Άου βάου κουκουβάου... ή Όταν η Ρούλα συνάντησε την Άννα

Το Τέταρτο Κουδούνι /26 Φεβρουαρίου 2015 

Δυο ιστορικές στιγμές -που τις χωρίζουν 43 χρόνια: 
Φεβρουάριος 1972, όταν ο Νίξον συνάντησε τον Μάο στην Κίνα.

Φεβρουάριος 2015, όταν η Ρούλα Πατεράκη συνάντησε την Άννα Βίσση, πρωταγωνίστρια στο μιούζικαλ του Νίκου Καρβέλα «Οι καμπάνες του Edelweiss», μετά την επίσημη πρεμιέρα του στο «Pantheon Theater» (εντάξει, έχουν προηγηθεί το 1995 η σκηνοθεσία της «Μελωδίας της ευτυχίας» για την Αλίκη Βουγιουκλάκη κι η νυν ανάληψη του ρόλου του Ευρυσθέα στο «Ηρακλής: οι 12 Άθλοι» πλάι στον Σάκη Ρουβά-Ηρακλή στο ίδιο «Pantheon Theater», αλλά ωχριούν μπροστά στην παρούσα φωτογραφία που -ποιος να το ξέρει...- μπορεί να προμηνύει και συνεργασία στο μέλλον).

Αλλά κι αυτό το «Αθηνών Αρένα» που ’γινε «Pantheon Theater» και πιστεύει πως «θεατροποιήθηκε... «Theater», «Theater» αλλά εγώ, στις μαρκίζες, Βίσση και Ρουβά και Καρβέλα βλέπω... 

Ενδιαφέρουσα βρήκα την παράσταση του Νίκου Μαστοράκη   πάνω στα «Κόκκινα φανάρια» του Αλέκου Γαλανού, με τον τίτλο «Παράνομα φιλιά. Κόκκινα φανάρια», στο Δημοτικό του Πειραιά. Εξαιρετικές στιγμές, μετάπλαση της γλώσσας του έργου στη σημερινή νατουραλίστικη πραγματικότητα -πολύ σωστά, πρώτη φορά είδα να δικαιολογούνται και να δικαιώνονται οι βρισιές και τα «βρομόλογα» μιας διασκευής-,
γερό δέσιμο με τα τραγούδια και τις μουσικές που, όπως πάντα στις παραστάσεις του, έχει επιμεληθεί ο ίδιος ο σκηνοθέτης -είναι πάντα στα ατού του- αλλά και κάποιες αστοχίες και κάποιες ευκολίες και μια άγονη επανάληψη στις σκηνογραφικές λύσεις και μερικές εξόφθαλμες αδυναμίες στη διανομή.

Αλλά, όταν έχεις στη σκηνή τη μοναδικής αυθεντικότητας Μαντάμ Παρή της Φωτεινής Μπαξεβάνη -ερμηνεία συναρπαστική, πρωταγωνίστριας κύρους, ο εναρκτήριος μονόλογός της σε κολλάει στο κάθισμά σου, έχει ήδη κερδίσει απ’ την αρχή το παιχνίδι-, τον Μιχαήλο του Αιμίλιου Χειλάκη που γι άλλη μια φορά επιβεβαιώνει την κλάση του ως ένας απ’ τους κορυφαίους, κατά τη γνώμη μου, ρολίστες ηθοποιούς μας, την έξοχη καρατερίστα Γριά της Καίτης Μανωλιδάκη και την -αγνώριστη ως Μαίρη- Ελισάβετ Μουτάφη, πας πάσο.

Αυτά που ήξερες παλιά να τα ξεχάσεις τώρα πια...

Ουδεμία σχέση. Με την Λιλιπούπολη που ξέρατε -και που μεταδίδεται πάλι, σ’ επανάλειψη, μ’ επιμέλεια του άξιου Σιδερή Πρίντεζη, απ’ το Πρώτο Πρόγραμμα της ΝΕΡΙΤ κάθε πρωί στις επτάμισι (εξαιρετική ιδέα αλλά εντελώς ακατάλληλη η ώρα και για τα παιδάκια σχολικής ηλικίας, που τότε φεύγουν για το σχολείο, αλλά και για τους μεγάλους που ή κοιμόμαστε ή είμαστε ακόμα με την τσίμπλα στο μάτι). Ουδεμία σχέση σας λέω. Η παράσταση «Το αστέρι της Λιλιπούπολης» που παίζεται στην Σκηνή «Κοτοπούλη» του «Rex» απ’ την Παιδική Σκηνή του Εθνικού.

Δηλαδή, για να ’μαι ακριβής: η μόνη σχέση της -αν επιτρέπεται να χαρακτηριστεί έτσι...- με την εκπομπή «Εδώ Λιλιπούπολη» του Τρίτου Προγράμματος του Χατζιδάκι είναι η λέξη «Λιλιπούπολη» που χρησιμοποιείται στον τίτλο, δυο απ’ τους ήρωες -ο Μπρίλης κι ο Δόκτωρ Δρακατώρ- που το ΜΟΝΟ κοινό που ’χουν με την Λιλιπούπολη του ’76-’80 είναι τα ονόματα, ΤΙΠΟΤΑ άλλο, και δυο απ’ τους -πολλούς- συντελεστές της αυθεντικής «Λιλιπούπολης», που είναι η Ρεγγίνα Καπετανάκη η οποία υπογράφει το κείμενο και τους στίχους των τραγουδιών -μαζί με τον Βασίλη Ρίσβα- αλλά και τη σκηνοθεσία και το σχεδιασμό χορού και κίνησης κι ο Δημήτρης Μαραγκόπουλος που ’χει γράψει την -καινούργια- μουσική και τα τραγούδια κι έχει κάνει την ενορχήστρωση.

