«Ευρυδίκη» μιούζικαλ από Τάρλοου

Το Τέταρτο Κουδούνι / 31 Μαΐου 2012

«Προσωρινό» τον είπανε το χώρο απέναντι απ’ το Ναυτικό Νοσοκομείο _ τον άνοιξε για να παίξει ένα μονόλογό της η Γιούλα Μπούνταλη. Έλα όμως που ουδέν μονιμότερον του προσωρινού… Άρα και του «Προσωρινού». Εκεί η Όλια Λαζαρίδου φέτος, εκεί κατόπιν κι η Ρουμπίνη Βασιλακοπούλου, εκεί τώρα κι η Λυδία Κονιόρδου. Οπότε μάλλον σε μόνιμο τον βλέπω να εξελίσσεται. Και να του μένει τ’ όνομα αλλά όχι κι η χάρη.


Την «Ευρυδίκη» της άπαιχτης στην Ελλάδα Αμερικανίδας Σάρα Ρουλ θ’ ανεβάσει τον επόμενο χειμώνα στο «Πορεία» του ο Δημήτρης Τάρλοου.
Στο έργο, που ’κανε την πρεμιέρα του το 2003 στο Μάντισον του Γουισκόνσιν για ν’ ανεβεί στην Νέα Υόρκη _ οφ Μπρόντγουέι _ το 2007 και στο Λονδίνο, στο «Γιανγκ Βικ», το 2010, αφού παίχτηκε και σ’ άλλες πόλεις των ΗΠΑ, η τριανταοκτάχρονη σήμερα συγγραφέας ξανακοιτάζει τον αρχαιοελληνικό μύθο του Ορφέα και της Ευρυδίκης _ ο Ορφέας κατεβαίνει στον Κάτω Κόσμο για να φέρει πίσω τη λατρεμένη του γυναίκα Ευρυδίκη που πέθανε και τα καταφέρνει γλυκαίνοντας τον Άδη με τη μουσική του αλλά στην επιστροφή τη χάνει και πάλι, όταν παραβαίνει τον όρο ο οποίος του ετέθη να μη γυρίσει να κοιτάξει την Ευρυδίκη που τον ακολουθούσε _, τοποθετώντας τον στη σύγχρονη εποχή. Κι εστιάζοντας, με πολλά στοιχεία χιούμορ, στην Ευρυδίκη και στο δίλημμά της να γυρίσει στη ζωή ή να παραμείνει στον κόσμο των νεκρών κοντά στον πατέρα της _ πρόσωπο που εισάγει η Ρουλ.
Την Ευρυδίκη θα ερμηνεύσει η Κόρα Καρβούνη και τον Ορφέα ο Λαέρτης Μαλκότσης, τον πατέρα της ο Γιάννης Νταλιάνης, τον Άρχοντα του Κάτω Κόσμου ο Κώστας Γάκης και τις τρεις Πέτρες οι Σωκράτης Πατσίκας, Νεφέλη Μαρκάκη και Ελένη Μπούκλη. Η μετάφραση θα ’ναι του σκηνοθέτη, τα σκηνικά και τα κοστούμια της Ελένης Μανωλοπούλου κι οι φωτισμοί του Αλέκου Αναστασίου.
Ο Δημήτρης Τάρλοου σκοπεύει ν’ ανεβάσει το έργο, που το χαρακτηρίζει «νεορομαντικό υβρίδιο», ως μιούζικαλ που θα το διατρέχουν «πειραγμένες» μουσικές και τραγούδια τα οποία σημάδεψαν τη νεολαία απ’ το 1950 έως το 2000, μια εποχή ανεμελιάς. Τη μουσική την οποία έχει αναλάβει η νεαρή _ μόλις εικοσιτετράχρονη _ ελληνοβραζιλιάνα και με σπουδές στο Πανεπιστήμιο Μπέρκλεϊ της Καλιφόρνιας Κατερίνα Πολέμη _ κινείται στο χώρο της τζαζ _ θα την εκτελούν οι ίδιοι οι ηθοποιοί.




Ένα κοριτσάκι είκοσι χρόνων, τόσο δα. Με σπουδές θεάτρου αλλά με ελάχιστη πείρα. Να σηκώνει με άνεση στους ώμους του έναν ολόκληρο, δυσκολότατο μονόλογο _ «Medea Redux» του Νιλ Λαμπιούτ. Κείμενο συγκλονιστικό στην απλότητά του _ η αφήγηση μιας σύγχρονης Μήδειας _ που ’ναι αβανταδόρικο βέβαια αλλά που θέλει και κότσια. Κι η Zoe Mylonas _ η ελληνοαμερικανίδα Ζωή Μυλωνά, κόρη του δικού μας Αλέξανδρου Μυλωνά _ φαίνεται πως τα διαθέτει.
Είδα μια υποκριτική ώριμη, άμεση, χωρίς θεατρινισμούς, χαμηλότονη αλλά ποτέ χωρίς ενέργεια, ποτέ ξεφουσκωμένη, με αποχρώσεις και λεπτομέρειες απίστευτες. Σε μια παράσταση μπεκετικών αποχρώσεων επίσης εξαιρετική _ την υπογράφει άλλη μια νέα γυναίκα, στα πρώτα της επίσης βήματα, η Μαρία Ξανθοπουλίδου. Παράσταση που πρωτοπαρουσιάστηκε το 2010 στην Νέα Υόρκη και που παίζεται στα αγγλικά αλλά με ελληνικούς υπέρτιτλους στο «Πορεία». Πηγαίνετε να τη δείτε. Μπορεί και να γίνετε μάρτυρες στο πρώτο βασικό βήμα μιας σημαντικής ηθοποιού.


Τον παρακολουθώ. Από «Κατσαρίδας» και εντεύθεν. Τον ταλαντούχο και συμπαθέστατο Βασίλη Μαυρογεωργίου. Μέχρι τώρα ζαλιζόμουν με την κινητικότητά του. Αλλά φέτος έχασα και τον έλεγχο: πού σκηνοθετεί, πού παίζει, για ποιον γράφει, για ποιον διασκευάζει… Τ’ όνομά του επανέρχεται διαρκώς μέσα από δελτία Τύπου και ανακοινώσεις για όλο και περισσότερες παραστάσεις, όλο και περισσότερες παραστάσεις.
Κι αναρωτιέμαι _ με αγάπη το γράφω, δεν είναι μισαλλοδοξία: πότε προλαβαίνει; Μήπως πρέπει να κάνει οικονομία δυνάμεων; Μήπως σπαταλιέται περί τόσο πολλά τυρβάζων; Δε φοβάται ότι μπορεί και να εξαντληθεί; Να ξεζουμιστεί; Δεν έχει νοιώσει την ανάγκη για μια ανάσα, για κάποια περίσκεψη; Να δει πού πάει; Δεν το θυμάται εκείνο το αρχαιοελληνικό ουκ εν των πολλώ το ευ;


Περίεργο. Απόρησα πώς και δεν παρέστη στην τεατράλε υπαίθρια αναβίωση απ’ το ΚΘΒΕ της δολοφονίας του Γρηγόρη Λαμπράκη κι ο κ. Αντώνης Σαμαράς. Ως εκπρόσωπος ενός εκ των «εμπλεκομένων» στην υπόθεση Λαμπράκη μερών, της τότε ΕΡΕ του Κωνσταντίνου Καραμανλή, που φυσικό συνεχιστή της αποτελεί η Νέα Δημοκρατία ωσαύτως του Κωνσταντίνου Καραμανλή, της οποίας και προεδρεύει. Ανταποδίδοντας την παρουσία, πρώτο τραπέζι πίστα, μετά θερμών χειραψιών, του καλλιτεχνικού διευθυντή του ΚΘΒΕ κ. Σωτήρη Χατζάκη στην προεκλογική προς καλλιτέχνας ομιλίαν του.


