November 24, 2016

Ποια πήγε κι άπλωσε τα ρούχα στην ταράτσα; Ή Πολιτισμός με το χέρι στη μέση


Το Τέταρτο Κουδούνι / 24 Νοεμβρίου 2016 

Αλίμονο στη χώρα που για να υπάρξει έχει ανάγκη ν’ ακούει αυτά που θα της πει ο Ομπάμα -ο οποιοσδήποτε Ομπάμα…
Όλος ο κόσμος, μια σκηνή…

Τι ’τανε να λείψει «Το Τέταρτο Κουδούνι» δυο Πέμπτες… Ποιος είδε το Θεό και δεν τον φοβήθηκε -έως κι ο Τραμπ εξελέγη πρόεδρος στις ΗΠΑ! Αλλά ας μείνω στα καθ’ ημάς πολιτιστικά.


«Καλλιτεχνικό απολογισμό» για τα Φεστιβάλ Αθηνών και Επιδαύρου του 2016 ανάγγειλε ότι θα κάνει ο καλλιτεχνικός διευθυντής του Βαγγέλης Θεοδωρόπουλος, «καλλιτεχνικό» απολογισμό των -κακών έως κακίστων- σχέσεών του με το Διοικητικό Συμβούλιο του Φεστιβάλ έκανε τελικά.
Τι «η αντιπρόεδρος (σ.σ. νυν πρόεδρος) κ. Λιάνα Θεοδωράτου είναι μόνιμα αρνητική απέναντί μου, με αντιμετωπίζει με δυσπιστία, αν όχι με καχυποψία», τι «δείχνουν απέναντί μου μια στάση εχθρική που αγγίζει τα όρια της υπονόμευσης», τι «το παρόν ΔΣ, αντί να ασχοληθεί με αυτά τα σημαντικά θέματα, ασχολείται με τον αυξημένο τελευταίο λογαριασμό του κινητού μου», τι «διέκοψαν τη λειτουργία του τηλεφώνου μου για οκτώ ημέρες», τι «συνεχίζει να πληρώνει κινητό τηλέφωνο του κ. Λούκου», τι «τον πόλεμο εναντίον μου», τι «δεν θα μας διώξει ο Θεοδωρόπουλος, εμείς θα τον διώξουμε!» (σ.σ. είπε, λέει, η κ. Θεοδωράτου), τι «οι σχέσεις μου με το ΔΣ έχουν διαρραγεί εντελώς», τι «ποια πήγε κι άπλωσε τα ρούχα στην ταράτσα;» -όχι, συγγνώμη, λάθος, αυτό δεν το ’πε αλλά εντάσσεται στο κλίμα και παρασύρθηκα…-, τι μπηχτές κι υπονοούμενα… Θυμήθηκα την αυλή στο «Φιντανάκι» του Παντελή Χορν… -το χέρι στη μέση. Αφήστε την πίκρα που ακόμα δεν προσλήφθηκε στο Φεστιβάλ γενικός διευθυντής -η καυτή πατάτα, καίει, καίει-, θέμα, λέει, που συνδέεται -αυτά είναι!- με την Περιφέρεια (της Ρένας Δούρου) και το περιφερειακό επιχειρησιακό πρόγραμμα «Αττική 2014-20».
Τη συνέντευξη Τύπου, πάντως, ο Βαγγέλης Θεοδωρόπουλος την άνοιξε μ’ ένα «όπως είχα δηλώσει στη συνέντευξη τύπου για την ανακοίνωση του καλλιτεχνικού προγράμματος 2016, θεωρώ αναγκαίο να γίνεται και συνέντευξη τύπου για τον απολογισμό του φεστιβάλ, κάτι που δεν συνηθιζόταν τα προηγούμενα χρόνια». Ε, ναι, σίγουρα, ΤΕΤΟΙΑ συνέντευξη Τύπου δε συνηθιζόταν τα τελευταία χρόνια. Ούτε καν τα προηγούμενα των τελευταίων…
Και μετά η κ. Θεοδωράτου να του απαντάει αυστηρά, και μετά ο τέως υπουργός Πολιτισμού Αριστείδης Μπαλτάς να δίνει -άριστα οργανωμένη απ’ τον Δημήτρη Δουλγερίδη- συνέντευξη στα «Νέα» και ν’ αδειάζει -άλλο χέρι στη μέση…- τον Βαγγέλη Θεοδωρόπουλο και να πικρομετανοεί και να αιματοστηθοδέρνεται για την επιλογή του Παναγιώτη Δούρου -τον οποίο τελικά απέπεμψε- ως διευθυντή του γραφείου του στο ΥΠΠΟ, κι άντε μετά ο Βαγγέλης Θεοδωρόπουλος ν’ απαντά, και μετά -το κερασάκι- η Εφημερίδα που γκρέμισε το Λουκισμό να βγάζει κομμάτι για το θέμα, ειρωνικό μεν αλλά με τον τίτλο «Ναι, μετά τον Λούκο το χάος»!
Μύλος, ναι, ΜΥΛΟΣ, σας λέω. Που αλέθει τον «πολιτισμό» μας (φωτογραφία: Εύη Φυλακτού).



