιούς -επικεφαλής η φωτεινή, σπιρτόζα, αεικίνητη Κατερίνα Μαυρογεώργη: «Πιάνω Παπούτσι Πάνω στο Πιάνο» στο «Πόρτα» απ’ τους «Patari Project» σε σκηνοθεσία Σοφίας Πάσχου -εννιά πι απανωτά, τρομερή συνήχηση!
Τι ιοί και τι βακτήρια μου λέτε… Η μόλυνση εξαπλώνεται με αστραπιαία ταχύτητα -ο ιός Έμπολα: «ΠΟΛΛΑ περισσότερα». Απ’ την… καθομιλουμένη, έφτασε στις μεταφράσεις, στις σκηνές των θεάτρων, στη σκηνή ακόμα και του Εθνικού, ακόμα και στο στόμα ηθοποιών διακεκριμένων, σε εφημερίδες και περιοδικά -αφήστε το διαδίκτυο και τα φεϊσμπούκ και τα κόμεντς…-, προσέβαλε δημοσιογράφους και διορθωτές που διορθώνουν, πλέον, με κάθε σοβαρότητα, το «ΠΟΛΥ περισσότερα» σε «ΠΟΛΛΑ περισσότερα». Αχ, «πολύ», δεν έχει πλοίο για σε, δεν έχει οδό…
Όλος ο κόσμος, μια σκηνή…
Στην αρχή, όταν είδα τη φωτογραφία, νόμιζα πως ο Νίκος Κουρής, με
τους απολλώνιους κοιλιακούς ως το απροχώρητο, τον αφαλό και την πλούσια
τρίχα στη φόρα, έκανε εξώφυλλο για γκέι περιοδικό. Μετά είδα πως
-απλώς- πρόκειται περί αφίσας παράστασης για παιδιά: «Ηρακλής: οι 12
άθλοι» του Απόλλωνα Παπαθεοχάρη, σε σκηνοθεσία του, στο «Pantheon
Theater», με τον Νίκο Κουρή στον επώνυμο ρόλο κι Ευρυσθέα την... Ρούλα
Πατεράκη -φρεσκάρισμα της προπέρσινης παράστασης που ’χε Ηρακλή τον Σάκη
Ρουβά.
«Το Υπουργείο Πολιτισμού και Αθλητισμού προχωρά στην επίσημη καταγραφή του Πολιτιστικού και Δημιουργικού Τομέα, που γίνεται για πρώτη φορά στην Ελλάδα, και η οποία αναμένεται ότι θα καταδείξει τη μεγάλη οικονομική και κοινωνική σημασία των επιμέρους κλάδων που τον αποτελούν (εικαστικά, παραστατικές τέχνες, μουσική, μουσεία, εκδόσεις, κινηματογράφος, gaming, design κ.λπ.)» διάβασα σε δελτίο Τύπου του ΥΠΠΟΑ.
Ε, μην υπερβάλουμε… Δεν είναι η πρώτη φορά. Τουλάχιστον για τις παραστατικές τέχνες. Το μακαρία τη λήξει ΕΚΕΘΕΧ -Εθνικό Κέντρο Θεάτρου και Χορού- τι έκανε έως το 2010; Και το Ελληνικό Κέντρο του Διεθνούς Κέντρου Θεάτρου με το theatronet.gr τι κάνει για τα χρόνια μετά το 2010; Αυτό το ελληνικό χαρακτηριστικό, που «ΠΡΩΤΟΙ κάνουμε» κάτι χωρίς να καταδεχτούμε να ψάξουμε λιγάκι το παρελθόν -και μάλιστα το πρόσφατο- πόσο το σιχαίνομαι…
«[…] υπέρ των Αμερικανών στρατιωτών-θύματα […]». Έλεος! Έλεος!