Χαρμόσυνα νέα για τους ενδιαφερόμενους: οι _ απλήρωτοι πάντα… _ εργαζόμενοι μπορεί να ’χουν κάνει επίσχεση εργασίας αλλά αποφάσισαν να προσφέρουν τις υπηρεσίες τους εθελοντικά για κάποιες ώρες κι έτσι το Θεατρικό Μουσείο είναι και πάλι ανοιχτό. Τις καθημερινές 10 π.μ. με 1 μ.μ.. Για να εξυπηρετεί τους ανθρώπους που το χρειάζονται. Για καλό και για κακό, όμως, πριν πάτε τηλεφωνείστε στο 210 3629430 ή στο 210 3634185 ή επικοινωνήστε με το theatrikomouseio@gmail.com. Λειτουργεί, επίσης, ξανά, η ιστοσελίδα του Μουσείου http://www.theatremuseum.gr


Τελικά ματαιώθηκε για λόγους οικονομικούς η προγραμματισμένη στο Φεστιβάλ Αθηνών παράσταση του Δημήτρη Κουρτάκη «Αμόκ (Ορέστης)». Κρίμα. Γιατί το «Καφενείο» του στο Φεστιβάλ του 2008, εμένα τουλάχιστον, με είχε ενθουσιάσει.


Δίνει και παίρνει ο Tσέχοφ φέτος στην ελληνική σκηνή. Ή τουλάχιστον εμπνέει, δίνει αφορμές. «Τρεις αδελφές» x 2 έχουμε στην Αθήνα. Έστω «πειραγμένες», έστω διασκευασμένες.
«Fuite Or The Three Sisters» είναι ο τίτλος της μιας παράστασης _  στο «Βυρσοδεψείο» παίζεται. Σε σκηνοθεσία Έφης Γούση που συνυπογράφει και τη διασκευή μαζί με την Δήμητρα Λαρεντζάκη. «Τρεις αδελφές à Moscou, στη Μόσχα, to Moscow, nach Moskau!» είναι ο τίτλος της δεύτερης _ ετοιμάζεται για τις 9 Ιουνίου απ’ το θίασο «Δρόμος με Δέντρα» στο χώρο «Baumstrasse». Σε συλλογική δραματουργική επεξεργασία και σκηνοθεσία Δημήτρη Αγαρτζίδη, Δέσποινας Αναστάσογλου, Σύρμως Κεκέ, Σταυρούλας Κοντοπούλου, Πανού Μανού, Θεανώς Μεταξά, Κατερίνας Πατσιάνη, Τατιάνας Πίττα, Φοίβου Συμεωνίδη, Μιχάλη Τιτόπουλου _ όλου του θιάσου δηλαδή.
Πώς, όμως, να προλάβεις να τα δεις ΟΛΑ αυτά;


Προ 50ετίας
Τα Θεατρικά Νέα

Το Φεστιβάλ Επιδαύρου έφθασε στην κρίσιμη καμπή του. Για να εξελιχθή, προς το καλό της τουριστικής αναπτύξεως της χώρας, πρέπει να ξεφύγη από την στατικότητα στην οποία έχει περιπέσει. Πρέπει στο αρχαίο θέατρο της Επιδαύρου να παύση να δίδη μονοπωλιακά, παραστάσεις μόνο το Εθνικό Θέατρο. Αυτό ήταν το κύριο σημείο της ομιλίας του προέδρου της Ελληνικής Περιηγητικής Λέσχης κ. Χοϊδά, κατά την χθεσινή πρες - κόνφερανς […]. Το Φεστιβάλ Επιδαύρου ωργανώθηκε για πρώτη φορά το 1955, με πρωτοβουλία και εκτέλεσι της Περιηγητικής. Από τότε, γίνεται κάθε χρόνο, με την συνεργασία του Εθνικού Θεάτρου, του Οργανισμού Τουρισμού και της Περιηγητικής […]. 2 Ιουνίου 1962.


[…] Αλλά τι είναι αυτή η «Οδός Ονείρων»; Επιθεώρησις; Χορόδραμα; Φαντασμαγορία;  - Τίποτα απ’ όλα αυτά, λέει ο δημοφιλής συνθέτης (σ.σ. Μάνος Χατζιδάκις). Απλούστατα: Κάνουμε το κέφι μας, εγώ και οι συνεργάτες μου […]. (από ρεπορτάζ του Φ. Κλεάνθη). 6 Ιουνίου 1962.

Δημοσιεύτηκε στα «ΝΕΑ».

«Έκτο πάτωμα»…κοντσερτάντε ή Αλίμονο…

Το έργο. Μεσοπόλεμος _ 1932 _, Παρίσι, στο έκτο πάτωμα μιας λαϊκής πολυκατοικίας. Φτώχεια και μιζέρια. Η κυρία Μαρέ νοικιάζει δωμάτια και εισπράττει. Όταν βρίσκεται ενώπιον αδυναμίας να εισπράξει, βρίζει και απειλεί. Θυρωρός, η αδελφή της. Στους ενοίκους, ο Μαξ που θέλει να πιστεύει πως είναι ζωγράφος ολκής και η _ κουτσομπόλα ολκής _ γυναίκα του ονόματι Ζερμέν, καθαρίστρια, ο λογιστής Οσπό που θεωρεί εαυτόν συγγραφέα και η κορούλα του, η Εντβίζ, ο γόης Ζονβάλ που τα φτιάχνει με μια μυστηριώδη «Κυρία με τα γκρίζα», την Ιρέν, που τριγυρνάει στον όροφο αλλά, παράλληλα, και με την Εντβίζ η οποία μένει έγκυος _ τελικά, πάντως, πατέρας αποδεικνύεται πως είναι ο Ζοζό, ένας συγκάτοικος εργάτης, ερωτευμένος μαζί της _, η «εύκολη» Ζαν που την τριγυρίζουν διάφοροι εραστές, ο Γιατρός που υποτίθεται πως συνθέτει όπερες, η ανακατώστρα Μπερτ… Οι ιστορίες τους πλέκονται με καυγάδες και έρωτες, με λίγο χιούμορ και λίγο δάκρυ στο γραμμένο από τον Αλφρέ Ζερί εύπεπτο, μικροαστικό γαλλικό ρεαλιστικό εργάκι του 1937 με τον τίτλο «Έκτο πάτωμα».

Ένα εργάκι γραφικό, μια ψευτοηθογραφία προπολεμικής κοπής, που καθόλου επίκαιρη δεν την κάνουν οι αναφορές της σε οικονονομική κρίση και σε απολύσεις και σε ανεργία και που παραπέμπει σε σίριαλ επιπέδου «Ρετιρέ» και «Πολυκατοικίας» ώστε να μην τη σώζει θεατρικά ούτε η διασκευή της από την Άννα Παναγιωτοπούλου. Τη σώζει μόνον ο μετασχηματισμός της σε μουσική κωμωδία. Και οι στίχοι της Λίνας Νικολακοπούλου και η μουσική του Σταμάτη Κραουνάκη, της οποίας, πάντως, και ειδικά του εξαιρετικά ελκυστικού βασικού θέματος, έχει γίνει στη συγκεκριμένη παράσταση κατάχρηση από τον Διονύση Καλογερόπουλο που υπογράφει τη «μουσική επένδυση (βασισμένη στη μουσική του Σ. Κραουνάκη)».

Η παράσταση. Βλέποντάς την δεν πείστηκα πως το «Έκτο πάτωμα» ενδιέφερε τη σκηνοθέτρια Μαριάννα Κάλμπαρη, καλλιτέχνιδα καλλιεργμένη και με γνώσεις. Με, επιπλέον, το δεδομένο, προφανώς, πως οι δυνατότητες της παραγωγής ήταν περιορισμένες, το ανέβασε αφενός ψιλοπαρωδώντας το, αφετέρου επιλέγοντας την οδό του στιλιζαρίσματος: μετωπικό στήσιμο, τυποποιημένη κίνηση, πλήρης αφαιρετικότητα που παραπέμπουν σε καμπαρέ αλλά κατέληξαν να ξεγυμνώσουν το εργάκι από τις μικρές, τρυφερές, γραφικότητές του και να αφήνουν μια αίσθηση… ημισκηνοθετημένης, «κοντσερτάντε» παρουσίασης _ ενός «αναλογίου» συνοδεία πιάνου καθότι και η ορχήστρα λείπει. Όσο για το φινάλε δεν μπόρεσε να με πείσει πως δένει το έργο με το σήμερα.

