Το «Άλμα» του Φάνη Κιρκινέζου ή Με μισή καρδιά

Το Τέταρτο Κουδούνι / 27 Ιουνίου 2013

Τι γκρινιάζατε και γκρινιάζατε; Αναβαθμίστηκε, τελικά, ο πολιτισμός μας. Η γενική γραμματεία Πολιτισμού ξανάγινε υπουργείο Πολιτισμού κι ο Πάνος Παναγιωτόπουλος, εγνωσμένος άνθρωπος του πολιτισμού μας, υπουργός _ κι όχι πια «Αναπληρωτής» _ Πολιτισμού. Δεν θα ’χουμε πια ΑΥΠΑΙΘΠΑ και αηδίες αλλά έναν βαρβάτο ΥΠΟΑ (ή ΥΠΑ;). Ο Κώστας Τζαβάρας απέρχεται έχοντας αφήσει εποχή (βλέπε: Αρτίρ Ρεμπό. «Μια εποχή στην κόλαση») _ δεν ξέρω μόνον αν πρόλαβε να ολοκληρώσει κι όλους τους διορισμούς και τις νομοθετικές ρυθμίσεις που σχεδίαζε… Αρχίζει η Εποχή (βλέπε: Χρυσή Εποχή) Πάνου Παναγιωτόπουλου για τον πολιτισμό μας. Το μέλλον προβλέπεται φωτεινό. Ανοίγεται πεδίον δόξης λαμπρόν (Ωχ, τι έχουν πάλι ν’ ακούσουν τ’ αυτάκια μου…).

Ε ναι, λοιπόν! Αν η μισή του καρδιά βρίσκεται, γιατρέ, εδώ πέρα, η άλλη μισή στο υπουργείο Πολιτισμού βρίσκεται. Του πρωθυπουργού μας, του κ. Αντώνη Σαμαρά. Το δήλωσε ο ανωτέρω νέος υπουργός Πολιτισμού κ. Πάνος Παναγιωτόπουλος. Πως του το εμπιστεύτηκε ο πρόεδρός του (σ.σ. μεταξύ μας, έτσι του το ’πε για να του γλυκάνει το χάπι του υποβιβασμού _ όπως θεωρείται εν Ελλάδι _ απ’ το Άμυνας να σε ρίξουν στο Πολιτισμού…). Την έχει, λέει, αφήσει τη μισή καρδιά του στην Μπουμπουλίνας απ’ την εποχή που _ επίσης όλως τυχαίως, τους είχε ξεμείνει… _ πέρασε απ’ το θώκο του. Τόοοτε. Που είχε ψευδώς ανακοινώσει πως το «Πειραιώς 260» παραχωρείται στο Ελληνικό Φεστιβάλ και πολύ χαρήκαμε όλοι όσοι το χάψαμε… (Σας το ’πα ήδη: ωχ, τι έχουν πάλι ν’ ακούσουν τ’ αυτάκια μου…).

Και το θέατρο «Άλμα» _ ως θεατρική επιχείρηση _ περνάει απ’ τον Βίλη Ανδρέου και την Κατερίνα Μαραγκού στα χέρια του… πολυσυλλεκτικού Φάνη Κιρκινέζου του «Ακροπόλ», ο οποίος θεωρείται, μέχρις αποδείξεως του αντιθέτου _ διότι συμβαίνουν κι αυτά… _, η ανερχόμενη δύναμη στο χώρο της παραγωγής. Για έναν τουλάχιστον χρόνο. Η προοπτική του, να στεγάσει θίασο υπό τον Στέλιο Μάινα με σκηνοθέτη τον Κώστα Φιλίππογλου. 

Η σχέση παραγωγού και πρωταγωνιστή έχει ήδη ξεκινήσει με την καλοκαιρινή περιοδεία του λορκικού «Περλιμπλίν και Μπελίσα» που ανεβάζει _ η πρεμιέρα την προσεχή Δευτέρα 1 Ιουλίου στον Βύρωνα _ ο Δήμος Αβδελιώδης με την Δήμητρα Ματσούκα και την Ελένη Καστάνη στο πλευρό του Στέλιου Μάινα.