Όλος ο κόσμος, μια σκηνή…
Ε, ναι την έβγαλα την είδηση εδώ, στις 28 Σεπτεμβρίου, για το χειμωνιάτικο ρεπερτόριο του ΔΗΠΕΘΕ Πάτρας αλλά δεν μπορώ να πω πως έμεινα κι έκθαμβος με τη φαντασία του Κώστα Καζάκου, του καλλιτεχνικού διευθυντή, στις επιλογές του: «Μικροαστοί» του Γκόρκι, η επιτομή του σοσιαλιστικού ρεαλισμού, σε σκηνοθεσία του, χωρίς, υποθέτω -κρίνοντας απ’ το ανέβασμα του ίδιου έργου που ο Κώστας Καζάκος είχε κάνει το 2000 στο «Βεάκη» και προφανώς το ’χει ευκολάκι- να δούμε ανατροπές και που το ’χει ανεβάσει ξανά στην Πάτρα η Μάγια Λυμπεροπούλου, στην Παιδική Σκηνή «Οδυσσεβάχ» της Ξένιας Καλογεροπούλου, που ο ίδιος σκηνοθέτης, ο Περικλής Βασιλόπουλος, ανεβάζει για τρίτη φορά σε 22 χρόνια στο ΔΗΠΕΘΕ. Σαν ό,τι είχαν πρόχειρο…
Είδα στην «Καθημερινή» τον τίτλο «Πέθανε σε ηλικία 90 ετών ο λογοτέχνης και σκηνοθέτης Ντάριο Φο» και μου φάνηκε τόσο, μα τόσο γελοίος… Τι «λογοτέχνης», και τι «σκηνοθέτης»… Τόσο αστείοι αυτοί οι τίτλοι-ετικέτες για τον Ντάριο Φο. Όπως και το «συγγραφέας», και το «ηθοποιός», και το Νομπέλ Λογοτεχνίας που του ’δωσαν. Τίποτα απ’ όλα αυτά δεν ήταν ο Ντάριο Φο. Ο Ντάριο Φο ήταν, απλώς, ΤΟ ΘΕΑΤΡΟ. Κι ωραία τον
αποχαιρέτησαν οι Ιταλοί. Στη μνήμη Του Μεγάλου αυτού κλόουν, του Μεγάλου αυτού Παλιάτσου αφιερώνω το σημερινό «Τέταρτο Κουδούνι». Ο Κάρολος Κουν ήταν που μας τον γνώρισε τον Ντάριο Φο στην Ελλάδα. Το 1974, με το «Η Ισαβέλλα, τρεις καραβέλες και ένας παραμυθάς». Και, μετά, ο Στέφανος Ληναίος κι η Έλλη Φωτίου που μας τον έφεραν, κιόλας, στην Ελλάδα, η Άννα Βαρβαρέσσου-Τζόγια που τον μετέφραζε, ο Κώστας Βουτσάς, ο Γιώργος Κιμούλης, ο Σταμάτης Κραουνάκης, πιο πρόσφατα, και…και…, πλήθος άλλοι -ανέβηκαν τόσο πολλά έργα του!
Αλλά αυτός που μας τον γνώρισε βαθιά, ουσιαστικά, που μπήκε στο μεδούλι του- κι είχε φτάσει πια το 2012- μόνον ένας τολμώ να πω πως ήταν στην Ελλάδα -κι επιμένω, κι ό,τι θέλετε πείτε: ο Θωμάς Μοσχόπουλος με το «Mistero Buffo» του. Που το ανέβασε με την τότε ομάδα του «Επτάρχεια» -ηθοποιοί ο ένας καλύτερος απ’ τον άλλο- στο «Θησείον». Δε θα την ξεχάσω ποτέ την παράσταση αυτή. Κατευθείαν στο στόχο! Κατευθείαν στο ψαχνό! Ναι, ΑΥΤΟΣ ήταν Ντάριο Φο! 
Τον Δημήτρη Μαλισσόβα, χορευτή, χορογράφο, ηθοποιό, σκηνοθέτη, συγγραφέα, τον γνώρισα αργά: όταν έκανε, στο «Μουσικό Προαύλιο» του «Badminton», τη «μικρή» μουσική παράσταση «Ο Αλέκος βγήκε απ’ τον παράδεισο» -αντλημένη απ’ τη ζωή του Αλέκου Σακελλάριου. Παράσταση «μικρή» αλλά εξαιρετική.