Καλόγουστο το… ολίγον από σκηνικό του Κωνσταντίνου Ζαμάνη, αν και «ανάποδο» _ γιατί οι ηθοποιοί παίζουν με τη ράμπα και την κλειστή αυλαία πίσω τους; Αυλαία και ράμπα είναι απλώς ντεκόρ; Τα κοστούμια του καλόγουστα επίσης αλλά πολύ φανταχτερά και, κάποια, ιδαιτέρως πολυτελή για να δέσουν με τη φτώχεια των ηρώων του έργου. Πιο αποτελεσματικοί οι φωτισμοί του Γιώργου Τέλλου. Χωρίς έμπνευση βρήκα τις χορογραφίες της Βάλιας Παπαχρήστου από τις οποίες αποφασιστικά εξαρτάται η παράσταση. Ως προς τη μουσική διδασκαλία του Αλέξη Πρίφτη δεν ξέρω αν φταίνε οι φωνητικές αδυναμίες των ηθοποιών αλλά τη βρήκα απλώς διεκπεραιωτική.

Οι ερμηνείες. Η παράσταση πάσχει πολύ και στη διανομή _ ή η σκηνοθέτρια δεν βοήθησε αποτελεσματικά τους ηθοποιούς της. Η Νεκταρία Γιαννουδάκη έχει τσαγανό αλλά πρέπει πολύ να δουλέψει για να λειάνει τον αδρύ, χοντροκομμένο τρόπο _ που είναι στο τσακ να γλιστρήσει στο χυδαίο _ με τον οποίο παίζει και τη βαριά εκφορά του λόγου της. Εύπλαστος αλλά με παραχωρήσεις στην μπαλαφάρα ο Γιάννης Στεφόπουλος. Ο Διαμαντής Καραναστάσης υπερβάλλει στη στιλιζαρισμένη κίνηση η οποία ζητήθηκε από τη σκηνοθεσία _ και η οποία δεν τηρείται ούτε από όλους ούτε πάντα _ και καταλήγει ένα νευρόσπαστο που θυμίζει κινούμενο σχέδιο στιλ Ροζ Πάνθηρα.

Η Αιμιλία Βασιλακάκη ανήκει στην κατηγορία των μπουφόνων ηθοποιών. Έχει κοιτάσματα αλλά κανένα έλεγχο. Εντελώς άχρωμη η Ευγενία Δημητροπούλου, με μεγάλες αδυναμίες ο Γιάννης Παπαϊωάννου. Ξεχώρισα μόνο τον Δημήτρη Παπανικολάου και κάπως τον Άρι Γεροντάκη. Αλλά η… κορωνίδα της παράστασης είναι η Τζίνα Αλιμόνου. Ωραίο σώμα, καταπληκτικά κοστούμια, καταπληκτικά παπούτσια μεν, παντελώς ανέκφραστη και άδεια δε, παγώνει το σύμπαν μόλις εμφανίζεται στη σκηνή.

Συμπέρασμα. Μια παράσταση ατυχήσασα.

Ίδρυμα Μιχάλης Κακογιάννης / Θέατρο, 26 Μαΐου 2012.

Εθνικό καλεί Μαρμαρινό για «Όνειρο»

Το Τέταρτο Κουδούνι / 24 Μαΐου 2012

 
Φοβάμαι πως δε θα ’χα και πολλά αστεράκια _ τα οποία σιχαίνομαι άλλωστε… _ να βάλω στην παράσταση της «Μαντάμ Σουσούς» του Δημήτρη Ψαθά απ’ το ΚΘΒΕ σε σκηνοθεσία Γιώργου Αρμένη που είδα στο Θέατρον του Ελληνικού Κόσμου. Αλλά το κομμάτι «Το παραμύθι της Μαντάμ Σουσούς» του Ιάσονα Τριανταφυλλίδη που διάβασα στο _ πολύ μέτρια σχεδιασμένο _ πρόγραμμα της παράστασης είναι πέντε αστέρων. Στο στοιχείο του!


Ματαιώθηκε το σεξπιρικό «Όνειρο καλοκαιρινής νύχτας» που θα σκηνοθετούσε ο Δημήτρης Μαυρίκιος για το Εθνικό στο «Κοτοπούλη» και που ήταν προγραμματισμένο για τον επόμενο χειμώνα _ σας το ’γραφα. Θα δούμε όμως το σεξπιρικό «Όνειρο» που θ’ ανεβάσει ο Μιχαήλ Μαρμαρινός. Για να εξηγούμαι, οι σκηνοθέτες άλλαξαν αλλά το έργο παραμένει στο ρεπερτόριο του 2012 - 2013. Όσο για τη διανομή μαγειρεύεται ακόμα.
Θα ’ναι η πέμπτη φορά που το έργο _ ή διασκευή του _ ανεβαίνει στο Εθνικό Θέατρο. Έχουν προηγηθεί το 1951 – ’52 ο Κάρολος Κουν στην Κεντρική Σκηνή, το 1990 – ’91 ο Γιάννης Καραχισαρίδης στο Γκαράζ, το 1999 – 2000 ο Νίκος Χατζηπαπάς που το ανέβασε ως μιούζικαλ σε διασκευή Απόστολου Δοξιάδη και με μουσική του Δημήτρη Παπαδημητρίου στο «Κοτοπούλη» επίσης και το 2004 – ’05 ο Γιάννης Ιορδανίδης που σκηνοθέτησε το «Όνειρο» για παιδιά σε διασκευή του στη Σκηνή «Παξινού», για το _ τότε _ Παιδικό Στέκι.
Το έργο έχει παρουσιαστεί για τελευταία φορά στην ελληνική σκηνή μόλις τη λήγουσα σεζόν απ’ την Ομάδα «Βλακlist» στο πλαίσιο του Backstage Theatre Festival, στην Μικρή Σκηνή του «Badminton», σε σκηνοθεσία Φεντερίκο Νιέτο - Ελ’ Γκάζι.


Σχετικά με την αναφορά _ στο «Τέταρτο Κουδούνι» της περασμένης Πέμπτης, στη στήλη «Προ 50ετίας» και στο απόσπασμα απ’ τον απολογισμό του Φάνη Κλεάνθη για τη σεζόν 1961 – ’62 _, «και ο επιμένων να κρύβεται κάτω από ψευδώνυμο ‘Ελευθέριος Άγνωστος’» που ο δημοσιογράφος τον είχε συμπεριλάβει στους πρωτοεμφανιζόμενους συγγραφείς της χρονιάς, η καθηγήτρια πανεπιστημίου, εκλεκτή αναγνώστρια της στήλης κ. Έφη Βαφειάδη μού _ μας _ θυμίζει: ‎«Ο επιμένων να κρύβεται κάτω από ψευδώνυμο ‘Ελευθέριος Άγνωστος’, 50 χρόνια πριν, ήταν, βέβαια, ο Δημήτρης Χορν που είχε παρουσιάσει το έργο του ‘Ό ανθρωπάκος’. Αυτό το έργο, μαζί με το άλλο του, την ‘Καλή καρδιά της Ελεονώρας’ (που, επίσης, παίχτηκε με ψευδώνυμο), τυπώθηκαν πριν μερικά χρόνια από τον Καστανιώτη και σε λίγο καιρό θα επανακυκλοφορήσουν από άλλον εκδότη. Το όνομα Ελευθέριος δεν ήταν, πάντως, εντελώς ψεύτικο: ο Χορν ήταν βαπτισμένος Δημήτριος - Ελευθέριος, καθώς το δεύτερο όνομα ήταν απαίτηση της βενιζελικής νονάς του, της Κυβέλης!».
Για τον «Ανθρωπάκο» τα ήξερα. Για το δεύτερο όνομα του Δημήτρη Χορν δεν το θυμόμουνα. Να καταθέσω όμως μια προσωπική γνώμη που σε κάποιες μαρτυρίες βασίζεται. Ο Χορν στον «Ανθρωπάκο», για την καταγωγή ενός απ’ τους ρόλους, της Στέλλας, μιας κοπέλας που επιμένει να γίνει εκφωνήτρια στο ραδιόφωνο παρά την έντονη ντόπια προφορά της, με τραγελαφικά αποτελέσματα, είχε επιλέξει να ’ναι Βολιώτισσα αντλώντας απ’ τη μητέρα του Ευτέρπη Αποστολίδου που ήταν γεννημένη _ ή καταγόταν απ’ τον πατέρα της από _ (σ)την Άνω Κερασιά του Πηλίου ή τις εξαδέλφες της που εκείνη συναντούσε.


