October 28, 2013

Βαθύ κόκκινο, καυτό


Θυμάμαι ακόμα τη μέρα που την πρωτοείδα. Μεγάλη Βδομάδα του ’76. Μόλις είχαμε φτάσει στα Χανιά, ήμουνα στην αυλή της Αναγνώστη Μάντακα και βγήκε στο μπαλκόνι του δεύτερου να πει το «καλώς ήρθατε». Ήταν νέα και όμορφη η Ρίτσα η Χατζηδάκη. Ήταν γενναιόδωρη. Ήταν φιλόξενη _ η προσωποποίηση της φιλοξενίας. Ήταν νοικοκυρά σπουδαία. Ήταν μαγείρισσα ανυπέρβλητη _ σαν τη μάνα της, την κυρία Κατίνα, σαν τις θείες της. Ήταν ανοιχτό βιβλίο. Ήταν ενθουσιώδης, ορμητική, ισοπεδωτική _ ένας οδοστρωτήρας, φωτιά και λαύρα. Το μικρασιάτικο αίμα στη χανιώτικη γη είχε ανθίσει και τα λουλούδια ήταν κατακόκκινα _ βαθύ κόκκινο, καυτό. Ο Νώντας της ήταν μωράκι, η Βίβια _ έτσι τη λέγαμε τότε _ ήταν μικρό κοριτσάκι.
Πέρασαν τα χρόνια. Ήρθανε βάσανα πολλά. Τα αντιμετώπισε με αξιοπρέπεια. Πάντα. Το θέατρο _ που είχε ήδη κερδίσει έναν της οικογένειας, τον Γιάννη τον Ροζάκη, τον αδελφό της _ έγινε το αποκούμπι της. Από το ’83 ιδρυτικό μέλος της χανιώτικης ερασιτεχνικής «Αρένας», πλάι στο σκηνογράφο Γιάννη Κύρου ο οποίος τη δημιούργησε, την ανέλαβε απ’ το ’94, μετά τον, επίσης, πρόωρο θάνατό του. Αφοσιώθηκε. Τάχτηκε. Η Ομάδα έγινε η δεύτερη οικογένειά της.
Αλλά ο Δίας κάτι είχε μαζί της. Της έριξε κατακούτελα τον πιο δυνατό του κεραυνό _ να χάσει το παλικάρι της πάνω στον ανθό της νιότης του. Μαυροφορέθηκε για πάντα _ «πέτα επιτέλους τα μαύρα, δεν σημαίνουν τίποτα» της έλεγα, «όχι, για μένα σημαίνουν» ήταν η απάντηση. Κοφτή. Απομονώθηκε από τη δημόσια ζωή στα Χανιά _ σαν να τιμωρούσε τον εαυτό της για κάτι για το οποίο δεν είχε φταίξει όμως εκείνη. Έκλαψε, στέγνωσε, μαράθηκε. Εξωτερικά. Η φλόγα όμως μέσα της δεν έσβησε. Το θέατρο και η «Αρένα» τη στήριξαν. Και πάνω τους στηρίχτηκε. Από το 2001 άρχισε να σκηνοθετεί. Έψαχνε, έψαχνε, αγόραζε βιβλία, διάβαζε, προσπαθούσε να βρει τα κατάλληλα έργα για την ομάδα, μου «φορτωνόταν» να της βρω έργα, να της προτείνω, να τη φέρω σε επαφή με ανθρώπους του χώρου. Χαρά μου ήταν. Όσοι τη γνώριζαν τη λάτρευαν.
Ήταν φίλη μου. Μια φίλη εκ του μακρόθεν, που δεν την έβλεπα συχνά, που δεν έκανα συχνά παρέα μαζί της, πότε πότε μιλούσαμε μόνο στο τηλέφωνο. Κι όμως πάντα μου προκαλούσε τη διάθεση να ανοιχτώ, να της μιλήσω, να της εξομολογηθώ, να της τα πω όλα. Σε άκουγε. Η Διαθεσιμότητα προσωποποιημένη. Και στα δύσκολα μου στάθηκε. Σαν αδελφή ήταν. Και πέρσι, στις 28 του Οκτώβρη, σαν να έχασα μια αδελφή _ ο χρόνος αυτός που ακολούθησε θέλησε, αλίμονο, να μου στερήσει κι άλλη μία. Μου λείπει η Ρίτσα. Και όπως οι συνθήκες διαμορφώθηκαν μου λείπει περισσότερο… Αλλά, έτσι κι αλλιώς, δεν θα την ξεχάσω: Ρίτσα, τέτοιες τηγανιτές πατατούλες κανένας δεν θα μου τηγανίσει ποτέ ξανά.


