Δεκαοκτώ χρόνια «Το Τέταρτο Κουδούνι» 3. Υπό την σκιάν του Βαγγέλη ή Ο χώρος του «Χώρου» που λέγεται «Χώρος»

Το Τέταρτο Κουδούνι / 27 Νοε(μ)βρίου 2017 

(Οριστικά για λίγες ακόμα αναρτήσεις) 

Το «Greek Freak/All Star Game» που παρουσίασε ο Σίμος Κακάλας με τον «Χώρο» του στο «Ολύμπια», το περασμένο καλοκαίρι, ήταν το «σκάνδαλο» του Φεστιβάλ Αθηνών 2017: προκάλεσε, σοκάρισε, ενόχλησε, πήρε μερικές πολύ κακές «κριτικές κοινού» στo «Αθηνόραμα»… Ο Σίμος Κακάλας, υπεύθυνος για τη σύνθεση και τη σκηνοθεσία, προφανώς το επιδίωξε. Η παράσταση ήταν προβοκατόρικη -τα ’λεγε έξω απ’ τα δόντια. Αθυρόστομη -αριστοφανική-, βιτριολική, σαρκαστική -αλλά και αγρίως αυτοσαρκαστική. Οι περισσότεροι έμειναν σ’ αυτά -δεν έδωσαν μεγάλη προσοχή στο ότι ο Σίμος Κακάλας προσπάθησε χωρίς δηθενισμούς ν’ αναβιώσει το βαριετέ μέσα απ’ τους δρόμους του μπουλουκιού. Του μπουλουκιού που μαζί με τ’ άλλα δυο στηρίγματα-ηθοποιούς του «Χώρου» -την Έλενα Μαυρίδου και την Δήμητρα Κούζα- δεν το μελέτησε απλώς, το βίωσε. Συνειδητά. Επί χρόνια.

Στην παράσταση αυτή επέμεινε κι επιμένει -την πιστεύει. Γι αυτό δεν την άφησε να περάσει μόνο «φεστιβαλικά». Τη μετέφερε στο χώρο που ’χουν διαμορφώσει, σιγά-σιγά, τα τελευταία χρόνια, στον Βοτανικό, σε μια άλλοτε αποθήκη, οι του «Χώρου» και που του ’χουν δώσει τ’ όνομα… «Χώρος», ανανεωμένη -reloaded που λέμε στην καθομιλουμένη. Το κάνει πάντα στις παραστάσεις του -με πρώτη, πρώτη την «Γκόλφω» του- που τις δουλεύει ξανά και ξανά και τις επαναφέρει, ο τίτλος ελαφρώς τροποποιήθηκε -«αγρίεψε» θα ’λεγα…- ως προς το δεύτερο σκέλος του -«Greek Freak/Fire and Fury»-, πράγματα κόπηκαν, κείμενα προστέθηκαν, αλλαγές έγιναν, το όλον είναι πιο σφιγμένο, η Έλενα Μαυρίδου προσωρινά, δυστυχώς, απουσιάζει (επί σκηνής) διότι πολύ πρόσφατα έγινε μαμά μιας καλλονής (απ’ τις φωτογραφίες που είδα) κόρης που μπαμπάς της είναι ο Δημήτρης Λάλος -ομορφοοικογένεια- αλλά το ύφος της παράστασης δεν άλλαξε. Παραμένει βλάσφημο, ασεβές,

προκλητικό, το χιούμορ «χοντροκομμένο», χωρίς να θέτει όρια «πολιτικής ορθότητας» -η παράσταση είναι χαρακτηρισμένη ως «αυστηρώς ακατάλληλη για ανηλίκους». Τα αποτελέσματα παραμένουν τα ίδια: ξεκαρδιστικά.

Ο χώρος «Χώρος» του «Χώρου» είναι ζεστός, με μεράκι φτιαγμένος, εξελίξιμος, στη σκηνή έχει στηθεί η όμορφη μπούκα -πάμε, όπως παλιά- του Αντώνη Δαγκλίδη, η φωτογραφία του Βαγγέλη Θεοδωρόπουλου, καλλιτεχνικού διευθυντή του Φεστιβάλ Αθηνών και Επιδαύρου, ως μεγάλου ευεργέτου προφανώς, καθώς είχε εντάξει την παράσταση στο πρόγραμμα του Φεστιβάλ Αθηνών, πλαισιωμένη, πάντως, εν είδει θυρεού από ασεβές ανάγλυφο, έχει προστεθεί στην κορυφή της και δεσπόζει, οι επί σκηνής ταλαντούχοι Σίμος Κακάλας -ο και τραγουδιστής και ακορντεονίστας της παράστασης, ορχήστρα δεν υπάρχει πια-, 

Δήμητρα Κούζα, Κωνσταντίνος Μωραΐτης, Μιχάλης Βαλάσογλου και Γιώργος Λόξας διατηρούν αμείωτο το κέφι τους -για να μην πω την τρέλα τους-, η επιθεωρησιακού ύφους απεύθυνση στο κοινό διατηρείται, έως και κομμάτι κλασικής -κατά κάποιον τρόπο…- μουσικής έχει προστεθεί.