Έγραψα στο περασμένο «Τέταρτο Κουδούνι» για το μουσικό Γιώργο Διαμαντόπουλο, το γιο των εκλεκτών ηθοποιών Βασίλη Διαμαντόπουλου και Μαρίνας Γεωργίου, που ’χει σπουδάσει και θέατρο και που εκτίμησα πολύ τη δουλειά του στη μουσική της  παράστασης «Όνειρα» της Ομάδας Αρένα. Αλλά ορισμένες πληροφορίες κι η φωτογραφία που άντλησα απ’ το διαδίκτυο δεν ήταν ακριβείς. Διότι υπάρχει κι άλλος μουσικός Γιώργος Διαμαντόπουλος ανάλογης ηλικίας! Εκείνος είναι μέλος του συγκροτήματος Τρίηχο, εκείνον προφανώς άκουσα στο YouTube να τραγουδάει και σ’ εκείνον ανήκε η φωτογραφία που δημοσιεύτηκε. Οπότε σήμερα δημοσιεύω τη φωτογραφία του Γιώργου Διαμαντόπουλου στον οποίο αναφερόμουν ζητώντας συγγνώμη κι απ’ τους δυο για το μπέρδεμα.


Ήταν μια παράσταση – σταθμός για το ελληνικό θέατρο: ο ντοστογιεφσκικός «Ηλίθιος» του Στάθη Λιβαθινού και των εκλεκτών ηθοποιών του στην εξαιρετική _ το ήμισυ του παντός _ δραματουργική επεξεργασία που υπέγραφε ο Σάββας Κυριακίδης σε συνεργασία με το σκηνοθέτη και τους ηθοποιούς, παράσταση η οποία πρωτοανέβηκε το 2006 – 2007 στην τότε Πειραματική Σκηνή του Εθνικού _ στο «Από Μηχανής». Την ξανάδα φέτος, στο «Ακροπόλ» πια, είδα τις κάποιες αδυναμίες της αλλά γνώμη δεν αλλάζω: η παράσταση αυτή ΘΑ ΜΕΙΝΕΙ.


Α, και με την ευκαιρία: Ευτυχής μπαμπάς μιας κόρης _ της τρίτης μετά τις δυο, μεγάλες πια, απ’ τον πρώτο του γάμο _ έγινε πρόσφατα ο Στάθης Λιβαθινός. Ευτυχής μαμά η επίσης σκηνοθέτρια Γιολάντα Μαρκοπούλου. Να τους ζήσει!


Η Φιλίντα Λόιντ, διακεκριμένη και με εμπορικές επιτυχίες στο ενεργητικό της σκηνοθέτρια του θεάτρου και της όπερας, που ’γινε όμως διάσημη απ’ τον κινηματογράφο υπογράφοντας τις ταινίες «Mamma Mia!» και «Η σιδηρά Κυρία» _ και οι δυο με πρωταγωνίστρια την Μέριλ Στριπ η οποία βραβεύτηκε μάλιστα φέτος με Όσκαρ για την ερμηνεία της στη δεύτερη _ θα συνεργαστεί με την Φιόνα Σο στη σκηνοθεσία της παράστασης με την οποία η σπουδαία ηθοποιός θα επανεμφανιστεί στην Ελλάδα και στο Φεστιβάλ Επιδαύρου _ αλλά στο Μικρό Θέατρο _, μετά τις «Ευτυχισμένες μέρες» του Μπέκετ που ’παιξε σε σκηνοθεσία της Ντέμπορα Γουόρνερ στο θέατρο του Πολυκλείτου το 2007 και το 2008.
Η παράσταση, που θα κάνει την πρεμιέρα της στο υπέροχο θεατράκι της Αρχαίας Επιδαύρου στις 3 Αυγούστου και θα παιχτεί και την επομένη, θα βασίζεται στη μεταφορά για το θέατρο με τη μορφή μονολόγου τού μεγάλης έκτασης λυρικού ποιήματος _ απ’ τα ποιήματα που θεμελίωσαν τον αγγλικό ρομαντισμό _ Σάμουελ Τέιλορ Κόλεριτζ «Η μπαλάντα του γέρου ναυτικού» (τυπώθηκε στις «Λυρικές μπαλάντες», το 1798), όπως έχει μεταφράσει τον τίτλο «The Rime of the Ancient Mariner» ο Βαγγέλης Αθανασόπουλος _ η μετάφρασή του πρωτοεκδόθηκε το 1987 και κυκλοφορεί απ’ τις Εκδόσεις Χατζηνικολή.
Τη χορογραφία της παράστασης θα υπογράψει ο επίσης διακεκριμένος Δανός Κιμ Μπράνστρουπ.


Μην ξεχνάτε πως για περισσότερα υπάρχει στο διαδίκτυο, παραπληρωματικά προς «Το Τέταρτο Κουδούνι», και totetartokoudouni.blogspot.com

Προ 50ετίας
Τα Θεατρικά Νέα

Ένα καινούργιο θερινό θέατρο θα εγκαινιασθή μεθαύριο: Το «Αττικό Θέατρο». Βρίσκεται στην οδό Κοδριγκτώνος, στην περιοχή, ακριβώς, που έχει καταστή το καλοκαιρινό θεατρικό κέντρο της Αθήνας […]. Το «Αττικό Θέατρο» δεν κινδυνεύει να καταβροχθισθή από καμμιά πολυκατοικία. Ο θεατρώνης του Βασίλης Ιμπροχώρης που ανέλαβε με πολυετές συμβόλαιο την εκμετάλλευσί του, φιλοδοξεί να το μετατρέψη και σε χειμερινό, βασιζόμενος στην υποστήριξι του αθηναϊκού κοινού, την οποίαν αναμένει ένθερμη. 26 Μαΐου 1962.


Μεγάλες αλλαγές γίνονται στο θέατρο του Εθνικού Κήπου από τον θεατρικό επιχειρηματία Βασίλη Μπουρνέλλη με αποτέλεσμα να δημιουργούνται προστριβές μεταξύ της Επιτροπής Κήπων και Δενδροστοιχιών του υπουργείου Γεωργίας και του εν λόγω επιχειρηματίου. Συγκεκριμένως ο Μπουρνέλλης έκοψε περί τα 12 τεράστια δένδρα για να διευρύνει  τον χώρο και από 1000 θέσεις να αυξηθή η χωρητικότης σε 2000 θέσεις […]. 26 Μαΐου 1962.


Ο Ανδρέας Μπάρκουλης ο οποίος μετέχει στο 10ο Ράλλυ «Ακρόπολις» λόγω βλάβης του αυτοκινήτου του εγκατέλειψε τον αγώνα σήμερα το πρωί. Ο Ανδρέας Μπάρκουλης που είναι μανιώδης αυτοκινητιστής λαμβάνει τακτικά μέρος σε αγώνας αυτοκινήτων. 26 Μαΐου 1962.

Δημοσιεύτηκε στα «ΝΕΑ».

