February 4, 2020

Εγεννήθη ημίν και άλλη γυναίκα αρχιμουσικός



Κάποτε την αποκλειστικότητα -και την πρωτιά- την είχε η Λούλη Ψυχούλη: η πρώτη και μόνη ελληνίδα αρχιμουσικός. Το πόντιουμ, ανέκαθεν -και διεθνώς-, ήταν κάτι σαν το Άγιον Όρος. Το άβατον για το γυναικείο φύλο. Οι -ελάχιστες- εξαιρέσεις δεν επιβεβαίωναν μόνο τον κανόνα αλλά και δεν φτουρούσαν κιόλας. Πόσο μάλλον στην Ελλάδα. Διαγενομένου, όμως, του 21ου αιώνος, τα ονόματα των κυριών που παίρνουν την μπαγκέτα, ανεβαίνουν στο πόντιουμ και επιχειρούν να τιθασεύσουν -επίσης ανδροκρατούμενα- συμφωνικά σύνολα έχουν αυξηθεί. Όχι εντυπωσιακά αλλά η

γυναίκα αρχιμουσικός έπαψε να αποτελεί απλώς αξιοθέατο και «ιδιαιτερότητα». Η λοιπή Ευρώπη και οι ΗΠΑ προπορεύονται αλλά και η ουραγός Ελλάδα έχει πια να επιδείξει ονόματα γυναικών μαέστρων -που ορισμένες κάνουν καριέρα και εκτός συνόρων: Λίζα Ξανθοπούλου, Κωνσταντία Γουρζή, Φαίδρα Γιανέλλου, Ευγενία Μανωλίδου, Κάτια Μολφέση, Ζωή Τσόκανου, Ζωή Ζενιώδη... Είναι μάλιστα αξιοσημείωτο ότι οι δύο τελευταίες έχουν αναλάβει, ως καλλιτεχνικές διευθύντριες, και τα ηνία, αντίστοιχα, της Κρατικής Ορχήστρας Θεσσαλονίκης και του Μεγάρου Μουσικής Θεσσαλονίκης -έστω και αν η πλήρης ανάληψη των καθηκόντων της δεύτερης σκοντάφτει σε γελοίες γραφειοκρατικές εκκρεμότητες.
Εδώ και μερικές εβδομάδες στη χορεία των ελληνίδων αρχιμουσικών έχει προστεθεί ένα ακόμα όνομα: Ελένη Κοτσμανίδου. Γεννημένη στον Βόλο, το 94 -σόι το βασίλειο, ο πατέρας της Γιώργος Κοτσμανίδης ήταν ιδρυτικό στέλεχος, στα φωνητικά, των ροκάδων «Σπυριδούλα»-, η μόλις 25χρονη Ελένη Κοτσμανίδου, με σπουδές βιολιού, πιάνου και θεωρητικών, μαθήτρια του διακεκριμένου Λουκά Καρυτινού στη διεύθυνση ορχήστρας, πήρε το δίπλωμά της με άριστα παμψηφεί από το Ωδείο Αθηνών τον περασμένο Ιούνιο και εκλήθη να διευθύνει, στις πέντε από τις δέκα παραστάσεις της «Εύθυμης χήρας» του Φραντς (Φερέντς) Λέχαρ -η πολύφερνη δισεκατομμυριούχα χήρα Χάνα Γκλάβαρι που θα σώσει τη χώρα της, το (φανταστικό) μικροσκοπικό βαλκανικό Ποντεβέντρο, μόνο αν παντρευτεί συμπατριώτη της για να μη φύγουν τα λεφτά της από το Ποντεβέντρο, όπως και, τελικά, γίνεται καθώς σμίγει με τον ποντεβεντριανό πλέι μπόι κόμη Ντανίλο, παλιό της, άλλωστε, έρωτα-, οπερέτας που παρουσιάστηκε στα «Ολύμπια» -Δημοτικό Μουσικό Θέατρο «Μαρία Κάλλας πια-, τη Συμφωνική Ορχήστρα και την Χορωδία του Δήμου Αθηναίων ενώ στις πρώτες πέντε στο πόντιουμ ήταν η Ζωή Ζενιώδη. 

Είδα την τελευταία με την Ελένη Κοτσμανίδου την περασμένη Κυριακή. Μία παράσταση, σε σκηνοθεσία Ισίδωρου Σιδέρη που υπέγραφε, μαζί με την Ανθή Νταουντάκη, και τη μετάφραση /διασκευή της πρόζας -η οπερέτα παίχτηκε στα ελληνικά-, με ευκολίες και αναχρονισμούς και εκλαϊκεύσεις, με τον Νιέγκους του έργου ως κομπέρ καμπαρέ που κατέφευγε σε μπαλαφάρες και με κάπως φτηνά κολπάκια που έσπρωχναν το κοινό στο γέλιο αλλά δεν ενίσχυαν τη φινέτσα της βιενέζικης οπερέτας του Αυστρο-ούγγρου συνθέτη. Με μέτριες χορογραφίες και με περιορισμένα τα μέσα παραγωγής -το αποτέλεσμα φαινόταν στα κοστούμια, κυρίως, που υπέγραφε ο Μανόλης Παντελιδάκης, λιγότερο στα σκηνικά του, ειδικά της δεύτερης και της τρίτης πράξης, που ήταν λιτά αλλά καλόγουστα. Με πολλούς ακκισμούς, πολύ καλές ψηλές αλλά πολύ αδύναμες χαμηλές νότες η Χάνα Γκλάβαρι της Δέσποινας Σκαρλάτου, ξεχώρισα, όμως, επί σκηνής -καλές φωνές και οι περισσότεροι ικανοί να κάνουν οπερέτα- τον εξελισσόμενο Γιάννη Καλύβα-Ντανίλο, τον Μάριο Σαραντίδη-Τσέτα, τον Γιάννη Χριστόπουλο-Ροσιγιόν, την -και πολύ καλή ηθοποιό- Ινές Ζήκου ως Κυρία του «Μαξίμ», την Μαριλένα Στριφτόμπολα -καλή φωνητικά αλλά με ξεβιδωμένη κίνηση... 


Αλλά εκεί που θα σταθώ είναι η καινούργια μαέστρος: ένα χωρίς πείρα, μια σταλιά κοριτσάκι που έλεγχε δυναμικά την ορχήστρα, που έβρισκε τις σωστές δυναμικές, που στροβιλίστηκε με χιούμορ στα βαλς και τα καν-καν του Λέχαρ, που πέτυχε να εκπωματίσει μουσικά τις αφρώδεις σαμπάνιες του «Μαξίμ’ς», που κατάφερε να συμπορευτεί άψογα με τους επί σκηνής λυρικούς καλλιτέχνες και την χορωδία. Νομίζω ότι μέλλον λαμπρό αναμένει την Ελένη Κοτσμανίδου. Η οποία πρέπει να συνεχίσει τις σπουδές της έξω -να εξελιχθεί. Αρκεί να βρεθούν αυτοί που θα τη στηρίξουν.

No comments:

Post a Comment