Κάτι τρίζει στο βασίλειο του Χατζακιστάν... ή Πίνα στηρίζει Σωτήρη

Το Τέταρτο Κουδούνι /12 Μαρτίου 2015 

Κι έτσι ξαφνικά, όπως έμπαιν’ η άνοιξη, μεσ’ στη μέση της σεζόν, έβαλε τη στολή του εκστρατείας ο Σωτήρης Χατζάκης, καλλιτεχνικός διευθυντής του Εθνικού, και μας έριξε κατάμουτρα, κι έναν «Απολογισμό θητείας Μάιος 2013-Φεβρουάριος 2015». Σύμφωνα με τον οποίο το Χατζακιστάν ανθεί και λουλουδίζει -αίθουσες πολλές, παραστάσεις περισσότερες, δράσεις, πάρε-δώσε με Αζερμπαϊτζάν, χιλιάδες θεατές, εκατομμύρια εισπράξεις, αριθμοί, πλεονάσματα, «λεφτά υπάρχουν», κακό μεγάλο, παρόντες προς υπο-στήριξιν, σαν σε προσκλητήριο, άπαντες οι συνεργαζόμενοι με το Εθνικό καλλιτέχνες -το συνηθίζει αυτό, για το μπούγιο, ο Σωτήρης Χατζάκης ήδη απ’ τα χρόνια του ΚουΘουΒουΕ (εκεί είχαν τραγουδήσει κι ένα Gloria...) στις περιπτώσεις αυτές να καλεί σε γενική συστράτευση τους πάντες που ’χει προσλάβει, κι άντε να μην πας, δεν ξέρω αν κρατούν κι απουσιολόγιο... Μέχρι κι η Πίνα Μπάους αυτοπροσώπως -μέσω sms, δια ρήσης της- επιστρατεύτηκε, εκούσα-άκουσα, να στηρίξει τις επιλογές Σωτήρη -και ν’ ανοίξει τη μεγαλοπρεπή, μετά ειδικών φωτισμών, συνέντευξη Τύπου.

Άρα; Άρα τι προκύπτει; Μια εξαιρετικά επιτυχημένη θητεία. Όχι; Ν’ αμφισβητήσω εγώ τους αριθμούς; Φωτιά θα πέσει να με κάψει -έστω κι αν κάτι λένε για ’κει όπου οι αριθμοί ευημερούν... Απλώς, διαβάζοντας τα -προσεκτικά επιλεγμένα- θετικά ή διεκπεραιωτικά, πλην κάτι φαιδρών αρνητικών χρυσαυγίτικων που ενισχύουν το διευθυντικό προφίλ...- δημοσιεύματα για τις δράσεις Χατζάκη, όπου τα ουσιαστικά αρνητικά τα ’φαγε η μαρμάγκα, και τα οποία συνόδευαν το υλικό που μοιράστηκε, ας μου επιτραπεί να ’χω τις υποψίες μου και για τον τρόπο που επιλέχτηκαν και χρησιμοποιήθηκαν οι αριθμοί...

Όσο για το ερώτημα γιατί αυτή η -θριαμβική- in-yer-face «απολογιστική» συνέντευξη Τύπου ΤΩΡΑ... Μήπως απλώς επειδή κάτι τρίζει στο βασίλειο του Χατζακιστάν;

Δεν είναι πρωτοφανές για την Ελλάδα και τους Έλληνες των τεχνών. Να επιχειρούνται οσμώσεις στις παραστατικές τέχνες μεταξύ διαφορετικής γλώσσας, διαφορετικού ύφους καλλιτεχνών, μεταξύ ακόμα και καλλιτεχνών διαφορετικών τεχνών. Απ’ την δεκαετία του ’60, για να θυμηθώ πρόχειρα, όταν η Ασπασία Παπαθανασίου ερμήνευε στα ελληνικά, στην τότε Σοβιετική Ένωση, Μήδεια με το Θέατρο «Μαγιακόφσκι», σε παράσταση στα ρωσικά του Νικολάι Οχλόπκοφ κι αργότερα, τη δεκαετία του ’80, στην Ιαπωνία, και πάλι στα ελληνικά, Ιοκάστη στον γιαπωνέζικο «Οιδίποδα τύραννο» του Γιουκίο Νιναγκάουα, πλάι στον περίφημο Μικιτζίρο Χίρα.