Ραγιάδες, ραγιάδες νυν και αεί

Θε μου, τι βαθύτατος ραγιαδισμός μας διακατέχει… Πανηγυρισμοί γιατί ο Ολάντ δέχτηκε τον Βενιζέλο. Ε, και; Οργή _ ή και παραλήρημα ενθουσιασμού, ανάλογα από ποια πλευρά το βλέπεις… _ γιατί ο Ολάντ δεν δέχτηκε τον Τσίπρα. Ε, και; Δηλαδή αυτή είναι η καταξίωση; Θυμήθηκα, όταν άνοιξε το Μέγαρο Μουσικής, που κουβαλούσαν εκεί συνέχεια, επί ένα, δυο χρόνια, όσους «επιφανείς» ξένους μάς επισκέπτονταν _ πολιτικούς, καλλιτέχνες… _ και μετά διαβάζαμε δηλώσεις τους, του τύπου «πόσο ενθουσιασμένοι είναι μ’ αυτό που είδαν». Λες και το Μέγαρο δεν μπορούσε να αποδείξει αφεαυτό την αξία του. Ακόμα (και) τούτη (τ)η(ν) άνοιξη, (και την προηγούμενη, και την επόμενη, και την μεθεπόμενη…), ραγιάδες, ραγιάδες, τούτο (και το προηγούμενο, και το  επόμενο, και το μεθεπόμενο…) το καλοκαίρι… Όλος ο κόσμος, μια σκηνή…

Νάτη πετιέται από ’ξαρχής…

Και πολύ open κόμμα αυτή η Νέα Δημοκρατία… Μπαινοβγαίνουν. Πάνε κι έρχονται. Τέτοια κινητικότητα ούτε σε σπίτι με κόκκινο φανάρι… Φεύγει ο Μητσοτάκης, ανοίγει δικό του μαγαζί, το κλείνει, ξαναμπαίνει ο Μητσοτάκης στην Νέα Δημοκρατία, γίνεται κι Αρχηγός. Φεύγει ο Σουφλιάς, ξαναμπαίνει ο Σουφλιάς στην Νέα Δημοκρατία. Φεύγει ο Σαμαράς ανοίγει δικό του μαγαζί, το κλείνει, ξαναμπαίνει ο Σαμαράς στην Νέα Δημοκρατία, γίνεται κι Αρχηγός. Βγαίνει η Ντόρα, ανοίγει δικό της μαγαζί, το κλείνει, ξαναμπαίνει τρέχοντας η Ντόρα στην Νέα Δημοκρατία και βλέπουμε… _ το ’χει δει απ’ τον μπαμπά της, γιατί, σου λέει, όχι κι εγώ; Βγαίνουν, αερίζονται λίγο, ανοίγουν το δικό τους το στέκι για να νοιώσουν αυτεξούσιοι κι ύστερα νάτους πετιένται από ’ξαρχής κι αντριεύουν (;) και θεριεύουν (;). Όλος ο κόσμος, μια σκηνή…

OMG!

Ο Τσίπρας απεδέχθη debate με τον Σαμαρά. Σφάλμα Μέγα! Καταρχάς ξέρει τι θα πει debate; Κι αν ο Σαμαράς τού μιλήσει στα αγγλικά _ τα οποία, αυτός, χειρίζεται άψογα; OMG (Oh My God)! Εδώ έχουμε εκλογές επιπέδου Proficiency, δεν είναι παίξε γέλασε… Όλος ο κόσμος, μια σκηνή…

Λέγε, λέγε…

Λέγε, λέγε (κατά του Τσίπρα) το κοπέλι, κάνει την κυρά και θέλει… «Τόση επίθεση, τόση ειρωνία _ η το πάλαι ποτέ εφαρμοσμένη με επιτυχημένους καρπούς μέθοδος ‘εξαφάνισης’ Γιάννη Ζίγδη _ , τόση χολή, τόσο μένος, ντε και καλά ‘μην τυχόν και τον ψηφίσετε, κινδυνεύετε’, ‘μην τυχόν και τον ψηφίσετε, καταστρεφόμαστε’», μου λέει ο Στέφανος, «ε ναι, εγώ θα τον ψηφίσω. Από πείσμα». Όλος ο κόσμος, μια σκηνή…

Shame!

Shame on him! Shame! Σείονται τα έγκατα του φεϊσμπούκ, σείονται οι στήλες, σείονται και καπνίζουν και αφρίζουν τα σπλάχνα των αγγλοτραφών διανοουμένων. Με τα αγγλικά του Τσίπρα. Στην πυρά! Στο πυρ το εξώτερον! Κάφτε τον! Σουβλίστε τον! Ιδού, λοιπόν, ένας ΑΚΟΜΑ σοβαρός λόγος για να μην τον ψηφίσετε. Μωρέ, τώρα το κατάλαβα. Γιατί ψήφιζαν μέχρι τώρα Γιωργάκη Παπανδρέου. Διότι ομιλεί άπταιστα την αγγλικήν. Ως μητρική του. Όλος ο κόσμος, μια σκηνή…

Αγία Ιωάννα του κραχ η Βολιώτη μαζί με Χειλάκη

Το Τέταρτο Κουδούνι / 17 Μαΐου 2012

Σίγουρα αποτελεί γεγονός προς συζήτηση άρα και ερεθιστικό για «προμόσιον» που λέμε, όταν πασαρέλα και σκηνή _ θέατρο, όπερα, μπαλέτο… _ διασταυρώνονται. Καθόλου σίγουρος δεν είμαι αν οι διασταυρώσεις αυτές είναι αποτελεσματικές… Συχνά, όχι. Όπως ακριβώς στα κοστούμια της Σήλιας Κριθαριώτη στο «Ρωμαίος και Ιουλιέτα» του Ρενάτο Τζανέλα και του Μπαλέτου της Λυρικής. Κορ ντε μπαλέ ώσπερ μπομπονιέρες, Πάρης «φασκιωμένος», πονηρεμένο μαύρο, σέξι ντεζαμπιγιέ για την αθώα Ιουλιέτα και τα πούπουλα της Ροζαλίνας να μαδούουουν…


Η Βίκυ Βολιώτη θα ’ναι η… χριστιανικά αθώα Τζόαν Νταρκ, υπολοχαγός των Μαύρων Ψάθινων Καπέλων _ κάτι σαν Στρατός Σωτηρίας… _, η οποία, όταν πεθάνει, αγιοποιείται κι ο Αιμίλιος Χειλάκης, ο γλοιώδης ιδιοκτήτης εργοστασίου συσκευασίας κρέατος Πιέρποντ Μάουλερ στο έργο του Μπέρτολτ Μπρεχτ «Η Αγία Ιωάννα των σφαγείων» που θ’ ανεβάσει τον επόμενο χειμώνα ο Νίκος Μαστοράκης στο «Ακροπόλ».
Το έργο, εκσυγχρονισμένη, καυστικά σατιρική εκδοχή της ιστορίας της Ζαν ντ’ Αρκ, της «Παρθένου της Ορλεάνης», που διαδραματίζεται, με πολλά ένθετα τραγούδια, στο Σικάγο του 1929 και του οικονομικού κραχ, γράφτηκε μεταξύ 1929 και 1931 για το ραδιόφωνο και πρωτακούστηκε απ’ τον Ραδιοφωνικό Σταθμό του Βερολίνου το 1932, με την Καρόλα Νέχερ και τον Φριτς Κόρτνερ στους δυο βασικούς ρόλους και με την Χελένε Βάιγκελ, τον Έρνστ Μπους και τον Πέτερ Λόρε επίσης στη διανομή. Στη σκηνή χρειάστηκε να φτάσει το 1959, μετά το θάνατο του Μπρεχτ πια, για ν’ ανεβεί: στο «Ντόιτσες Σάουσπιλχάους» του Αμβούργου σε σκηνοθεσία του Γκούσταφ Γκρούντγκενς. Στο ρόλο της Τζόαν, η Χάνα Χίομπ, η κόρη τού Μπρεχτ απ’ τον πρώτο του γάμο με την ηθοποιό και τραγουδίστρια της όπερας Μαριάνε Τσοφ.
Στην Ελλάδα, επαγγελματικά, «Η Αγία Ιωάννα των σφαγείων» έχει παιχτεί μια μόνο φορά _ αν δεν κάνω λάθος, μια και το υπουργείο Πολιτισμού άφησε να κλείσει το Θεατρικό Μουσείο και δεν μπορώ να το διασταυρώσω… _ : το καλοκαίρι του 1972, στο νεότευκτο θέατρο «Αθηνά», απ’ το θίασο Δημήτρη Μυράτ – Βούλας Ζουμπουλάκη, σε σκηνοθεσία του πρώτου, με την Βούλα Ζουμπουλάκη στον επώνυμο ρόλο και Μάουλερ τον Δημήτρη Μυράτ _ παράσταση που δεν είχε επιτυχία.
Ο Νίκος Μαστοράκης θ’ ανεβάσει το έργο σε μετάφραση Γιώργου Δεπάστα υπογράφοντας επίσης τα σκηνικά και τα κοστούμια, με μουσική Σταύρου Γασπαράτου ενώ θα χρησιμοποιηθούν και θέματα των Πάουλ Ντεσάου και Χανς Άϊσλερ, με παρόντα επί σκηνής τον τραγουδιστή Χρήστο Θηβαίο. Προς το παρόν, σίγουροι στη διανομή και η πρόσφατα βραβευμένη με το Βραβείο Ερμηνείας Πρώτου Γυναικείου Ρόλου απ’ την Ελληνική Ακαδημία Κινηματογράφου Κίκα Γεωργίου, ο Μιχάλης Οικονόμου, ο Ένκε Φεζολάρι.