Και πάνω που ανέλαβε το υπουργείο Πολιτισμού η Λυδία Κονιόρδου, να τος πετιέται απ’ τις στάχτες, τρέχοντας για να προλάβει (ή, μήπως, προκαταλάβει;), ο πρόεδρος του Δ.Σ. του Εθνικού Θανάσης Παπαγεωργίου και με, επίσης, το χέρι στη μέση, με μέιλ -βομβιστικό-, να την πέφτει στον -απομακρυνθέντα, όμως…- Αριστείδη Μπαλτά και να εκφράζει όλη τη… στοργή του -την οποία, τον τελευταίο καιρό, τη συγκρατούσε διότι, μάλλον, δεν τον έπαιρνε...- προς τον καλλιτεχνικό διευθυντή του Θεάτρου Στάθη Λιβαθινό. Και τι «κουτσομπολεύοντας», και τι «πλήρης ασυνεννοησία», και τι «Όταν θα σκάσουν οι βόμβες»… Στο φινάλε, πάντως, δηλώνει «προσωπικά, εγώ, θα προσπαθήσω πάλι να βοηθήσω». Ε, ναι, η προσπάθεια φαίνεται. 
Βέβαια, η ετήσια πολιτιστική έκδοση «Επίλογος» -της οποίας σύμβουλος είναι ο Κώστας Γεωργουσόπουλος που, πέρσι, ο Στάθης Λιβαθινός απομάκρυνε απ’ τη διεύθυνση της δραματικής σχολής του Εθνικού κι εκείνος βαρέως το φέρει και μανιάτικο, αν κι απ’ την Λαμία, το κρατάει-, στην παρουσίαση του τόμου 2016 που θα γίνει στις 5 Δεκεμβρίου, θα τιμήσει, μεταξύ άλλων -κάτι που εφαρμόζει κάθε χρόνο-, τον Θανάση Παπαγεωργίου. Όχι, όμως, όπως, προς στιγμήν νόμισα, για τη σθεναρή υπονόμευση του Στάθη Λιβαθινού, στην οποία έχει αποδειχθεί μανούλα. Αλλά «για το πλούσιο έργο του και τη συνεισφορά του στο ελληνικό θέατρο»… Αμήν.




Εν μέσω αυτών των καταστάσεων, των επιστολών, των συνεντεύξεων, των μέιλ, των δηλώσεων και των άρθρων, ανέλαβε υπουργός Πολιτισμού η Λυδία Κονιόρδου. Α, ναι, και εν μέσω ύβρεων, ανεβασμένων στο facebook παλαιών βίντεο όπου εφαρμόζει την εναλλακτική θεραπεία Ρέικι -βίντεο με τα οποία οι
αναρτήσαντες συνειρμικά παρέπεμπαν σε καφετζούδες και ξορκίστρες-, λοιδοριών, ειρωνειών, συκοφαντιών… που κατέκλυσαν τα λεγόμενα μέσα κοινωνικής δικτύωσης -κόβω το κεφάλι μου πως ανάμεσα στους πρωτοστάτες θα ’ταν κι αυτός ο Κύριος που φώναξε, στεντορεία τη φωνή, «ντροπή σου, Κονιόρδου» στην Επίδαυρο, το 2008, στην «Μήδεια» του Ανατόλι Βασίλιεφ και του ΔΗΠΕΘΕ Πάτρας του οποίου ήταν, τότε, καλλιτεχνική διευθύντρια κρατώντας και τον επώνυμο ρόλο στην παράσταση. 
Ναι, ολ’ αυτά τα αδέσποτα, σε μια θλιβερή έκρηξη μισαλλοδοξίας, κατά ποιας; Της ΛΥΔΙΑΣ ΚΟΝΙΟΡΔΟΥ! Μιας απ’ τις κορυφαίες ηθοποιούς μας που ο Μπομπ Γουίλσον έχει χαρακτηρίσει «Εθνικό Θησαυρό» μας -και είναι!-, πολύ καλής γνώστριας του χώρου του πολιτισμού κι όχι μόνο του θεάτρου, σφαιρικά ενημερωμένης, βαθύτατα καλλιεργημένης και σκεπτόμενης, με διοικητική πείρα απ’ τα ΔΗΠΕΘΕ Βόλου και Πάτρας και τους «Δεσμούς» τα οποία έχει διευθύνει. Και βέβαια ολ’ αυτά δε συνεπάγονται ότι οπωσδήποτε είναι ικανή να διαχειριστεί τα καθήκοντα και τις υποχρεώσεις της υπουργού Πολιτισμού. Αλλά -έλεος!- ας την αφήσουμε να το επιχειρήσει. Μετά παρρησίας, εύχομαι κι ελπίζω.
Κι αυτά που συμβαίνουν στο Ελληνικό Φεστιβάλ -ποιο Φεστιβάλ πια...- και στο Εθνικό ας γίνουν μάθημα -σιγά που θα γίνουν...- πως στους οργανισμούς αυτούς πρέπει να διορίζονται συμβούλια όχι, έτσι, στα ξεκούδουνα, από γνωστούς του εκάστοτε υπουργού ή κομματικά προσκείμενους αλλά από ανθρώπους που γνωρίζουν το αντικείμενο, έχουν, όμως, και την καλή προαίρεση να συνεννοηθούν και να συνεργαστούν με τους διευθυντές…