Ομολογώ πως πήγα τα βαφτιστηράκια μου στην περί ης ο λόγος παράσταση, παρασυρμένος απ’ τον τίτλο, για να δουν και ν’ ακούσουν κάτι από «Λιλιπούπολη». Λάθος μου. Αλλά κάτι μου λέει πως το ίδιο λάθος θα το κάνουν κι άλλοι γονείς και λοιποί συγγενείς... Να πιστέψω πως με τον τίτλο που επελέγη, αυτό επιδιώκει το Εθνικό; Να ψαρέψει κοινό; Δε θα το ’βρισκα δεοντολογικό. Για να μην πω πως μου θύμισε μεθόδους μπουλουκιών -με την κακή έννοια... 

Και δεν είναι μόνο πως με τη γνωστή «Λιλιπούπολη», σχέσις ουδεμία. Αυτό που είδα -κείμενο (που φέρνει προς «Μικρό πρίγκιπα», μέχρι και την, κλασική πια, καταληκτική φράση του έχουν χρησιμοποιήσει...) και παράσταση- είναι, κατά τη γνώμη μου, μια μουτζούρα. Που θα την έσωζαν τα βίντεο (σκηνογραφική επεξεργασία με backdrop animation Αντώνης Κοτζιάς) και δυο-τρεις ηθοποιοί, όπως ο αεικίνητος και με πολύ χιούμορ, ως Γερο-Σκώληξ ο Σοφός, Ευάγγελος Χαλκιαδάκης, αν δεν την καταβαράθρωνε η λοιπή όψη της (σκηνικά και κοστούμια Έρση Δρίνη). Όπου, γι άλλη μια φορά -τα πιο πρόσφατα κρούσματα, το καλοκαιρινό «Fantastico-Τα δημιουργημένα συμφέροντα» κι οι «Μυστικοί αρραβώνες» που παίζονταν, μέχρι πρόσφατα, επίσης στο «Κοτοπούλη»-, η σφραγίδα του κιτς έχει πέσει κι απλωθεί βαριά. Με αποκορύφωμα, φαρδύ, κλοουνίστικο, λαμέ παντελόνι που συνδυάζεται με λευκό, δικτυωτό μπλουζάκι πάνω σε μαύρο κορμάκι και με παπούτσι αθλητικό -σε ανδρικό κοστούμι ολ’ αυτά...- και στολή κάτι σαν του ναυάρχου Νέλσον απ’ τον 18ο αιώνα, μ’ επωμίδες και τρίκωχο, που φοριέται με πλακέ λαμέ παπουτσάκι (!) -σε ανδρικό, ωσαύτως, κοστούμι. Μήπως κάποιος πρέπει να διώκεται ποινικά στις περιπτώσεις αυτές; Δεν υπάρχει σχετικός νόμος; Όσο και να γελάω υπάρχουν και όρια. Έλεος!

Και κάτι που μου ’κανε ακόμα χειρότερη εντύπωση: στα σημειώματα και τις ευχαριστίες του προγράμματος της παράστασης δεν είδα ούτε μια φορά να αναφέρονται οι λέξεις Τρίτο Πρόγραμμα, Μάνος Χατζιδάκις ή τ’ όνομα οποιουδήποτε άλλου απ’ τους υπόλοιπους συντελεστές της αυθεντικής «Λιλιπούπολης». Έτσι, για το γαμώτο, σαν ένα «τιμής ένεκεν».

Υπάρχουν όμως και παραστάσεις για παιδιά που τα σέβονται. Όπως «Ο γύρος του κόσμου σε 80 μέρες» του Ιουλίου (έτσι μας έμεινε ο Ζιλ) Βερν -το πιο μου πολυαγαπημένο απ’ τα γενικώς πολυαγαπημένα μου του Βερν-, σε διασκευή του Γιώργου Γαλίτη έξυπνα, με χιούμορ φτιαγμένη -η ατάκα-λάιτ μοτίφ του Πασπαρτού «κι έχω αφήσει και το φως αναμμένο» γράφει-, όπως την ανέβασε η Τατιάνα Λύγαρη στα υπόγεια του Μεγάρου Μουσικής. Με «τεχνική», ας πούμε, Αριάν Μνουσκίν -σκηνή-διάδρομος με τους θεατές εκτέρωθεν και με πρατικάμπιλε -παταράκια δηλαδή- που κυλούν μηχανικά σε ράγες κι όπου πάνω τους παρουσιάζονται διαδοχικά οι πολλές σκηνές, δίνοντας μια τέλεια ροή στην παράσταση-, με άψογη δουλειά του στιλίστα Γιάννη Μετζικώφ στα σκηνικά και, κυρίως, στα κοστούμια κι ακόμα πιο εξαιρετική δουλειά του Σπύρου Ρασιδάκη στα βίντεο -απολαυστικά τα πορτρέτα της λέσχης του Φίλεας Φογκ που τραγουδούν. Επιτέλους, είδα μια παράσταση που δεν έχει κάνει τη λιτότητα, ύφος της...

«Καρνάβαλος ήταν τα σκηνικά και τα κοστούμια» λέμε σε ορισμένες περιπτώσεις παραστάσεων (βλέπε λίγο παραπάνω)... Έκφραση εξαιρετικά προσβλητική για τα Καρναβάλια. Τουλάχιστον της Πάτρας. Όταν τα αποτελέσματα είναι όπως της υπό τον Σταύρο Γκουρνέλο ομάδας «97» που το θέμα της φέτος ήταν «Frozen». Το διαπίστωσα εκ του σύνεγγυς. Ομολογώ και αμαρτίαν ουκ έχω.

Όλος ο κόσμος, μια σκηνή...