«Ρωμαίος και Ιουλιέτα» σε πλήρη «ανάπτυξη» φέτος στην ελληνική σκηνή. «Ρωμαίο και Ιουλιέτα» σε εκδοχή για έφηβους της σεξπιρικής τραγωδίας και με τον τίτλο «Ρωμαίος + Ιουλιέτα (Teen Spirit)» είδαμε στο «Θησείον» απ’ το «Λυκόφως» σε σκηνοθεσία Νάντιας Φώσκολου. «Ρωμαίο και Ιουλιέτα» στην μπαλετική εκδοχή του με την ανεπανάληπτη μουσική του Σεργκέι Προκόφιεφ είδαμε στο Μέγαρο απ’ το Μπαλέτο της Λυρικής σε χορογραφία / σκηνοθεσία _ όχι, τελικά, ιδιαίτερα εμπνευσμένες ομολογώ… _ του Ρενάτο Τζανέλα. «Ρωμαίος και Ιουλιέτα» τώρα και στο «Βρυσάκι» σε σκηνοθεσία Βασίλη Μαυρογεωργίου από ομάδα μαθητών του.



Τυχερό ήταν το «Ρίτερ, Ντένε, Φος» του Τόμας Μπέρχαρντ στην ελληνική σκηνή. Έστω κι αν το πρώτο του ανέβασμα απ’ τον Λευτέρη Βογιατζή και την «νέα Σκηνή» του το 1990 – ’91, στην οδό Κυκλάδων, με τον ίδιο, την Λυδία Κονιόρδου και την Όλια Λαζαρίδου ήταν καθοριστικό _ έγραψε για πάντα _, και το δεύτερο, το 2008, απ’ τον Κωνσταντίνο Κωνσταντόπουλο, στο «Ποταμίτης», με τον ίδιο και τις νεότερες Μάντυ Λάμπου και Μαρία Καψή είχε πολλά ενδιαφέροντα στοιχεία αλλά και το τρίτο, το φετινό, της σεζόν που κλείνει, στην «Σφενδόνη» της Άννας Κοκκίνου, παρά τη σκηνοθετική του περιπέτεια _ η Βαρβάρα Μαυρομάτη που το ’χε αναλάβει αποσύρθηκε και τη σκηνοθεσία συνυπέγραψαν, τελικά, οι τρεις πρωταγωνιστές του Δημήτρης Καταλειφός, Άννα Κοκκίνου και Ράνια Οικονομίδου μαζί με τον Πάνο Παπαδόπουλο _ ήταν μια παράσταση που σεβάστηκε τον εμμονικό, ψυχοβγάλτη αλλά και τόσο ουσιαστικό συγγραφέα. Και κατέβασε το κείμενο με κύρος και εξαιρετική ακρίβεια μέσα από καλές ερμηνείες. Αν δεν προλάβατε, πάντως, μπορείτε να τη δείτε την επόμενη σεζόν μια και θα επαναληφθεί, όπως έμαθα.


Μια αγωνία διακρίνω στους ανθρώπους του θεάτρου μας. Να βρουν κείμενα που να καθρεφτίζουν, ν’ αφορούν τις δύσκολες καταστάσεις που ζούμε. Πολύ σωστό να συμπορεύεται το θέατρο με τις ανάγκες της εποχής του. Αλλά κι όταν δεν τα βρίσκουν, παρατηρώ, μέσα απ’ τις δηλώσεις και τις συνεντεύξεις τους, την αξιοθαύμαστη, ακροβατική σχεδόν προσπάθειά τους ό,τι, μα ό,τι και ν’ ανεβάζουν να το συνδέσουν με την πραγματικότητα αυτή, να το «δικαιολογήσουν». Έστω και τραβηγμένο απ’ τα μαλλιά…


Nouvelle σύνταξη: «Να έχεις δεθεί στο άρμα κάποιου μάνατζερ – μέντορας». «Σε ένα κινηματογραφικό χρονικό – μάρτυρας». Ωχ! Το μάτι μου!


Ο «Συν - Επί», ο θίασος που στεγάζεται στο «Από Μηχανής Θέατρο», είναι... συνεπής. Και σέβεται το θεατή _ αυτή την εντύπωση έχω αποκομίσει. Και μέσα απ’ τον _ πανέμορφο _ τρόπο που ’χει διαμορφώσει το θέατρο αυτό με τον ανυπόφορα στενό _ ένας διάδρομος… _ φουαγιέ, και μέσα απ’ τους ανθρώπους του, και, κυρίως, μέσα απ’ το ρεπερτόριο στο οποίο επιμένει. Να επισημάνω, όμως, ένα φάουλ.
Πήγα να δω εκεί «Το ξύπνημα των νεκρών» του Ίψεν σκηνοθετημένο απ’ την Ρούλα Πατεράκη κι ώσπου να το δω αλλαξοπίστησα. Επτάμισι ή ώρα έναρξης, οκτώ παρά δέκα άνοιξε η πόρτα _ κι εμείς να περιμένουμε στριμωγμένοι, ιδροκοπώντας, στη στενωπό του φουαγιέ _, οκτώ άρχισε η παράσταση. Ναι, καταλαβαίνω, ήταν η τελευταία, ναι, είχε κόσμο, αλλά υπάρχουν και κάποια όρια. Το τι άκουσα να λένε οι αναμένοντες θεατές ας μην το επαναλάβω…


Προ 50ετίας
Τα Θεατρικά Νέα

Στο θερινό «Νέο Θέατρο» της οδού Πατησίων, θα αρχίσει στις 6 Ιουνίου παραστάσεις ο θίασος Βασίλη Διαμαντόπουλου – Μαρίας Αλκαίου με την κωμωδία του Γ. Ρούσσου «Τρίτη και 13» […]. 17 Μαΐου 1962.