Τώρα, που ’δα και το «Ας ερχόσουν για λίγο. Μιχάλης Σουγιούλ» το οποίο έκανε πέρσι στον «Ελληνικό Κόσμο» και το μετέφεραν φέτος, με κάποιες αλλαγές, στο «Ακροπόλ» -σας τα ’γραφα εδώ, στις 18 Οκτωβρίου, προχτές- έβγαλα τα συμπεράσματά μου: Ο Δημήτρης Μαλισσόβας ξέρει αυτή τη δουλειά -το μουσικό θέατρο- να την κάνει πολύ καλά. Κι, επιπλέον, ξέρει να μην την ευτελίζει όπως πολλοί -«διασκευαστές», σκηνοθέτες...- στην ελληνική θεατρική πιάτσα πιστεύουν ότι πρέπει να κάνουν -για ν’ «αρέσει» και να «πουλήσει»: με φτηνιάρικα κόλπα, με χυδαιότητες, με κιτσαρίες, με παραχωρήσεις, με χαριστικές διανομές όπου τρυπώνουν οι ατάλαντοι «ημέτεροι»… Κι αυτοί, οι πολλοί, είναι ακριβώς αυτοί που δεν το πιστεύουν αυτό που κάνουν -που οι ίδιοι, διότι είναι βλάκες, το θεωρούν υποδεέστερο.Χρόνια τα λέω κι επιμένω -τα ’γραφα και πρόπερσι και πέρσι, μ’ αφορμή το εξαιρετικό ανέβασμα απ’ τον Σπύρο Παπαδόπουλου της γαλικής κομεντί «Μου λες αλήθεια;»: το μουσικό θέατρο, η επιθεώρηση, το μιούζικαλ, η φάρσα, το μπουλβάρ, η κομεντί… -αυτό το θέατρο, το λεγόμενο «εμπορικό»- δεν είναι χειρότερα είδη θεάτρου. Απλώς είναι ΑΛΛΑ είδη θεάτρου. Το θέμα είναι να ξέρεις να τα κάνεις. Αν τα αντιμετωπίσεις, de facto, ως είδη χειρότερα, ως ευτελέστερα, ως εύκολα -που ΚΑΘΟΛΟΥ δεν είναι…- εσύ είσαι εκείνος που τα κάνεις, με την παράστασή σου, ευτελέστερα. Γιατί εσύ είσαι ο ευτελής.
Πάντα θαύμαζα και θαυμάζω τις -ελάχιστες- καλές παραστάσεις αυτών των ειδών θεάτρου. Και σαφώς τις προτιμώ από οποιοδήποτε κακό ανέβασμα κλασικού ή πρωτοποριακού έργου -όσο σημαντικότερο κι αν είναι το έργο.
Διάβασα εκεί, στο tospirto.net, «της Ιούς Βουλγαράκη», το κατάπια, λέω, καθότι έχω και την υπομονή του Ιόβ, «ας πάει και το παλιάμπελο, θα πρόκειται περί καθαρολόγου»… Αλλά όταν έφτασα στο «της Αργυρούς Χιώτη», κομπιάστηκα. Ε, αυτό δεν καταπίνεται με τίποτα.
«Της Ιούς», «της Αργυρούς», τώρα σε ετοιμότητα βρίσκομαι περιμένοντας, πλέον, να μου ’ρθει και «της Ζωζούς» (Σαπουντζάκη) -η χαριστική(;) βολή.
Να πάτε στην «Στέγη». Στο -1. Να σαλπάρετε με το καράβι -«The Ship»- του Μπράϊαν Ίνο. Μια μουσική/ακουστική ambient -και με τραγούδι- εγκατάσταση. Απολαυστική! Και σας συστήνω να πάτε -δωρεάν, η είσοδος- κουρασμένοι, πολύ κουρασμένοι. Και στρεσαρισμένοι, πολύ στρεσαρισμένοι. Λειτουργεί ΑΠΟΛΥΤΩΣ χαλαρωτικά.
Όλος ο κόσμος, μια σκηνή...
Μια «αλλιώτικη» διασκευή της κλασικής «Σταχτοπούτας» και μια πραγματικά κεφάτη παράσταση που φαίνεται να ξετρελαίνει τα παιδιά -για δεύτερη χρονιά πάει-, με ταλαντούχους ηθοποιούς -επικεφαλής η φωτεινή, σπιρτόζα, αεικίνητη Κατερίνα Μαυρογεώργη: «Πιάνω Παπούτσι Πάνω στο Πιάνο» στο «Πόρτα» απ’ τους «Patari Project» σε σκηνοθεσία Σοφίας Πάσχου -εννιά πι απανωτά, τρομερή συνήχηση!
