December 15, 2011

Το Τέταρτο Κουδούνι / 15 Δεκεμβρίου 2011


Eίναι μια σημαντική θεατρική δουλειά _ πολύ σημαντική: η Γιασεμί Κηλαηδόνη με τον βασισμένο στο ομώνυμο μυθιστόρημα του Θωμά Ψύρρα μονόλογο «Μαράν Αθά», διδαγμένη _ προφανώς εξαντλητικά _ απ’ τον Δήμο Αβδελιώδη που υπογράφει και τη διασκευή για το θέατρο, κάνει την υπέρβαση. Καθηλωτική! Σ’ ένα κείμενο που μόνο εύκολο και πιασάρικο δεν μπορεί να χαρακτηριστεί _ ένας 90χρονος γέροντας μονολογεί σε μια ιδιωματική, δύσκολη γλώσσα. Ένας άθλος για τη νεαρή ηθοποιό που επαναλαμβάνει την παράσταση για τρίτη σεζόν στο «Μεταξουργείο» _ κάθε Κυριακή. Δείτε την! 


Τώρα που πάτησε το θεατρικό σανίδι κι ο Τρύφων Σαμαράς, ε, δε θέλω τίποτ’ άλλο απ’ τη ζωή. Μόνο να τον δω. Να παίζει. Ναι, για τον Νίκο Μουτσινά _ που ηθοποιός έχει σπουδάσει και που επιμένω πως είναι ηθοποιός ΚΑΛΟΣ _, τον οποίο ο συμπαθέστατος ομολογώ κομμωτής – τηλεοπτική «περσόνα» αντικατέστησε στις παραστάσεις του έργου «Οι απελπισμένοι» του Γιώργου Βάλαρη που μεταφέρονται στο «Αριστοτέλειον» της Θεσσαλονίκης, έγραψα τα καλύτερα. Γιατί τον είδα στη σκηνή σεμνό _ κι ας λένε ότι θέλουν. Αλλά όλα έχουν κάποιο όριο. Όταν το θέατρο γίνεται σούργελο, άστα να πάνε… 


«Ο Προμηθέας στην Αθήνα» των «Ρίμινι Προτοκόλ», μια πρόταση ουσιαστικά πολιτικού θεάτρου, έκλεισε το Φεστιβάλ Αθηνών του 2010, στις 15 Ιουλίου του καλοκαιριού εκείνου, με τρόπο συγκλονιστικό: εκατό κάτοικοι της Αθήνας, από παιδάκια μέχρι γέροντες, επί σκηνής Ηρωδείου ν’ αφηγούνται σε τόνο προσωπικό ιστορίες, στιγμιότυπα, μαρτυρίες… που συνδέονταν άμεσα ή έμμεσα με την πόλη την οποία κατοικούν κι η συγκίνηση ν’ αναβλύζει. Με αποκορύφωμα τη στιγμή που η φωνή της Κωνσταντίνας Κούνεβα ακούστηκε ν’ αναφέρεται στην απάνθρωπη εμπειρία που είχε στην Αθήνα και στα παρεπόμενά της…
Το νεότερο είναι πως η παράσταση _ σκηνοθεσία Χέλγκαρντ Χάουγκ και Ντάνιελ Βέτσελ _ που παίχτηκε ήδη στο Έσεν της Γερμανίας τον Ιούλιο του 2010 έχει περιληφθεί στο πρόγραμμα του προσεχούς (11 Μαΐου - 17 Ιουνίου 2012) Φεστιβάλ της Βιέννης _ καλλιτεχνικός διευθυντής απ’ το 2002 ο Λικ Μποντί, διευθύντρια Παραστατικών Τεχνών η Στέφανι Καρπ _ και θα παιχτεί 9 και 10 Ιουνίου με την καινούργια μορφή που ’χει πάρει: προβολή στο βάθος της σκηνής, ψηλά, σε οθόνη, της ταινίας απ’ την παράσταση στο Ηρώδειο, την οποία έχει γυρίσει η Αθηνά – Ραχήλ Τσαγγάρη _ κι η οποία παίχτηκε και στο Φεστιβάλ της Κωνσταντινούπολης τον Σεπτέμβριο του 2010 _ ενώ, κάτω απ’ την οθόνη, τέσσερις - πέντε κάτοικοι της Αθήνας _ ανάμεσά τους ο βοηθός σκηνοθέτη ηθοποιός Πρόδρομος Τσινικόρης που συνεργάστηκε και στην έρευνα _ αφηγούνται τις ιστορίες τους εμπλουτίζοντάς τες με περισσότερα προσωπικά στοιχεία.
Σημειώστε πως η μόνη αμιγώς ελληνική συμμετοχή σ’ αυτό το πολύ σημαντικό ευρωπαϊκό Φεστιβάλ _ διεξάγεται απ’ το 1951, εδώ και εξήντα χρόνια _ ήταν του «Theseum Ensemble» που παρουσίασε το 2008, σε σκηνοθεσία Μιχαήλ Μαρμαρινού, το «Πεθαίνω σα χώρα» του Δημήτρη Δημητριάδη, παράσταση, επίσης, του Φεστιβάλ Αθηνών της ίδιας χρονιάς. 


