Στο Φτερό / Κορμιά σπαρασσόμενα και αποσαθρωμένα: ένα πολεμικό ρέκβιεμ

«#minaret» («Μιναρές») / Σύλληψη-χορογραφία: Ομάρ Ρατζέχ 
 
Μία φορά και έναν καιρό ήταν στην Σιρία μία πόλη ονομαστή -από τις αρχαιότερες συνεχώς κατοικούμενες πόλεις του κόσμου: το Χαλέπι. Σήμερα, που ο Εμφύλιος ακόμη θερίζει στην Σιρία και την Σιρία και οι θάλασσές μας ξεχειλίζουν από Σίρους και πνιγμένα 

κορμιά Σίρων που προσπαθούν να γλυτώσουν από την καταστροφή και το θάνατο, το Χαλέπι είναι ερείπια. Ανάμεσα στα ερείπια και ο εμβληματικός μιναρές του ιστορικού τζαμιού Ουμαρέντ της πόλης,
που χρονολογούνταν από τον 11ο αιώνα. Αυτή η καταστροφή -οι αντίπαλες πλευρές αλληλοκατηγορούνται για την ευθύνη- ήταν το έναυσμα: έχει εμπνεύσει τον λιβανέζο χορογράφο Ομάρ Ρατζέχ να ανεβάσει (2018), με την ομάδα του «Maqamat», που εδρεύει στην Βιριτό, την παράσταση «#minaret» («Μιναρές»). Μπορεί να μετουσιωθεί ο πόλεμος σε χορό; Τα σπαραγμένα κορμιά και τα ερείπια μπορούν να γίνουν χορογραφία; Ναι, αν ο χορογράφος έχει ζήσει στο πετσί του ήδη τον Εμφύλιο -έναν άλλον εμφύλιο, του Λιβάνου, αλλά μήπως οι εμφύλιοι διαφέρουν; Και, ναι, αν ο χορογράφος είναι εμπνευσμένος. Και ο Ομάρ Ρατζέχ είναι 

εμπνευσμένος. Συνεπικουρούμενος από τις μουσικές του Μαχμούντ Τουρκμανί και του Πάβλο Παλάθιο, οι οποίοι έχουν δημιουργήσει ένα εξαιρετικό κράμα ηλεκτρονικών ήχων, που, μεγεθυμένοι με μικρόφωνα, παραπέμπουν σε απειλητικό βόμβο αεροπλάνων και σε πολυβολισμούς, με απόηχους αραβικών μουσικών, παιγμένων ζωντανά από επί σκηνής όργανα, και από ένα drone που, δίκην βομβαρδιστικού, εφορμά κάθε τόσο -διαρκώς- 

στη σκηνή διαλύοντας, συντρίβοντας, ισοπεδώνοντας και κάποιες λίγες ήρεμες σκηνές χορού και χαράς, ο χορογράφος έχει οδηγήσει τους έξι εξαιρετικούς και εξαιρετικά δουλεμένους χορευτές του -ανάμεσά τους και ο ίδιος- σε έναν οδυνηρό αχό πολέμου: βία, συγκρούσεις, τρόμος, πανικός, σώματα με μέλη ξεχαρβαλωμένα, ξεβιδωμένα, αποσαθρωμένα, πτώσεις, συρσίματα, κορμιά ριγμένα στο έδαφος, κορμιά σπαρασσόμενα και σπαραγμένα, κορμιά

πασαλειμμένα με λάσπη, κορμιά στο μάρμαρο του νεκροτομείου... Δεν λείπουν οι γνώριμές μας από τις φωτογραφίες ή από τα βίντεο του διαδικτύου μαύρες κουκούλες, δεν λείπουν οι αντιπαραθέσεις κεφάλι με κεφάλι σαν κριάρια -συνειρμικά με παρέπεμψαν στο 

«Τραγούδι του νεκρού αδελφού» του Μίκη Θεοδωράκη -ένας άλλος Εμφύλιος, ο δικός μας, ολότελα διαφορετικός αλλά και με τόσα κοινά... Και όλα αυτά, μέσα από το drone, να ζουμάρονται σε ταυτόχρονα βίντεο, να μεγεθύνονται, να κυριαρχούν, να συντρίβουν. Αλλά κι όλα αυτά άριστα διυλισμένα μέσα από την αίσθηση, μέσα από την

ευαισθησία και το γούστο ενός Καλλιτέχνη. Κανένας ρεαλισμός, κανένας νατουραλισμός, καμιά «εικόνα φρίκης», καμιά πρόκληση για την πρόκληση, καμιά «κυριολεξία». Ο προικισμένος χορογράφος Ομάρ Ρατζέχ, μέσα και μόνο από το δυναμισμό της χορογραφίας του, μέσα και μόνο από την εκρηκτικότητα των σωμάτων των χορευτών του,
μέσα από εικόνες Πιετά καταφέρνει να προβάλει τον τρόμο, τη φρίκη, την απελπισία του πολέμου -του Εμφύλιου. Να συνθέσει ένα χορευτικό πολεμικό ρέκβιεμ που δεν καταγράφει εικόνες πολέμου, εικόνες Εμφύλιου αλλά τις επεξεργάζεται και τις μεταπλάθει σε τέχνη -τέχνη υψηλή. Πιο ουσιαστική, πιο αποτελεσματική, πιο, τελικά, σοκαριστική από μία ωμή καταγραφή. Το «#minaret» είναι, για τα 

μέτρα μου, το πρώτο -κι ας άργησε- Γεγονός του φετινού Φεστιβάλ Αθηνών. Είναι μία πολιτική πράξη αλλά ουσιαστικής καλλιτεχνικής αξίας. Μη χάσετε με τίποτα τη σημερινή δεύτερη και τελευταία του παράσταση.

«Πειραιώς 260» / Η, Χοροθέατρο «Maqamat», Φεστιβάλ Αθηνών, 25 Ιουνίου 2019.