Πενήντα τρία έργα παρουσίασαν εφέτος, στις τακτικές των παραστάσεις, τα αθηναϊκά θέατρα, πρόζας. Από αυτά, τα δεκαοκτώ ήσαν ελληνικά και τα τριανταπέντε ξένα […]. Εφέτος πρωτοπαρουσιάσθηκαν τρεις θεατρικοί συγγραφείς: ο Γιάννης Μαρής (σε συνεργασία με τον Μίμη Ευαγγελίδη), ο Αλέκος Γαλανός και ο επιμένων να κρύβεται κάτω από ψευδώνυμο «Ελευθέριος Άγνωστος». Τον μεγαλύτερο αριθμό παραστάσεων τον είχε το «Απόψε αυτοσχεδιάζουμε» του Πιραντέλλο, που δόθηκε από τον θίασο Μυράτ σε 343 παραστάσεις καλύπτοντας όλη την χειμερινή περίοδο του θεάτρου «Αθηνών» […]. Εγκαινιάσθησαν τέσσερις νέες θεατρικές αίθουσες: το «Αμιράλ», το «Καλουτά», το «Κυκλικό» και το «Χατζηχρήστου» […]. Φ. Κλεάνθης. 19 Μαΐου 1962.


Κατ’ εντολήν του Μάνου Χατζιδάκι, οι δοκιμές στο μουσικό έργο «Οδός Ονείρων», που θα παρουσιασθή στο «Μετροπόλιταν», γίνονται «κεκλεισμένων των θυρών». Ο δημοφιλής συνθέτης έχει απαγορεύσει επίσης και τη λήψι φωτογραφιών κατά τις δοκιμές […]. 23 Μαΐου 1962.
 
Δημοσιεύτηκε στα «ΝΕΑ».

«Σιρανό» της πλήξης

Είδα στη σειρά «Live Opera Nights» τον «Σιρανό ντε Μπερζεράκ» (1936) του Φράνκο Αλφάνο. Πιστή στο, κατά ένα μέρος, ξεπερασμένο ρομαντικό μελόδραμα (1897) του Εντμόν Ροστάν, με το λιμπρέτο της στα γαλλικά, η όπερα μοιάζει συμβατική, χωρίς μεγάλη έμπνευση γραμμένη, με λίγες σελίδες ζουμερές _ όπως το φινάλε.

Και η σκηνοθεσία του Πέτρικα Iονέσκο στο Βασιλικό Θέατρο της Μαδρίτης δεν έκανε απολύτως τίποτα για να δικαιώσει το έργο, να του δώσει λόγο ύπαρξης στο ρεπερτόριο: μια παράσταση συμβατική, χωρίς ιδέες, συχνά άτεχνη _ ειδικά στη σκηνή της μάχης… _, με παλαιάς αντιλήψεως σκηνικά που υπέγραφε ο ίδιος ο σκηνοθέτης και με διακριτικά κοστούμια _ καλύτερα, των θεατρίνων _ της δικής μας Λιλής Κεντάκα και, επιπλέον, με πολλά μικρολάθη που έδειχναν πως απαιτούνταν περισσότερες δοκιμές.

Σωστή η ορχήστρα υπό τον Πέδρο Χάλφτερ Κάρο αλλά η διανομή δεν βοηθούσε ιδιαίτερα. Ο Πλάθιντο Ντομίνγκο υπήρξε ένας πολύ μεγάλος τενόρος του 20^ου αιώνα. Είναι κρίμα να πουλάει πια το όνομά του. Κουρασμένος, με φωνή ανθεκτική ακόμα αλλά «στεγνωμένη», πώς να με πείσει παίζοντας τον Σιρανό στα 71 του; Πόσω μάλλον όταν υποκριτικά ποτέ δεν ξεπέρασε το μέτριο. Μόνο στο φινάλε με συγκίνησε. Η σοπράνο Αϊνόα Αρτέτα, με φωνητικό μέγεθος και καλής ποιότητας μέταλλο, έχει ένα έντονο μπαλάρισμα που καταντάει ενοχλητικό. Και μια ηλικία επίσης ακατάλληλη για Ροξάνη _ η κάμερα οξύνει τα θέματα αυτά, η όπερα δεν σηκώνει κοντινά... Βρήκα πιο σταθερό τον τενόρο Μάικλ Φαμπίανο ως Κρίστιαν, έστω κι αν δεν ξεπερνούσε το επαρκές.

Να προσθέσω πως η δορυφορική μετάδοση είχε τόσα μικροπροβλήματα σ’ όλη τη διάρκειά της ώστε να σκεφτώ πως πολύ καλύτερα θα ήταν να απολαύσω ένα καλό dvd όπερας σπίτι  μου παρά να πληρώσω 12 ευρώ και να ταλαιπωρούμαι με τη μέτρια ζωντανή μετάδοση μιας πληκτικής παράστασης που θα μπορούσα να δω και πριν από χρόνια στη Λυρική μας…

«Δαναός», 10 Μαΐου 2012.

«Να απαγορευτούν οι μονόλογοι»!

Το Τέταρτο Κουδούνι / 10 Μαΐου 2012

Στις 16 Φεβρουαρίου έγραφα στο «Τέταρτο Κουδούνι», στην είδηση που ’χα για τη διανομή της παράστασης «Ψευδαισθήσεις», πως ο συγγραφέας Ιβάν Βιριπάγιεφ στην Ελλάδα μάς είναι γνωστός «μόνο» απ’ το έργο του «Οξυγόνο» και την ταινία του «Ευφορία». Και βέβαια όχι. Έργο του _ το «Γένεσις Νο 2» _ έχει ανεβάσει τη σεζόν 2008 – ’09 κι ο Γιάννης Λεοντάρης με την Ομάδα «Κανιγκούντα» σε συμπαραγωγή με το «Θέατρο Τέχνης» στο θέατρο του τελευταίου στην Πλάκα. 

 

 Πιο σημαντικό, όμως, είναι πως η παράσταση που εμψύχωσε και δίδαξε στο θέατρο «Οδού Κυκλάδων» η Κατερίνα Ευαγγελάτου με το _ εξαιρετικά ενδιαφέρον _ έργο του Βιριπάγιεφ που αναφέρω παραπάνω, δένοντας τους τέσσερις ηθοποιούς της σ’ ένα αστραφτερό, άμεσο, απολύτως αποτελεσματικό κουαρτέτο, καταγράφεται ως ίση προς ίσες στην τριακονταετή ιστορία του θεάτρου αυτού το οποίο τιμά τον πολιτισμό μας. Και η νέα σκηνοθέτρια τιμά την νέα Σκηνή του Λευτέρη Βογιατζή που την φιλοξενεί.


Αξιέπαινο! Η Στέγη Γραμμάτων και Τεχνών του Ιδρύματος Ωνάση _ που μέσα σε δυο χρόνια έχει αναδειχθεί σε στυλοβάτη του πολιτισμού μας στις δύσκολες αυτές μέρες, έχοντας επιπλέον, ευτυχώς, το πλεονέκτημα να μην εξαρτάται απ’ τα ελληνικά δημοσιονομικά _ προωθεί στο εξωτερικό, σε συνεργασία με το γαλλικό «Τεάτρ ντε λα Βιλ», τρεις σχετικά νέες ελληνικές θεατρικές ομάδες προσφέροντας την οικονομική της στήριξη. Για να παρουσιάσουν, στο φεστιβάλ «Εργοτάξια» της Ευρώπης που οργανώνει το παρισινό Θέατρο τον Ιούνιο, τρεις παραγωγές τους εκ των οποίων οι δυο είναι συμπαραγωγές με την Στέγη όπου και παίχτηκαν φέτος ενώ η παλαιότερη τρίτη παίχτηκε στο Εθνικό αλλά η συγκεκριμένη ομάδα πρόκειται να εμφανιστεί με την καινούργια της δουλειά την επόμενη σεζόν στην Στέγη.
Αυτό που πίστευε και δήλωνε ο Γιώργος Λούκος του Ελληνικού Φεστιβάλ, πως οφείλουμε όχι μόνο να εισάγουμε ξένα πολιτιστικά προϊόντα αλλά και να εξάγουμε ελληνικά, πράγμα, όμως, που μόνο με μια παραγωγή του Φεστιβάλ, το «Πεθαίνω σα χώρα» του Μιχαήλ Μαρμαρινού και του «Theseum Ensemble» πάνω στο έργο του Δημήτρη Δημητριάδη, κατάφερε, υλοποιείται ευρύτερα. Μακάρι να καρποφορήσει και να συνεχιστεί.
Το αστείο είναι, βέβαια, πως απ’ τις τρεις ελληνικές θεατρικές ομάδες που θα εμφανιστούν στο Παρίσι εκπροσωπώντας το ελληνικό θέατρο καμιά δεν έχει ελληνικό όνομα: «Blitz», «Κανιγκούντα», «Pequod»! Η παράσταση μάλιστα των «Blitz» έχει και αγγλόφωνο τίτλο: «Guns! Guns! Guns!». Αλλά αυτό είναι το λιγότερο, ας μην κολλήσω εκεί.