Να πάτε! Τα παιδιά κάνουν πλάκα. Αλλά η πλάκα αυτή σπάει κόκκαλα. Για να μην πω κάκαλα… (Φωτογραφίες: Karol Jarek). 

Με ιδιαίτερο ενδιαφέρον περιμένω να δω την ιψενική «Αγριόπαπια» του Δημήτρη Τάρλοου. Η σταθερή πορεία του «Πορεία» (παραστάσεις, οργάνωση δουλειάς, εξαίρετη ιστοσελίδα, ενημέρωση, ταμείο -όλα λειτουργούν άψογα- αλλά και αντίκρισμα στο κοινό και καλή φήμη στο σινάφι) έχει στεριώσει μέσα μου, εδώ και χρόνια, την πεποίθηση για τη σοβαρότητα, την εγκυρότητα και το υψηλό επίπεδο της δουλειάς που γίνεται εκεί, ανεξαρτήτως αν μου αρέσει ή όχι το εκάστοτε παραστασιακό αποτέλεσμα. Αλλά αυτός ο υπότιτλος με τον οποίο συνδέσανε διαζευκτικά τον τίτλο του έργου -«Η αγριόπαπια ή Η διαλεκτική της μετα-αρετής»- μ’ έχει λιγάκι ανησυχήσει. Ειδικά η πρόθεση «μετά»…(Φωτογραφία: Βάσια Αναγνωστοπούλου).

Τελικά, αυτό, που ’δωσαν πέντε παραστάσεις πέρσι και φέτος θα δώσουν άλλες πέντε να «μεταφράζεται» στα δελτία Τύπου σε «μετά τις sold out περσινές παραστάσεις τους επαναλαμβάνουν το έργο για δεύτερη χρονιά» λίγο υπερβολικό μου φαίνεται, ε;

Είδα να πηγαίνουν τους Μακρόν, όταν ήρθαν στην Αθήνα, στο ΚΠΙΣΝ -καινούργιο κοσκινάκι μου…- για να το θαυμάσουν και θυμήθηκα τα πρώτα χρόνια του Μεγάρου Μουσικής. Που όποιος ξένος πολιτικός 

-πρόεδροι, πρωθυπουργοί…- ερχόταν για επίσημη επίσκεψη, στο Μέγαρο τον πήγαιναν, έστω και απλώς να το δει, ούτε καν σε εκδήλωση, κι έκανε ύστερα δηλώσεις θαυμαστικές για το κτίριο και την ακουστική του. Και μελαγχόλησα. Η άνοδος και η πτώση της πόλης Μαχαγκόνι…

Όλος ο κόσμος, μια σκηνή…

Τι να πρωτοπρολάβω να σας προτείνω ή να σας ξαναθυμίσω απ’ τις φετινές επαναλήψεις παραστάσεων;…

Στο «Studio Μαυρομιχάλη» για τρίτη σεζόν, κάθε Παρασκευή, παίζεται, σε δραματουργική επεξεργασία και σκηνοθεσία Φώτη Μακρή και Κλεοπάτρας Τολόγκου, «Το κιβώτιο» του Άρη Αλεξάνδρου, ως μονόλογος που ερμηνεύει ο Φώτης Μακρής. Αξίζει να πάτε γιατί η δουλειά που ’χει γίνει, πάνω στο εμβληματικό μυθιστόρημα-μπαντιέρα της αναθεωρητικής Αριστεράς, είναι σοβαρή, γερή και, κυρίως, αποτελεσματική-καθηλώνεσαι. Πόσο μάλλον όταν την παράσταση ακολουθεί συζήτηση -κάθε Παρασκευή μ’ έναν διαφορετικό διακεκριμένο και σχετικό με το θέμα καλεσμένο.