Ο Θεόδωρος Τερζόπουλος επιχείρησε πολλές φορές ανάλογο διάλογο, συνδυάζοντας έλληνες με ιταλούς, τούρκους, γερμανούς, ρώσους... ηθοποιούς.

Οι οσμώσεις αυτές όσο πάνε και πυκνώνουν. Το θεωρώ κάτι παραπάνω από θετικό. Η συνεργασία-διάλογος του Ακράμ Καν του κατάκ με τον Ισραέλ Γκαλβάν του φλαμένκο στο «Torobaka» που παρουσιάζεται τις μέρες αυτές στην «Στέγη Γραμμάτων και Τεχνών» -πώς και πώς περιμένω να τους δω- 

κι η συνεργασία Μιχαήλ Μαρμαρινού με το γιαπωνέζικο Θέατρο «Νο» και τον Γκένσο Ουμεγουάκα, που μόλις αναγγέλθηκε για το καλοκαίρι στην Επίδαυρο, στο πλαίσιο του Φεστιβάλ, πάνω στην «Νέκυια» της «Οδύσσειας» - εξαιρετικά ενδιαφέρουσα ιδέα-, είναι τα πιο πρόσφατα δείγματα. Μακάρι να πολλαπλασιαστούν.

Σύρμω Κεκέ, Τατιάνα Άννα Πίττα, Ανθή Ευστρατιάδου: ντυμένες κι οι τρεις στα μαύρα, σχεδόν καθηλωμένες, μ’ εσωτερική κίνηση που διοχετεύεται κυρίως στα χέρια, «αφηγούνται» την «Περσινή αρραβωνιαστικιά» -το πρώτο διήγημα απ’ το πρώτο βιβλίο που εξέδωσε η Ζυράννα Ζατέλη. Το 1984. Όταν τα τρία κορίτσια δεν είχαν γεννηθεί ακόμη ή, έστω, ήταν νήπια. Η ιστορία του Μάρκου που η αφηγήτρια τον έκανε με την πρώτη ματιά «αρραβωνιαστικό» της, ένα ωραίο, ιδιαίτερο κείμενο μ’ ένα αιφνιδιστικό, σπαρταριστό φινάλε, έγινε θέατρο απ’ τον Δημήτρη Αγαρτζίδη και την Δέσποινα Αναστάσογλου για την ομάδα τους «Elephas Tiliensis» και παίζεται -είναι η δεύτερη σεζόν- στο Δώμα του «Θεάτρου του Νέου Κόσμου». Δεν το «θεατροποίησαν». Το «αφηγούνται». Αλλά με τόση εσωτερική ενέργεια, με τόση ένταση, με τόσο εκπληκτικούς ρυθμούς, με τόση μουσικότητα -όπου ρόλο σημαντικό παίζει κι ο costinho άλλως Κωστής Ζουλιάτης που τις συνοδεύει ζωντανά! Μια τριωδία άψογα συντονισμένη και τέλεια εκτελεσμένη -σαν ξυραφιά- από τρία κορίτσια ιδιαίτερα ταλαντούχα που μοιάζει να ’χουν ξεσκιστεί στη δουλειά για το αποτέλεσμα. Το οποίο τις τιμά, τιμά αυτούς που τις δίδαξαν, τιμά το κείμενο της Ζατέλη που κατεβαίνει στο κοινό πεντακάθαρο, λαμπερό και τιμά κι εμάς που πήγαμε να τις δούμε.

Κάθε τόσο επαναλαμβάνω ότι βαρέθηκα να βλέπω στο θέατρο μονολόγους και κείμενα πεζά που δεν είναι καθαυτά θεατρικά και κάθε τόσο έρχεται μια τέτοια παράσταση να με διαψεύσει -και χαίρομαι που διαψεύδομαι.