«Ίδρυμα Μείζονος Ελληνισμού», «Ελληνικός Κόσμος»… Τόσο στομφώδεις τίτλοι σε υποχρεώνουν σε ανάλογη συμπεριφορά. Φυσικά, αν έχεις αίθριο που το λειτουργείς το καλοκαίρι, έχεις κάθε δικαίωμα να οργανώσεις τις εκδηλώσεις σου _ όπως το Let Me Know Festival 2013. Αλλά αν συνορεύεις με την «Πειραιώς 260», όπου το Φεστιβάλ Αθηνών πραγματοποιεί τις δικές του εκδηλώσεις, ρωτάς να μάθεις τι παίζει στο γείτονά σου τις ίδιες ημερομηνίες. Από αβροφροσύνη. Κι αν πλάι σου παίζεται μια παράσταση χαμηλών τόνων, όπως ο «Κοινός λόγος», ζητάς _ χωρίς να ξέρω, βέβαια, πόση ευθύνη έχει και το Φεστιβάλ κι αν μερίμνησε να ενημερώσει και να συντονίσει με το γείτονα τον προγραμματισμό του… _ απ’ τους καλλιτέχνες σου _ τους μουσικούς που συμμετέχουν _ να μειώσουν τα ντεσιμπέλ κι όχι να βάλουν τον ήχο στο τέρμα. Το βρίσκω τουλάχιστον αγένεια. Δε δημιουργούμε καταστρέφοντας τη δουλειά των άλλων. Διότι τότε πρόκειται περί Μείζονος Αναισθησίας.

Ο θόρυβος για τους τραγουδιστές που συλλαμβάνονται κλέπτοντες οπώρας απ’ την αρχαία τραγωδία ξεκίνησε πριν από αρκετά χρόνια _ το ’95 _ όταν η Μαρινέλλα εμφανίστηκε στο Ηρώδειο _ σεμνά, ως Κορυφαία του Χορού _ στη σύνθεση απ’ τον Σταύρο Τσακίρη χορικών του Ευριπίδη «Γυναικών πάθη».
Φούντωσε για τον Μάριο Φραγκούλη που έπαιξε _ ω της σύμπτωσης! _ Διόνυσο στις «Βάκχες» το 2001 με το ΔΗΠΕΘΕ Λάρισας, για να περάσει το 2004 και στην Επίδαυρο με τον Θεατρικό Οργανισμό Κύπρου ως Αχιλλέας στην _ υποτίθεται… _ ανασυσταθείσα τριλογία του Αισχύλου «Αχιλληίς».
Συνεχίστηκε το 2005 όταν στην Επίδαυρο μπήκε ο Γιώργος Νταλάρας ως Κορυφαίος του Χορού στον «Οιδίποδα τύραννο» του Γιώργου Κιμούλη, που μάλιστα είχε μετατραπεί, απ’ το πολύ το τραγούδι και τον πολύ τον Μπρέγκοβιτς, σε «Νταλάρας τύραννος».
Πέρσι, πάλι, ο Θέμης Μουμουλίδης είχε Κορυφαία στην «Ιφιγένεια εν Αυλίδι» του την Ρίτα Αντωνοπούλου.

Ε, γιατί να συγχιζόμαστε ξανά; Ας κάνει κι ο Σάααακης (ο Ρουβάς) τον Διόνυσο _ και μάλιστα μ’ ευρωπαϊκά κονδύλια, ήτοι ΕΣΠΑ, μαθαίνω… _ να δούμε τι θα βγει. Στο σινεμά, πάντως, δεν τα πήγε κι άσχημα.
Αλλά το αδιαμφισβήτητο γεγονός είναι ότι ψοφάει για εντυπωσιασμούς του είδους αυτού _ βλέπε και Χριστόφορος Παπακαλιάτης στο «Αμαντέους» του _ και να μπλέκει τα μπούτια της φιλολογίας και του lifestyle και την Ρούλα Πατεράκη με τον Σάααακη ο Δημήτρης ο Λιγνάδης που θα σκηνοθετήσει την τραγωδία. Ε;

Εκείνο, όμως, που με εντυπωσίασε εμένα είναι το πάνελ. Το οποίο αναγγέλλεται για την αυριανή συνέντευξη Τύπου με θέμα τις περί ων ο λόγος «Βάκχες». Αυτή η… ειρηνική συνύπαρξη Αιμιλίας Υψηλάντη _ είναι η «Αργώ» της παραγωγής και των κονδυλίων ΕΣΠΑ _, πρώην βουλευτίνας του ΚΚΕ και επί έντεκα χρόνια μαχητικής προέδρου του Σωματείου Ελλήνων Ηθοποιών, και Μαριάννας Βαρδινογιάννη, προέδρου του Συλλόγου Φίλων Παιδιών με Καρκίνο «Ελπίδα» _ διότι, λέει, «η παράσταση υποστηρίζει, στην πανελλαδική της περιοδεία, τους σκοπούς του Συλλόγου […] και το νέο του έργο, την Τράπεζα Εθελοντών Δοτών Μυελού των Οστών, προσφέροντας μέρος των εσόδων από τα εισιτήριά της», 

Σάκη Ρουβά – Διόνυσου και Ρούλας Πατεράκη -Τειρεσία στην παράσταση και σκηνοθέτη Δημήτρη Λιγνάδη. Πάνελ εκρηκτικού μείγματος. Απορώ πως δεν παρίσταται, ως καθ’ ύλην αρμόδιος, κι ο νέος υπουργός Υγείας και Κοινωνικής Αλληλεγγύης Άδωνις Γεωργιάδης…