* Το κείμενο γράφτηκε ειδικά για την περίσταση και τμήμα του δημοσιεύεται στο πρόγραμμα της παράστασης με το έργο του Μόρις Πάνιτς «Η επίσκεψη» που παρουσιάζει η Θεατρική Σκηνή «Ρίτσα Χατζηδάκη» στα Χανιά στη μνήμη της Ρίτσας Χατζηδάκη.

1 comment:

  1. Η κ. Ριτσα η Χατζηδακη

    Δασκαλα 'σουν και Μανα μας
    Και οσο θε να ζουμε
    Ολοι θα εχουμε για σε
    Λογο καλο να πουμε !

    Θυμαμαι...Και Δεν θα ξεχασω Ποτε...
    Μ' ειχε συστησει η Τωνια, ν' αντικαταστησω καποιον που ειχε φυγει...Για το " Κουκου " του G. Feydeau.
    To 2006 ή 2007 ; Μου μιλησες στο τηλεφωνο, να 'ρθω να με
    δεις...Ειχα τις αντιρρησεις και τις αμφιβολιες μου, αν
    θα μπορουσα ν' ανταπεξελθω..." Να ρθεις Αμεσως ! Εγω θα
    το κρινω !"...Οχι Δεν ησουν αυταρχικη ! ΣΙΓΟΥΡΙΑ ξεχυλιζε, ο σπαθατος σου τονος... Ετσι μιλουσες Σπαθατα!...Τοσα χρονια ενασχοληση, με τοσους ανθρωπους. Τοσο διαβασμα - τουλαχιστον ενα εργο καθε μερα ! Τοσους Δασκαλους. Τετοια Ψυχη. Τοσες Επιτυχιες ! Πως να Μην ειχες...Αυτη τη Σιγουρια !...
    Ηρθα.Με λιγα λουλουδια, στο σπιτι σου... Δεν μ'αφησες να
    φυγω ! Με μαγεψες ! Μ' εμπασες σ' εναν κοσμο Ονειρικο !
    Μ' εκανες να τα Καταφερω ! Εμενα τον αβγαλτο...
    Καθε χρονο, καθε μερα, κατι μου εδινες, κατι μου
    χαριζες! Μ' εκανες να σ' Αγαπησω ! Αλλα και 'Συ, μ' αγαπησες...Ολους μας Αγαπουσες...Ειχες παντα , μια καλη κουβεντα ή ενα αγαπητερο "βρωμολογο" ,να πεις στον καθενα !...Μας εκανες Μια οικογενεια ! Το επιθετο μας ΑΡΕΝΑ...Σε καναμε Μανα μας !
    Ησουν Παληκαρι !!! Παρα την Βαρια αρρωστια σου και την Γνωση που ειχες, οτι Δεν θα κρατησεις Πολυ ! Παλευες, αρνουμενη να πινεις φαρμακα , που ισως να εθιγαν, την αξιοπρεπεια Σου...Παλεψες , με σφιγμενα δοντια και ατσαλινη Θεληση ! Οχι μεχρι το παρα πεντε ! Στο ακριβως, μας Εφυγες ! Ακριβη μας ! Μονο οταν, παρα το οτι ησουν Ανησυχος χαρακτηρας...Βεβαιωθηκες, πως η Παρασταση - η Τελευταια - Ηταν Ετοιμη ! Τοτε πηγες, να Ξεκουραστεις !...Φορεσες στην Ψυχη σου - την Αθανατη...Το Αϋλο σωμα της.Και πηγες στον Ουρανο ! Κι αφησες τα " ΣΚΟΥΠΙΔΙΑ ", εδω στη Γη.
    Οχι Δεν σου Πρεπουν Δακρυα ! Εσυ ησουν ανθρωπος που Παντα Χαμογελουσε !...Μη Θυμωνεις , ομως, αν καμμια φορα, ενα δακρυ κυλαει στα ματια μας...
    Σ' Ευχαριστουμε για Ολα !
    Κι εγω κ Ριτσα, προσωπικα ..." Σ' ευχαριστω που με ενεταξες, εις την ΑΡΕΝΑ !"...

    Ενα χρονο Μετα
    Νικος Εμμ. Τριποδακης

    ReplyDelete