Δύσκολοι καιροί, καταθλιπτικοί. Γι αυτό πολύ καλά έκανε η Έλλη Βοζικιάδου. Που για τη χριστουγεννιάτικη παράσταση της Παιδικής Σκηνής της «Θυμέλης» της με το θεατροποιημένο «Κοριτσάκι με τα σπίρτα» του Άντερσεν _ αυτό το δύστυχο που, αφού ανάψει όλα τα σπίρτα που πουλάει και που κανένας δεν του αγοράζει μέσα στην παγωμένη νύχτα της παραμονής της Πρωτοχρονιάς, στο τέλος πεθαίνει απ’ το κρύο _ έγραψε, στο σχετικό δελτίο Τύπου για τη διασκευή που παρουσιάζει, μετά τον τίτλο, σε παρένθεση: «Με χαρούμενο φινάλε!»! 


Διάβασα το καινούργιο βιβλίο του Γιώργου Κοτανίδη απ’ τις Εκδόσεις Καστανιώτη _ είναι γνωστό πως ο ηθοποιός είναι ικανότατος και στο χειρισμό του γραπτού λόγου, είχε ήδη τρία βιβλία στο ενεργητικό του απ’ το ’95. Το «Όλοι μαζί τώρα!», όμως, είναι κάτι διαφορετικό: μια αυτοβιογραφική μαρτυρία του Γιώργου Κοτανίδη που μοίρασε τη ζωή του ανάμεσα στο θέατρο και στην πολιτική _ κι όταν λέμε πολιτική εννοούμε στράτευση ενάντια στην χούντα, συλλήψεις ( σαν να ’ταν χτες θυμάμαι ν’ ακούω ένα μεσημέρι απ’ το ραδιόφωνο: «συνελήφθησαν για παράβαση του νόμου 509 του ’47» κι ανάμεσα στα ονόματα «Κοτανίδης Γεώργιος, ηθοποιός»), ενεργή συμμετοχή στα γεγονότα του Πολυτεχνείου, φυλακίσεις, βασανιστήρια αλλά χωρίς να εξαργυρώσει τους αγώνες του…
Ένα βιβλίο που αρχίζει με μια γλαφυρότατη αφήγηση της ιστορικής πρεμιέρας, στις 3 Σεπτεμβρίου του 1970 στο «Βέμπο», της «Όπερας του ζητιάνου» του Τζον Γκέι απ’ το πρωτοεμφανιζόμενο «Ελεύθερο Θέατρο» του οποίου ο Κοτανίδης υπήρξε ιδρυτικό μέλος _ απόσπασμά της προδημοσίευσα στις 4 Σεπτέμβριο του 2010 στο σαββατιάτικο φύλλο των «Νέων» στο αφιέρωμα για τη συμπλήρωση σαράντα χρόνων απ’ την πρώτη εμφάνιση του «Ελεύθερου». Μιας πρεμιέρας που, συνδυασμένη με τη σαφή αντιδικτατορική γραμμή της σκηνοθεσίας του Γιώργου Μιχαηλίδη, έφερε μια καινούργια, αναζωογονητική πνοή στο θέατρό μας. 
Και συνεχίζει το βιβλίο με παράλληλα φλας μπακ εξαιρετικά επιδέξια μπλεγμένα. Που ξεκινούν, ως προς το θέατρο, απ’ τη μέρα που ο φοιτητής της Κτηνιατρικής Κοτανίδης κατεβαίνει απ’ την Θεσσαλονίκη στην Αθήνα, δίνει εξετάσεις στην δραματική σχολή του Εθνικού και περνάει και, ως προς την πολιτική, απ’ τη στιγμή που, δεκαοχτάρης, στην Θεσσαλονίκη, γίνεται αυτόπτης μάρτυρας, λίγη ώρα μετά τη δολοφονία του Γρηγόρη Λαμπράκη, στην καταδίωξη και σύλληψη απ’ τον κόσμο του Γκοτζαμάνη που χτύπησε το βουλευτή της τότε ΕΔΑ με το τρίκυκλό του. Και κλείνουν, αντίστοιχα, με την αποχώρησή του ηθοποιού απ’ το «Ελεύθερο» και με την Μεταπολίτευση.
Χούντα, παρανομία, βασανιστές, κελιά, πρόσωπα, πράγματα, δάσκαλοι, συνάδελφοι, σύντροφοι, η Θεσσαλονίκη της δεκαετίας του ’60, η Αθήνα της δεκαετίας του ’70, άξονας βασικός η ίδρυση και τα πρώτα χρόνια του «Ελεύθερου Θεάτρου», φτώχεια, γλέντια, αναπαραδιές, ατελείωτες συζητήσεις, διενέξεις, έρωτες, δουλειά στις οικοδομές, μπογιατίσματα για να βγει κάνα φράγκο, ο κολλητός του φίλος Δημήτρης Καμπερίδης που πρόσφατα χάθηκε κι ο Γιώργος Κοτανίδης, με ποντιακή ευθύτητα και με μια λεβεντιά, χωρίς κομπασμούς και χωρίς ούτε μια στιγμή να κιτρινίζει αλλά και με χιούμορ, καταθέτει ευθαρσώς την αλήθεια του για ένα κομμάτι του θεάτρου και της πολιτικής. Αλήθεια που χρειάζονταν να τη μάθουμε. Κι επιπλέον την καταθέτει μ’ έναν τρόπο που, εμένα τουλάχιστον, που ’χω ζήσει από μια άλλη γωνία τα γεγονότα αυτά, με καθήλωσε. Και μ’ έκανε να ρουφήξω το βιβλίο _ και δεν είναι μικρό, 519 σελίδες _ μέσα σε δυο μέρες. 