Για τρίτη σεζόν παίζεται κι ο μονόλογος του Ρομπέρτο Αταΐτζι «Δεσποινίς Μαργαρίτα». Τα Δευτερότριτα, στο «Ζίνα», σε σκηνοθεσία Πέτρου Ζούλια. Μ’ ερμηνεύτρια την Έφη Μουρίκη. Είχα γράψει, μεταξύ άλλων, στο «Τέταρτο Κουδούνι», στις 7 Απριλίου 2016, όταν πρωτόδα την παράσταση -στο «Χώρα» τότε: «Με φωνή τσέλο και κίνηση ερπετού, η Έφη Μουρίκη, ενσαρκώνει αυτή την επικίνδυνη δασκάλα, αυτό τον άρρωστο, σεξουαλικά προβληματικό χαρακτήρα, αυτό το τέρας-σύμβολο του συστήματος εξουσίας συ-γκλο-νι-στι-κά. Με φοβερή δύναμη, μ’ όλη την τρέλα που χρειάζεται αλλά και με απόλυτο έλεγχο. Με μεταπτώσεις ιλιγγιώδεις, με χιούμορ, με τεχνική αξιομνημόνευτη. Μια ερμηνεία εξαιρετική. Μην τη χάσετε!» και: «Η Έφη Μουρίκη είναι η καλύτερη μέχρι τώρα Δεσποινίς Μαργαρίτα που ’χω δει». Το εννοούσα. Κι έχω δει, αν δε μου ’χει ξεφύγει κάποια, όλες τις παραστάσεις του μονολόγου αυτού στην Ελλάδα. Συμπεριλαμβανομένης αυτής με την Έλλη Λαμπέτη. Επαναλαμβάνω, λοιπόν: μην τη χάσετε! (Φωτογραφία: Πάτροκλος Σκαφίδας).

Ε, λοιπόν οι δικοί μας, οι τα κινηματογραφικά φέροντες, το καθιέρωσαν: ο Vincent LINdon (Βενσάν ΛΕΝ-ντόν) πολιτογραφήθηκε στην Ελλάδα ως Βενσάν ΛΙΝτόν. Αυτό το in που στα γαλικά προφέρεται εν (έρρινο) κι όχι ιν, το κάλυψε και το έθαψε η άγνοια. Εκτός κι αν το θεωρούν… εξεζητημένο. Αλλά δεν καταλαβαίνω πώς στο VINcent τηρούν τον κανόνα και το μεταγράφουν ως ΒΕΝσάν. Πάλι καλά, βέβαια, διότι έχω δει παλαιότερα τον Vincent και ως Βίνσεντ…

Αλλά υπάρχουν και χειρότερα. Διάβασα τον Robert Hossein μεταγραμμένο όχι ως Ρομπέρ Οσέν αλλά ως Ρομπέρ Χοσεΐν!

Όλος ο κόσμος, μια σκηνή…

Είχα διαβάσει προ καιρού στο enikos.gr, απ’ τον Βασίλη Μπουζιώτη, την είδηση ότι ο Απόλλων Παπαθεοχάρης θ’ ανεβάσει στο δεύτερο μισό της χειμερινής σεζόν στην «Σφενδόνη» -με Ρούλα Πατεράκη, Νίκο Κουρή, Λίλα Μπακλέση- την «Αμφιβολία» του Τζον Πάτρικ Σάνλεϊ, που ’γινε διάσημη απ’ τη μεταφορά της -σε σκηνοθεσία του συγγραφέα
της- στον κινηματογράφο, με δυο σπουδαίους ηθοποιούς, την Μέριλ Στριπ και τον Φίλιπ Σίμουρ Χόφμαν. Να συμπληρώσω ότι το έργο δε μας είναι άγνωστο στην Ελλάδα: πρωτοανέβηκε στο τότε θέατρο «Μέλι» -νυν «Πόλη»- του Γιώργου Χριστοδούλου, με τον ίδιο, Δήμητρα Χατούπη, Νίκη Σερέτη, Ξανθή Γεωργίου, τη σεζόν 2009/2010. Η σκηνοθεσία ήταν του Γιώργου Μιχαηλίδη.

Ήξερα την Νέα Σμύρνη και την Άνω Νέα Σμύρνη. Τώρα όμως είδα και λεωφορείο «Κάτω Νέα Σμύρνη».

Όλος ο κόσμος, μια -άνω, κάτω- σκηνή…

Ο Γάλος Ζοέλ Πομρά για την Γαλική Επανάσταση με το «Ολα θα πάνε καλά (1). Το τέλος του Λουδοβίκου», ο Καναδός -Κεμπεκουά- Ρομπέρ Λεπάζ με το «887» του: δυο σπουδαίες παραστάσεις που ’δαμε φέτος στην «Στέγη». Μου ’λεγε ένας φίλος θεατρόφιλος: «Η δική μας ιστορία; Θα βρεθούν κάπου, κάποτε, ο συγγραφέας, ο σκηνοθέτης που θα καταπιαστούν στο θέατρο με τη δική μας ιστορία, μ’ αυτή τη σοβαρότητα, σ’ αυτή την έκταση, με τόση δύναμη;». Συμμερίζομαι το σκεπτικισμό του.

