Πέρσι μας την έσκασε. Για λόγους υγείας -ίσως πρόφαση, ίσως να ίσχυαν- δεν συνεργάστηκε με το Φεστιβάλ Αθηνών, όπως ήταν προγραμματισμένο. Φέτος, όμως, η Μάρτα Αρχερίτς (όπως προφέρεται στην πατρίδα της, την Αργεντινή, καθιερωμένη πια διεθνώς ως Άργκεριχ) μας ήρθε. Μετακλημένη, για να συμπράξει, στο πλαίσιο του Φεστιβάλ, ως σολίστ, με την Κρατική Ορχήστρα Αθηνών υπό τον καλλιτεχνικό διευθυντή της Στέφανο Τσιαλή. Σε
μία συναυλία με πολύ ενδιαφέρον πρόγραμμα: γαλόφωνοι συνθέτες του δεύτερου μισού του 19ου και του πρώτου μισού του 20ου αιώνα με «σφήνα» Μάνο Χατζιδάκι.
Είναι σπουδαία πιανίστα -ένας μύθος του πιάνου- η 77χρονη σήμερα Αργεντινή -με ρίζες να φτάνουν, από τον πατέρα της, στην Καταλονία, από την εβραϊκής καταγωγής μητέρα της στην Ροσία: ιλιγγιώδης δεξιοτεχνία και συναισθηματικός πλούτος που ξεχύνεται στο κλαβιέ -μία θύελλα. Και είναι γενναιόδωρη. Πάντα στηρίζει, προβάλλει, προωθεί, συνεργάζεται με ανθρώπους νέους, ανθρώπους που εκτιμά, φίλους της…
Το δεύτερο μέρος της συναυλίας δικό της ήταν αλλά, με τη χαλαρότητα του φτασμένου που τίποτα δεν έχει πια να αποδείξει, το μοιράστηκε απλόχερα. Πρώτο έργο, το Κοντσέρτο για δύο πιάνα και ορχήστρα (1932) του Φρανσίς Πουλένκ -στο δεύτερο
πιάνο, η νεαρή Ελληνίδα Θεοδοσία Ντόκου της οποίας η Μάρτα Αρχερίτς είναι η μέντορας. Ένα λεπταίσθητο, αισιόδοξο, χαρούμενο, με τσαγανό αλλά και άκρως δεξιοτεχνικό έργο που οι δύο πιανίστες, σε άψογη συνεργασία μεταξύ τους και με την ορχήστρα, το ανέδειξαν.
Η συνέχεια έφερε στη σκηνή και πάλι την Αρχερίτς, με την Ντόρα Μπακοπούλου, πια, στο δεύτερο πιάνο: «Καταραμένο φίδι», το
ανάλαφρο, χαριτωμένο, ευφυές χορόδραμα (1951) του Μάνου Χατζιδάκι για την Ραλλού Μάνου και το «Ελληνικό Χορόδραμά της» -αποσπάσματά του. Δυναμική, θυελλώδης η Μάρτα Αρχερίτς -τιμή μας να διαλέξει ένα ελληνικό έργο και μία ελληνίδα ομότεχνή της να συνεργαστούν-, πιο λυρική η Ντόρα Μπακοπούλου, βαθιά
γνώστρια του έργου του Χατζιδάκι, συνέπλευσαν αρμονικά και μου έφεραν στη μνήμη όμορφες εικόνες από τη χορογραφία που η Ραλλού Μάνου κράτησε για χρόνια πολλά στο ρεπερτόριό της και έχω ευτυχήσει να τη δω.
Το δεύτερο μέρος έκλεισε επίσης χαρμόσυνα: με Καμίγ(ι) Σεν-Σανς και το υπέροχο -για δύο πιάνα και ορχήστρα- «Καρναβάλι των
ζώων»(1886). Η Αρχερίτς και η Θεοδοσία Ντόκου και πάλι στο δεύτερο πιάνο, συνεπικουρούμενες από την ορχήστρα -έξοχο το τσέλο στο μέρος του «Κύκνου»-, έπαιξαν (στην κυριολεξία) με χάρη, και διαύγεια αυτά τα δεκατέσσερα μουσικά παιχνίδια που έχει σκαρώσει ο γάλος συνθέτης και που το συναποτελούν. Συν ένα ατού: παρούσα στη σκηνή η ηθοποιός-περφόρμερ Ανί Ντιτουά (κόρη της Αρχερίτς από τον μαέστρο Σαρλ Ντιτουά), πανύψηλη, λεπτή σαν μίσχος, κομψή σε μία ωραία, μακριά τουαλέτα, που ερμήνευσε με πολύ χιούμορ -στα γαλικά αλλά με ελληνικούς υπέρτιτλους- τα πανέξυπνα συνδετικά κείμενα σε ομοιοκατάληκτο στίχο τα οποία έχει γράψει ο Φρανσίς Μπλανς -θα έπρεπε να αναφέρεται στο πρόγραμμα το όνομά του γιατί έχουν γραφτεί διάφορες εκδοχές και από άλλους-, ενώ συμμετείχε, με περισσή θεατρικότητα, στην εξέλιξη της εκτέλεσης -κοιτάζοντας στα πέριξ με κιάλια, κάνοντας σαπουνόφουσκες από ένα φιαλίδιο-παιχνίδι, σχολιάζοντας εκφραστικά αυτά που ακούγαμε, προτρέποντάς μας να συμμετέχουμε είτε συναρθρώνοντας ομαδικά τις λέξεις με καταλήξεις εις… -au/aux και -eau/eaux του κειμένου της, είτε, στο φινάλε, με ρυθμικό χειροκρότημα…
Η βραδιά έκλεισε κεφάτα με τις δύο πιανίστες και την ορχήστρα να μπιζάρουν το φινάλε του έργου.
Η έναρξη της συναυλίας έγινε με την Συμφωνία σε ρε ελάσσονα (1889) του Σεζάρ Φρανκ, ένα μεγαλόπρεπο μεταρομαντικό συμφωνικό κομμάτι, σε μία, δυστυχώς, άχρωμη, άοσμη, άνευρη εκτέλεση, με την ορχήστρα να αδυνατεί να αρθεί στο ύψος των περιστάσεων και με θαμπά τα πνευστά.
Η παρουσία, όμως, μιας πάντα συναρπαστικής πιανίστας, τελικά, μας αποζημίωσε.
Ωδείο Ηρώδη του Αττικού, 13 Ιουλίου 2018.
No comments:
Post a Comment