Τι ιοί και τι βακτήρια μου λέτε… Η μόλυνση εξαπλώνεται με αστραπιαία ταχύτητα -ο ιός Έμπολα: «ΠΟΛΛΑ περισσότερα». Απ’ την… καθομιλουμένη, έφτασε στις μεταφράσεις, στις σκηνές των θεάτρων, στη σκηνή ακόμα και του Εθνικού, ακόμα και στο στόμα ηθοποιών διακεκριμένων, σε εφημερίδες και περιοδικά -αφήστε το διαδίκτυο και τα φεϊσμπούκ και τα κόμεντς…-, προσέβαλε δημοσιογράφους και διορθωτές που διορθώνουν, πλέον, με κάθε σοβαρότητα, το «ΠΟΛΥ περισσότερα» σε «ΠΟΛΛΑ περισσότερα». Αχ, «πολύ», δεν έχει πλοίο για σε, δεν έχει οδό…
Όλος ο κόσμος, μια σκηνή…
Στην αρχή, όταν είδα τη φωτογραφία, νόμιζα πως ο Νίκος Κουρής, με
τους απολλώνιους κοιλιακούς ως το απροχώρητο, τον αφαλό και την πλούσια
τρίχα στη φόρα, έκανε εξώφυλλο για γκέι περιοδικό. Μετά είδα πως
-απλώς- πρόκειται περί αφίσας παράστασης για παιδιά: «Ηρακλής: οι 12
άθλοι» του Απόλλωνα Παπαθεοχάρη, σε σκηνοθεσία του, στο «Pantheon
Theater», με τον Νίκο Κουρή στον επώνυμο ρόλο κι Ευρυσθέα την... Ρούλα
Πατεράκη -φρεσκάρισμα της προπέρσινης παράστασης που ’χε Ηρακλή τον Σάκη
Ρουβά. «Το Υπουργείο Πολιτισμού και Αθλητισμού προχωρά στην επίσημη καταγραφή του Πολιτιστικού και Δημιουργικού Τομέα, που γίνεται για πρώτη φορά στην Ελλάδα, και η οποία αναμένεται ότι θα καταδείξει τη μεγάλη οικονομική και κοινωνική σημασία των επιμέρους κλάδων που τον αποτελούν (εικαστικά, παραστατικές τέχνες, μουσική, μουσεία, εκδόσεις, κινηματογράφος, gaming, design κ.λπ.)» διάβασα σε δελτίο Τύπου του ΥΠΠΟΑ.
Ε, μην υπερβάλουμε… Δεν είναι η πρώτη φορά. Τουλάχιστον για τις παραστατικές τέχνες. Το μακαρία τη λήξει ΕΚΕΘΕΧ -Εθνικό Κέντρο Θεάτρου και Χορού- τι έκανε έως το 2010; Και το Ελληνικό Κέντρο του Διεθνούς Κέντρου Θεάτρου με το theatronet.gr τι κάνει για τα χρόνια μετά το 2010; Αυτό το ελληνικό χαρακτηριστικό, που «ΠΡΩΤΟΙ κάνουμε» κάτι χωρίς να καταδεχτούμε να ψάξουμε λιγάκι το παρελθόν -και μάλιστα το πρόσφατο- πόσο το σιχαίνομαι…
«[…] υπέρ των Αμερικανών στρατιωτών-θύματα […]». Έλεος! Έλεος!
Όλος ο κόσμος, μια σκηνή…
Ε, ναι την έβγαλα την είδηση εδώ, στις 28 Σεπτεμβρίου, για το χειμωνιάτικο ρεπερτόριο του ΔΗΠΕΘΕ Πάτρας αλλά δεν μπορώ να πω πως έμεινα κι έκθαμβος με τη φαντασία του Κώστα Καζάκου, του καλλιτεχνικού διευθυντή, στις επιλογές του: «Μικροαστοί» του Γκόρκι, η επιτομή του σοσιαλιστικού ρεαλισμού, σε σκηνοθεσία του, χωρίς, υποθέτω -κρίνοντας απ’ το ανέβασμα του ίδιου έργου που ο Κώστας Καζάκος είχε κάνει το 2000 στο «Βεάκη» και προφανώς το ’χει ευκολάκι- να δούμε ανατροπές και που το ’χει ανεβάσει ξανά στην Πάτρα η Μάγια Λυμπεροπούλου, στην Παιδική Σκηνή «Οδυσσεβάχ» της Ξένιας Καλογεροπούλου, που ο ίδιος σκηνοθέτης, ο Περικλής Βασιλόπουλος, ανεβάζει για τρίτη φορά σε 22 χρόνια στο ΔΗΠΕΘΕ. Σαν ό,τι είχαν πρόχειρο…
No comments:
Post a Comment