Πάντως, όσα μέιλ κι αν στείλει ο Θανάσης Παπαγεωργίου, το αυτί του Στάθη Λιβαθινού, μου φαίνεται, δεν ιδρώνει. Όση υπονόμευση κι αν τρώει, συνεχίζει απτόητος τη δουλειά του και την υλοποίηση, στο Εθνικό και στη δραματική σχολή του Εθνικού, των σχεδίων του. Που και φιλόδοξα αλλά και ενδιαφέροντα είναι. Κι, επιπλέον, το Θέατρο πάει καλά. Το καινούργιο σποτ του Εθνικού για τη σεζόν 2016/2017 -σκηνοθετημένο απ’ τον Γιώργο Ζώη και με μουσική Μαριέττας Φαφούτη- εκφράζει την όλη ατμόσφαιρα. Εξαιρετικό!

 


Καλά πορεύεται, όπως διαπίστωσα κι εκ του σύνεγγυς, κι ο Γιάννης Αναστασάκης στην καλλιτεχνική διεύθυνση του ΚΘΒΕ. Με την Μαρία Τσιμά, αναπληρώτρια, πλάι του. Μόνο που, εκεί, έχουν ένα Διοικητικό Συμβούλιο με επικεφαλής τον Άρη Στυλιανού, το οποίο απ’ την αρχή τους στηρίζει και δεν τους βάζει τρικλοποδιές. Ότι αυτή η σύμπνοια μόνο καλό κάνει στο -πολύπαθο στο παρελθόν από συγκρούσεις Δ.Σ. και καλλιτεχνικών διευθυντών…- Θέατρο φαντάζομαι να το ’χουν όλοι καταλάβει κι έτσι να συνεχίσουν.

Βρήκε το ρόλο της ζωής της μου φαίνεται η Έφη Σταμούλη. Είδα -είναι η δεύτερη σεζόν του- στο ΚΘΒΕ, στο -τιγκαρισμένο- Μικρό Θέατρο της Μονής Λαζαριστών, το πολύ καλά γραμμένο και πολύ καλά ισορροπημένο έργο της Σοφίας Αδαμίδου «Σωτηρία με λένε» -ένα, ουσιαστικά, μονόλογο της Σωτηρίας Μπέλλου, που διαδραματίζεται στο νοσοκομείο, τη νύχτα πριν απ’ την εγχείρηση που είναι να της κάνουν για καρκίνο στον φάρυγγα και που επρόκειτο να της στερήσει τη φωνή.
Η Χριστίνα Χατζηβασιλείου που υπογράφει τη σκηνοθεσία, έχει στήσει, στο λειτουργικό σκηνικό της Όλγας Χατζηιακώβου, μια εύρυθμη παράσταση κι η Έφη Σταμούλη -έχοντας πλάι της την πολύ καλή Ειρήνη Μουρελάτου που υποδύεται την Νοσοκόμα η οποία υφίσταται όλες τις ιδιοτροπίες και τις τρέλες της Μπέλλου (στόχος της είναι να το σκάσει, αυτό το βράδυ, απ’ το νοσοκομείο για να πάει να παίξει ζάρια!) αλλά και αναπτύσσει μια ανθρώπινη σχέση μαζί της- σχεδίασε προσεκτικά το ρόλο -φωνή, κίνηση, σώμα, βλέμμα... Μπορεί το σχέδιο αυτό να φαίνεται αλλά μέσα του ανέπτυξε με δεξιότητα ένα χαρακτήρα -το χαρακτήρα της Μπέλλου- γεμάτο αντιφάσεις, πολύπλευρο, σκληρό αλλά και συγκινητικό: μια ερμηνεία γεμάτη, ευέλικτη. Και -να το επισημάνω- με χιούμορ. Που και το κείμενο το διαθέτει και η σκηνοθεσία το πρόβαλε. Μια ερμηνεία αξιομνημόνευτη. Πόσο μάλλον όταν τον ίδιο ρόλο στα δυο προηγούμενα ανεβάσματα έχουν σηκώσει -ψηλά- η Λήδα Πρωτοψάλτη κι η Ντίνα Κώνστα.