Το παλιό νταμάρι της Εργάνης ο Μίνως Βολανάκης ήταν που τους το «χάρισε» _ εδώ και πάνω από τριάντα χρόνια. Στους Δήμους Βύρωνα και Δάφνης / Υμηττού _ όπως έχουν διαμορφωθεί σήμερα με τον «Καποδίστρια». Εκείνος κι οι συνεργάτες του το «ανακάλυψαν», όταν πήραν αμπάριζα τα νταμάρια του λεκανοπεδίου και δημιούργησαν θέατρα στο πουθενά. Ο Βολανάκης ξεκίνησε τα πρώτα φεστιβάλ _ τις πρώτες «Γιορτές των Βράχων» _ εκεί, εκείνοι τ' ανέλαβαν κατόπιν _ ο κάθε Δήμος, μια και το νταμάρι ανήκει και στους δυο, χωριστά, ο ένας μετά τον άλλο, διεξήγαν το φεστιβάλ του. Το ένα θέατρο με τ’ όνομα «Μελίνα Μερκούρη», για λόγους αγνώστους, την εποχή της ευμάρειας έγινε δυο _ το δεύτερο ονόματι «Άννα Συνοδινού» παντελώς άχρηστο, τέλος πάντων… Από πέρσι, κάτι η οικονομική κρίση, κάτι που προφανώς το κατάλαβαν πως ο πληθωρισμός δεν ωφελεί, και το Φεστιβάλ «Στη Σκιά των Βράχων» έγινε ένα _ διαδημοτικό. Ένα Φεστιβάλ προσεγμένο, χωρίς πρωτοβουλίες πολλές και ιδιαίτερη προσωπικότητα, αλλά με καλές επιλογές, όπου μπορείς να δεις τις παραστάσεις της Επιδαύρου κι όλες τις βασικές περιοδεύουσες καλοκαιρινές.
Τις παραστάσεις αυτές, κάποτε τις έβλεπες με συνθήκες ικανοποιητικές _ σ’ ένα ήσυχο, συναρπαστικό τοπίο που ορίζουν τα σκαμμένα βράχια. Όμως οι Δήμοι θέλησαν στον ευρύτερο χώρο να προσφέρουν και χώρους άθλησης στους δημότες τους. Και δημιούργησαν μεγάλα γήπεδα. Πού; Σύρριζα στα θέατρα ενώ η έκταση γύρω τους είναι μεγάλη. Γήπεδα για ποδόσφαιρο, μπάσκετ και λοιπές αθλοπαιδιές, τα οποία λειτουργούν μέχρι βαθείας νυκτός. Οπότε τις εκδηλώσεις _ ειδικά τις θεατρικές παραστάσεις που δε διαθέτουν τα ντεσιμπέλ των συναυλιών _ τις παρακολουθείς συνοδεία ήχων. Αισχύλος με soundtrack ιαχές έως και γαμοσταυρίδια _ ο Θεός κι οι καλοί χριστιανοί αναγνώστες να με συχωρέσουν… _, βρισίδια και τσιρίδες. Στην κορυφή των βράχων φύτρωσε και μια πολυκατοικία που διανθίζει το πάλαι ποτέ στεγνό, σκληρό τοπίο και… φωτίζει τα σκοτάδια των παραστάσεων. Μέχρι πρόσφατα έως και αναψυκτήριο διατιθέμενο και για γαμήλιες δεξιώσεις είχαν δημιουργήσει ΠΛΑΪ στο θέατρο. Όπου, εκεί που ολοφυρόταν η Ηλέκτρα και θρηνούσε η Αντιγόνη και παραληρούσε η Κασσάνδρα, άρχιζαν τα όργανα και… φωτιά στα τόπια. Αυτό, τουλάχιστον, το ’κλεισαν.
Αν στο «ηχητικό τοπίο» προσθέσεις τη φωτογράφο του Δήμου που με το θράσος της άγνοιας περιπολούσε γύρω απ’ την παράσταση και μόνο στο πατάρι της σκηνής που δεν ανέβηκε, την Βίκυ Λέανδρος, τέως βαρόνη, που ενώ έφτασε με πενήντα λεπτά καθυστέρηση δεν κάθισε κάπου στο πλάι, διακριτικά, αλλά την προώθησαν στο χώρο των προσκεκλημένων και άλλα τινά, ε, δεν ήταν κι οι καλύτερες οι συνθήκες για να παρακολουθήσεις τον «Αγαμέμνονα» του Αισχύλου _ σ’ ένα ενδιαφέρον ανέβασμα της Νικαίτης Κοντούρη…

(ΔΕΝ) «Φοβάμαι τους ανθρώπους / που με καταλερωμένη τη φωλιά / πασχίζουν τώρα να βρουν λεκέδες στη δική σου». Για να παραφράσω τον Μανόλη Αναγνωστάκη του «Φοβάμαι».
Όλος ο κόσμος, μια σκηνή…