Αυτό πάλι; Που κανείς πια δεν πεθαίνει; Που όλοι «αποβιούν»; Αδύνατον να το χωνέψω. «Απεβίωσε» -«Εστία», ζεις εσύ μας οδηγείς»- διαβάζω πια, λες και το «πέθανε» είναι πρόστυχη λέξη. Όταν δε διαβάζω, σε τέτοιες περιπτώσεις, το «έφυγε»… («Πού πήγε;», έλεγε η Αθηνά Γλυνού, η πρώτη μου προϊσταμένη του Πολιτιστικού στα «Νέα», όταν διάβαζε σε τίτλο το «Έφυγε ο/η…»).

Όλος ο κόσμος, μια σκηνή…

«Μια art-industrial boulevard», «έπειτα από ένα πρώτο brainstorming», «της δημιουργίας ενός cluster», «με το κατάλληλο storytelling», «να εξελιχθεί (σ.σ. και πάλι) σε μια art-industrial boulevard»…: κι oλ’ αυτά σε «editorial» ελληνικού περιοδικού. Και παρακάτω: «theatre preview», και «avant première» και «sci-fi» και «Δυνατά repeat (σ.σ.!!!!) στη σκηνή»…

Ιδού γιατί η «Μαντάμ Σουσού» εκρίθη έργο επίκαιρο και ξανανέβηκε στο «Παλλάς»…

Θέλω να διευκρινίσω, γι άλλη μια φορά, πως ό,τι γράφω στη στήλη αυτή και στο ιστολόγιο, γενικότερα, ειν’ αυτά που ΕΓΩ πιστεύω. Με τα όποια -σωστά, λανθασμένα -δικά μου κριτήρια. Και δε διεκδικούν το αλάθητο του Πάπα. Διάφορα, κατά καιρούς, σχόλια -ή και λίβελοι- που ’χουν δημοσιευτεί εναντίον του totetartokoudouni.blogspot.com και εναντίον μου προσωπικά, με κατευθείαν βολές ή με υπονοούμενα -συχνότατα ομοφοβικά, με…, ιστορικής πια αξίας, «ακλόνητα» σχετικά επιχειρήματα που ποτέ δεν πεθαίνουν αλλά με φερετζέ, συνήθως, δημοκρατικότητας και αντικειμενικότητας- τα γράφω εκεί που τους πρέπει. Διότι αντιπροσωπεύουν αυτούς που τα γράφουν. Και οι οποίοι εξ ιδίων κρίνουν τα αλλότρια, μέσα απ’ τα συμπλέγματά τους. Χωρίς να ’ναι ικανοί να δουν την καμπούρα τους…

Ωχ Θεέ μου, σχώρα με. Κολάζομαι μ’ αυτό το μεσαιωνικό παπαδαριό που ψέγει και ρίχνει μπηχτές και βρίζει τον Πατριάρχη Βαρθολομαίο και δηλώνει ότι το προβληματίζουν «έντονα τα τολμηρά ‘ανοίγματα’ του κέντρου της Ορθοδοξίας προς τις ποικιλώνυμες αιρέσεις και παραφυάδες, όπως παπικούς, προτεστάντες, αντιχαλκηδονίους, αγγλικανούς κ.ά.». Τα διαβάζω και νομίζω ότι ζω στο 1054 του Σχίσματος των Εκκλησιών. Μα είναι να μην κλείνεις τη μύτη σου απ’ την μπόχα της μούχλας; Σε πνίγει.

Όλος ο κόσμος, μια σκηνή…

Ε, δεν είναι κι όλα ρόδινα κι εορταστικά -ας προσγειωθούμε. Κλείνω το… εορταστικό τριήμερο για τα 18 χρόνια της στήλης «Το Τέταρτο Κουδούνι» εορταστικά. Μ’ ένα ευχετήριο μέιλ που μου στάλθηκε. Ελαφρώς ανορθόγραφο, ελαφρώς ασύντακτο αλλά εύγλωττο. Και, φυσικά, από ανώνυμο αποστολέα -τον κύριο/κυρία G.X.K.:

«Σαρρηγιαννη είσαι πουθενά κι εσυ και το αθλιο ψευτομπλογκ σου».

Και του χρόνου!