November 30, 2017

Cine ΤΟ ΤΕΤΑΡΤΟ ΚΟΥΔΟΥΝΙ / «Λαίδη Μάκβεθ» του Ουίλιαμ Ολντρόιντ



Σκηνοθέτης θεάτρου και όπερας ο Βρετανός Ουίλιαμ Όλντρόιντ σκηνοθετεί την πρώτη του ταινία μεγάλου μήκους «Λαίδη Μάκβεθ» («Lady Macbeth», Ενωμένο Βασίλειο, 2016) ακουμπώντας στην κλασική νουβέλα του Ρώσου Νικολάι Σεμιόνοβιτς Λεσκόφ «Η λέδη Μακμπέθ της περιοχής του Μτσενσκ» (1865) -την οποία έχει μεταφέρει στον κινηματογράφο με τον τίτλο «Σιβηριανή λέδη Μακμπέθ» και ο Άντρζεϊ Βάιντα-, διασκευασμένη σε σενάριο από την Άλις Μπερτς που διατηρεί την εποχή αλλά μεταφέρει τη δράση στη βικτοριανή Αγγλία.
Η Κάθριν, όμορφη, σχεδόν έφηβη ακόμη, γεμάτη ζωντάνια, γίνεται αντικείμενο συναλλαγής ανάμεσα στον πατέρα της και ένα μεγιστάνα ανθρακωρυχείων: υποχρεώνεται να παντρευτεί τον πολύ μεγαλύτερό της γιο του, τον Αλεξάντερ. Που αποδεικνύεται φρικτός σύζυγος. Όχι μόνο αδυνατεί να ολοκληρώσει το γάμο -ικανοποιείται, απλώς, με αυνανισμό βλέποντας την Κάθριν γυμνή- αλλά είναι και αντιπαθέστατος, κακότροπος, σκληρός, βίαιος -ένα τέρας. Τέρας κακίας προκύπτει και ο πεθερός της. Της απαγορεύουν να κυκλοφορεί έξω από το μέγαρο στο οποίο μένουν 
και ο Αλεξάντερ φεύγει και εξαφανίζεται χωρίς καμία εξήγηση αφήνοντάς την στα χέρια και στην εξουσία του καταπιεστικού όσο δεν παίρνει πατέρα του, με την καμαριέρα Άννα, πλάι της, να εφαρμόζει την «εθιμοτυπία» και τις διαταγές του αφεντικού της ως 

δεσμοφύλακας. Διότι η Κάθριν σε μία φυλακή ζει, χωρίς κανένα δικαίωμα -οι στενοί, βικτοριανοί κορσέδες της αυτό εκφράζουν. Αλλά η φύση του κοριτσιού επαναστατεί, εκρήγνυται. Γίνεται ερωμένη του Σεμπάστιαν, ενός εργάτη του κτήματος, και στη δίνη

του πάθους χάνει κάθε έλεγχο -δεν νοιάζεται για τίποτα. Δολοφονεί με δηλητήριο τον πεθερό της. Κανείς δεν το αντιλαμβάνεται. Όταν ο σύζυγος γυρίζει αιφνιδιαστικά και την πιάνει με τον εραστή, τον σκοτώνει και τον θάβουν στο δάσος. Κανείς και πάλι δεν το αντιλαμβάνεται γιατί κανείς δεν είχε πάρει είδηση ότι γύρισε. Εκτός από την καμαριέρα που έχει πάρει μυρουδιά τι συμβαίνει αλλά δεν μιλάει γιατί η κυρά της την έχει στο χέρι.
Ξαφνικά, όμως, εμφανίζεται από το πουθενά η Άγκνες, η μητέρα μιας κοπέλας με την οποία ο Αλεξάντερ συζούσε τον καιρό της απουσίας του, αναζητώντας τον. Μαζί της έχει και ένα αγοράκι, το γιο του -η κοπέλα με την οποία, προφανώς, είχε πλήρη ερωτική σχέση, είχε γεννήσει το παιδί του που ο Αλεξάντερ είχε αναγνωρίσει. Μένουν στο σπίτι με μία διεκδικητική, κυριαρχική διάθεση. Ο Σεμπάστιαν που είχε μπει, επίσημα πια, στην κρεβατοκάμαρα της Κάθριν «αποσύρεται» αναγκαστικά. Εκείνη, τότε, θα πνίξει το παιδί με ένα μαξιλάρι. Ο γιατρός εντοπίζει ύποπτα σημάδια στο λαιμό του. Η αστυνομία έρχεται. Ο Σεμπάστιαν σπάει και τα ομολογεί όλα. Η Κάθριν, αδίστακτη πια, αποποιείται κάθε ευθύνη και τον καρφώνει λέγοντας πως αυτός είναι ο δολοφόνος. Είναι η κυρία, είναι ο εργάτης, αποδέχονται, επομένως, τις κατηγορίες και τον συλλαμβάνουν. Η Κάθριν έχει, πλέον, μεταβληθεί σε ένα τέρας, όμοιο με τα τέρατα που κατοικούσαν το μέγαρο αυτό.

Ο Όλντρόιντ έχει οργανώσει -χώροι, κοστούμια, φωτισμοί…- μία ταινία εξαιρετικής αισθητικής, μοντέρνα με τον τρόπο της, όπου τα -υπέροχα- κοστούμια εποχής και οι κορσέδες συνυπάρχουν με αναχρονισμούς -επιλογές έγχρωμων ηθοποιών για ρόλους όπως του Σεμπάστιαν, της Άννας, της Άγκνες…-, με εκρηκτικό αισθησιασμό που τον προωθεί και τον αναδεικνύει η λιτότητα της σκηνοθεσίας και με την Φλόρενς Πιου ιδεώδη φυσιογνωμικά -ένα κεφάλι σαν από βικτοριανό πίνακα- ως Κάθριν, μολονότι, όσο ο 
ρόλος εξελίσσεται και έχει μεγαλύτερες απαιτήσεις, υποκριτικά παρουσιάζει αδυναμίες. Ο Κόσμο Τζάρβις, βέβαια, ως Σεμπάστιαν, αδυνατεί, κατά τη γνώμη μου, να ανταποκριθεί, στις ανάγκες του ρόλου.
Μία πολύ ενδιαφέρουσα, πάντως, ταινία, στη γραμμή που επέλεξε η Άντρια Άρνολντ στα πρόσφατα «Ανεμοδαρμένα ύψη».

(Το κείμενο αυτό συμπεριλαμβανόταν στην ανάρτηση με τον τίτλο «Ένα ταξίδι: από τον Λουδοβίκο ΙΔ΄ μέχρι τη χούντα, από το Ζάγκρεμπ και το Καρς μέχρι την πλατεία Αμερικής / 57ο Διεθνές Φεστιβάλ Κινηματογράφου Θεσσαλονίκης. 2» που ανέβασα στις 22 Νοεμβρίου 2016 και αφορούσε ταινίες που είδα στο Φεστιβάλ Θεσσαλονίκης. Τώρα που η συγκεκριμένη βγαίνει στις αίθουσες το ανεβάζω και πάλι, με ελάχιστες επεμβάσεις -τις αναγκαίες).

No comments:

Post a Comment