Είδα τις φωτογραφίες απ’ το πάρτι, το μετά την τελετή απονομής των Θεατρικών Βραβείων Κοινού που οργανώνει το «Αθηνόραμα». Και με μερικές σκιάχτηκα.


Άρθρο του διευθυντή του περιοδικού «Νιου Γιόρκερ» Ντέιβιντ Ρέμνικ, γραμμένο αμέσως μετά την εκλογή Τραμπ, διάβασα στα «Νέα» με τον τίτλο: «Μια αμερικανική τραγωδία». Ε, διαφωνώ. Εγώ μάλλον ως «Αμερικανική παρωδία» θα τη χαρακτήριζα την περί ης ο λόγος εκλογή. Διότι, ε, είναι και θέμα αισθητικής, πώς να το κάνουμε…
Όλος ο κόσμος, μια σκηνή…


Έγραφα στο τελευταίο, πριν φύγω, «Τέταρτο Κουδούνι», στις 3 Νοεμβρίου, για το έργο του Τζον Όσμπορν «The Entertainer» -που ’δα στο Μέγαρο, στη ζωντανή μετάδοση απ’ το Λονδίνο του ανεβάσματός του απ’ το θιάσο του Κένεθ Μπράνα, με τον ίδιο στον επώνυμο ρόλο- ότι ποτέ δεν έχει παιχτεί στην Ελλάδα.
Ναι, στη σκηνή ποτέ δεν έχει παιχτεί. Αλλά φίλοι -ο ραδιοφωνικός παραγωγός Σιδερής Πρίντεζης, που μου ’δωσε και τα περισσότερα στοιχεία, ο σκηνοθέτης Βασίλης Νικολαΐδης, η θεατρολόγος καθηγήτρια Έφη Βαφειάδη- με ενημέρωσαν ότι έχει παιχτεί στο ραδιόφωνο. Το 1960, απ’ το τότε ΕΙΡ, με τον τίτλο «Ο νουμερίστας του μιούζικ χολ», σε μετάφραση, προσαρμογή και σκηνοθεσία για το ραδιόφωνο Μηνά Χρηστίδη και με τον Δημήτρη Χορν στον επώνυμο ρόλο. Μπορείτε, μάλιστα, να το βρείτε και να το ακούσετε στο youtube.com.


«Γραμματεία Σύγχρονου Πολιτισμού» πρόλαβε ν’ ανακοινώσει πως ιδρύει, λίγο πριν ανασχηματιστεί, ο τέως υπουργός Πολιτισμού Αριστείδης Μπαλτάς. Καλέ, πού ’ντος ο Σύγχρονος Πολιτισμός; Μήπως τον είδατε εσείς να κυκλοφορεί;
Μωρ’, τι του λείπει του ψωριάρη; Φούντα με μαργαριτάρι…


Σημαντικός συγγραφέας αυτός ο Τόμας Μπέρνχαρντ αλλά τι χολή, τι δηλητήριο, τι νοσηρή μισανθρωπία στάζει απ’ τα κείμενά του ή απ’ ότι, κατά καιρούς, έχει πει…
Είδα τον «Θεατροποιό» του στην «Πόρτα», σε σκηνοθεσία Ακύλλα Καραζήση -πολύ καλός ο Νίκος Χατζόπουλος- 


κι ανθολογώ απ’ το πρόγραμμα έναν αφορισμό του: «Δεν έχω καμιά επαφή με τους ηθοποιούς. Δεν μ’ ενδιαφέρουν καθόλου. Δεν υπάρχει τίποτα πιο ανατριχιαστικό από τους ηθοποιούς, δεν πάω ποτέ να καθίσω εκεί που κάθονται όλοι μαζί μετά. Μόνο μια φορά έκανα αυτή την ανοησία: όλοι με κοιτούσαν μ’ ένα συγκαταβατικό ύφος και περίμεναν, ο καθένας ξεχωριστά, να τους πω ότι ήταν οι καλύτεροι. Τέτοιος πρωτογονισμός!». Φρίττεις, γελάς μ’ αυτά, που ίσως τα σκεφτόσουν αλλά ποτέ δε θα τα ’λεγες ή δε θα τα ’γραφες, αλλά… όχι βέβαια κι ότι ψεύδεται ή ότι τα φαντάζεται…

No comments:

Post a Comment