Η νεαρή Λήδα Μανιατάκου έχει αντικαταστήσει την Σεραφίτα Γρηγοριάδου στον _ περίπου _ μονόλογο στον οποίο έχει μετατραπεί το πεζό «Η Κασσάνδρα και ο λύκος» της Μαργαρίτας Καραπάνου κι ο οποίος παίζεται στον «Φούρνο» _ σας έγραφα σχετικά στο «Τέταρτο Κουδούνι» στις 24 Νοεμβρίου.


Προ 50ετίας
Τα Θεατρικά Νέα

Ο θίασος Κατερίνας παρουσιάζει απόψε στο «Άλφα» […] την πρωτότυπη κωμωδία του Άγγλου συγγραφέως Άλλαν Μέλβιλ «Σίμων και Λώρα». […]. Ο Σίμων και η Λώρα για την κοινή γνώμη είναι το ευτυχέστερο καλλιτεχνικό ζευγάρι της Αγγλίας, αφού μάλιστα έχουν συμπληρώσει και δέκα τέσσαρα χρόνια εγγάμου βίου… Με αυτή την προϋπόθεσι καλούνται από την τηλεόρασι για μια καθημερινή εκπομπή μισής ώρας, που θα γίνεται μέσα στο σπίτι τους, για να βλέπη το κοινό σαν από την κλειδαρότρυπα στιγμιότυπα από την… τρισευτυχισμένη οικογενειακή ζωή τους […]. Το έργο ενέπνευσε τον σκηνοθέτη Ντίνο Δημόπουλο να παρουσιάση πραγματική εκπομπή τηλεοράσεως με την συνεργασία του ειδικού της εταιρίας Φίλιπς κ. Ζωγράφου. […]. Τους δύο κεντρικούς ήρωας της κωμωδίας υποδύονται η Κατερίνα και ο Τίτος Βανδής. Βασικούς ρόλους παίζουν επίσης ο Ανδρέας Φιλιππίδης, ο Στέφ. Ληναίος, η Λίλη Παπαγιάννη και ο μικρός Γιαννάκης Καλαντζόπουλος. Στο έργο λαμβάνουν μέρος και οι Μαίρη Μεταξά, Αλίκη Ζαβερδινού, Τ. Βοσκόπουλος […]. 16 Δεκεμβρίου 1961. 



Κυκλοφορεί σήμερα το νέο θεατρικό περιοδικό, που με την υψηλή ποιότητα ύλης και την αρτία του εμφάνισι, ήλθε να καλύψη ένα σοβαρό εκδοτικό κενό. Το «Θέατρο», για να μπορέση να διατηρήση την υψηλή ποιότητά του, θα είναι δίμηνο. 21 Δεκεμβρίου 1961.

Δημοσιεύτηκε στα «ΝΕΑ».

No comments:

Post a Comment