Να πάτε να τη δείτε. Είναι απολαυστική, καθηλωτική.

Πάντα αναζητώ τις μελέτες -που δεν περισσεύουν- των γηγενών θεατρολόγων μας. Ειδικά στα πρακτικά συνεδρίων -όταν αυτά δημοσιεύονται- ανακαλύπτω διαμαντάκια. Έτσι και στην έκδοση «Σκηνική πράξη στο μεταπολεμικό θέατρο. Συνέχειες+Ρήξεις» που περιλαμβάνει τις ανακοινώσεις απ’ το σχετικό Διεθνές Επιστημονικό Συνέδριο το οποίο οργάνωσε το 2010 το πάντα δραστήριο Τμήμα Θεάτρου της Σχολής Καλών Τεχνών του Αριστοτελείου Πανεπιστημίου, εκδίδοντας, στο τέλος της περασμένης χρονιάς, και τον σχετικό τόμο. Σε επιμέλεια Αντρέα Δημητριάδη, Ιουλίας Πιπινιά και Άννας Σταυρακοπούλου. Η μια πιο ενδιαφέρουσα απ’ την άλλη, οι ανακοινώσεις. Κι όχι μόνο από επιστημονική άποψη -ελκυστικές για κάθε θεατρόφιλο.

Κι ένα ακόμα συν: το συνέδριο ήταν αφιερωμένο, όπως είναι κι ο τόμος, σε μια Μορφή του θεάτρου της Θεσσαλονίκης και του Τμήματος Θεάτρου της, τον Δάσκαλο θεατρολόγο και σκηνοθέτη Νικηφόρο Παπανδρέου, ακάματη ψυχή της Πειραματικής Σκηνής της «Τέχνης» και πρόεδρο επί χρόνια του Τμήματος -ομότιμο,πια, καθηγητή. 

Έτος Λείας Βιτάλη φέτος! Τρία έργα της παίζονται ταυτόχρονα στις αθηναϊκές σκηνές.

Το παλαιότερο της «Addio del Passato» ανέβηκε ξανά φέτος απ’ τον Γιώργο Παλούμπη και μπορείτε να το δείτε τα Δευτερότριτα στο «Κάππα» σε μια καλή παράσταση, με εξαίρετη την Ράνια Οικονομίδου και σε μια καλή προσπάθεια, πλάι της, την Χρύσα Παπά.

Το περσινό της «Ζεϊμπέκικο» παρουσιάζεται για δεύτερη σεζόν, Παρασκευοσαββατοκύριακα, σε σκηνοθεσία Φώτη Μακρή στο «Studio Μαυρομιχάλη» με Γιώργο Νινιό, Στέλλα Κρούσκα, Ρένα Κουμπαρούλη.

Και το πιο φρέσκο της «Νύχτα στην Εθνική», ανεβασμένο απ’ την ίδια, με Μαίρη Νάνου, Βασίλη Μπατσακούτσα, Ντομένικα Ρέγκου, παίζεται, τα Δευτερότριτα επίσης, στο «Αγγέλων Βήμα».

Για να δω, θα καταφέρω να τα δω και τα τρία;

Δεν αμφισβητώ την επιθυμία του -κάθε- ηθοποιού να παίξει Μεγάλους ρόλους. Ούτε τη γενναιότητα ν’ ανεβάσει Μεγάλα κλασικά έργα με μικρά -έως ανύπαρκτα- μέσα και με διανομή ουδεμίαν σχέσιν ή πείραν έχουσα με το κλασικό θέατρο. Την ύπαρξη του γνώθι σαυτόν αμφισβητώ. Το οποίο όσο πάει και το βλέπω να χάνεται στους απελπισμένους -και θεατρικά...- καιρούς που ζούμε.

«Το Τέταρτο Κουδούνι» θ’ απουσιάσει την επόμενη Πέμπτη. Μαζί σας και πάλι την Πέμπτη 26 Μαρτίου.