Αντίγραφο της επιστολής του προς τον Δήμο Αθηναίων και την  ΔΕΗ με την οποία δηλώνει την αδυναμία του να πληρώσει το χαράτσι _ 4.580 ευρώ! _ που του επεβλήθη _ όπως και σε όλους μας _ για το θέατρο «Άλφα» που του ανήκει μου ’στειλε ο Στέφανος Ληναίος _ φανταστείτε τι θα πρέπει να πληρώσουν ή να πλήρωσαν άλλα θέατρα που ’ναι κεντρικότερα και μεγαλύτερα…
Λογική αντίδραση. Και συνεπής. Στο «Άλφα» ο Στέφανος Ληναίος με την Έλλη Φωτίου παρουσίαζαν από πέρσι_ γι’ άλλη μια φορά _ την _ εξαιρετικά επίκαιρη _ σάτιρα / φάρσα του Ντάριο Φο «Δεν πληρώνω, δεν πληρώνω». Και μάλιστα με τον τίτλο «Δεν πληρώνω… Δεν πληρώνω τίποτα». Αυτό θα πει η ζωή μιμείται την τέχνη!
Ελπίζω πως ο Στέφανος Ληναίος δε θα κηρυχτεί «Ένας εχθρός του λαού» όπως κι ο τίτλος του έργου του Ίψεν που αναγγέλλει για την επόμενη σεζόν στο «Άλφα».


Οι τέσσερις παραστάσεις με έργα Θανάση Παπαθανασίου – Μιχάλη Ρέππα που παρουσιάζονταν _ εν Αθήναις _ τη φετινή σεζόν, όπως σας έγραφα στις 22 Μαρτίου στο Τέταρτο Κουδούνι, συμπληρώνονται με μια πέμπτη. Η οποία όμως παίζεται στην Νέα Υόρκη. Στο εκεί Greek Cultural Center (Ελληνικό Πολιτιστικό Κέντρο). Όπου οι μακροημερεύσαντες _ τέσσερις σεζόν στην Αθήνα συν η περσινή καλοκαιρινή περιοδεία _ «Συμπέθεροι από τα Τίρανα» παίζονται σε σκηνοθεσία Ιωάννας Κατσαρού στα ελληνικά από έλληνες ηθοποιούς.


Ο φίλος μου είναι απόλυτος: «Πρέπει», επιμένει, «διά νόμου να σταματήσουν οι μονόλογοι τουλάχιστον για μία διετία». Ως προς το θέμα των δεκάδων μονολόγων που _ (οικονομική) ανάγκα και οι θεοί πείθονται.. _ έχουν ενσκήψει ως τσουνάμι στο θέατρό μας. Δεν συμφωνώ. Διότι έχω δει _ και φέτος _ σε μονολόγους μερικές εξαιρετικές παραστάσεις και μερικές εξαιρετικές ερμηνείες. Αλλά το ομολογώ: έχω νοσταλγήσει τον πολύ επί σκηνής κόσμο. Όπως έχω νοσταλγήσει _ ειδικά στο Εθνικό με την, όλο και συχνότερα πια, γυμνή σκηνή _ τα σκηνικά. Τα πολλά, σύνθετα, βαριά, φορτωμένα, ασήκωτα σκηνικά _ του είδους εκείνου που κάποιος της συντεχνίας είχε πει για συγκεκριμένο: «Έχουνε βάλει και κουνούπια;». Με τα οποία σκηνικά κάποτε είχα πάθει κορεσμό…


Ήταν ό,τι καλύτερο κράτησα απ’ την παράσταση «Όνειρα» της Ομάδας «Αρένα» _ μια σύνθεση απ’ τον Σέξπιρ σε σκηνοθεσία Αλέξανδρου Σωτηρίου: η μουσική. Και το ηχητικό περιβάλλον που δημιούργησε στο ατμοσφαιρικό πάρκινγκ του Ιδρύματος Κακογιάννης όπου παίχτηκε ο Γιώργος Διαμαντόπουλος. Έως και τους ογκώδεις αεραγωγούς εκμεταλλευόταν, μόνος, άλλωστε, επί σκηνής _ επί μπετόν θα ’ταν το σωστότερο _ εκτελεστής της μουσικής του και με ενεργή συμμετοχή στην παράσταση.
Στο πρόγραμμα διάβασα στο βιογραφικό του _ έψαξα πληροφορίες και στο διαδίκτυο _ πως είναι απόφοιτος της δραματικής σχολής του Βασίλη Διαμαντόπουλου αλλά καριέρα στη μουσική κάνει. Έχει δημιουργήσει με δυο κοπέλες το συγκρότημα «Τρίηχο» κι είναι, επίσης, μέλος του μουσικού σχήματος «Chaostar» αλλά και σταθερό μέλος της Αρένας _ στο ΥouTube, μάλιστα τον άκουσα να τραγουδάει με μια πολύ αισθαντική φωνή.
Κατόπιν έμαθα πως είναι γιος δυο ηθοποιών που τίμησαν το ελληνικό θέατρο: του Βασίλη Διαμαντόπουλου και της Μαρίνας Γεωργίου η οποία _ εξαιρετικό τάλαντο _ έφυγε πρόσφατα απ’ τη ζωή εντελώς αθόρυβα. Άξιος γιος άξιων γονιών.

Προ 50ετίας
Τα Θεατρικά Νέα
 
Κατά πληροφορίες από την Θεσσαλονίκη απόψε αρχίζει τις παραστάσεις του στο εκεί «Στρατιωτικό θέατρο» ο θίασος Δημήτρη Μυράτ με το έργο του Λουίτζι Πιραντέλλο «Απόψε αυτοσχεδιάζουμε». Αντί της Ζωής Φυτούση που λόγω ασθενείας δεν μπόρεσε να ακολουθήσει τον θίασο το «Φέρτε μου ένα μαντολίνο» θα το τραγουδήση η Ζωή Κουρούκλη […]. 15 Μαΐου 1962.


Η Κατίνα Παξινού επέστρεψε χθες από την Κροατία, όπου έλαβε μέρος σε σκηνές της νέας ταινίας του Όρσον Ουέλλες «Η δίκη». Η διακεκριμένη τραγωδός λαμβάνει από σήμερα μέρος στις δοκιμές της τραγωδίας του Ευριπίδου «Βάκχαι» με την οποία θα εγκαινιασθή το εφετεινό Φεστιβάλ Αρχαίου Δράματος στην Επίδαυρο. 16 Μαΐου 1962.


Η Τζένη Ρουσέα υπέγραψε συμβόλαιο συνεργασίας με την Βίλμα Κύρου για την καλοκαιρινή περίοδο και θα εμφανισθή σε έναν από τους βασικούς ρόλους της κωμωδίας των Ν. Τσιφόρου – Πολ. Βασιλειάδη «Ροζ αμαρτία» με την οποία, ως γνωστόν, ο Λάμπρος Κωνσταντάρας με τον θίασο της Βίλμας Κύρου θα εγκαινιάσουν το επί των οδών Πατησίων και Κοδριγκτώνος καινούργιο θερινό «Αττικό Θέατρο». […]. 16 Μαΐου 1962.

Δημοσιεύτηκε στα «ΝΕΑ».

«Ρωμαίος…» σε λάιφ στάιλ εκδοχή

Ομολογώ πως κάτι περισσότερο περίμενα. Απ’ το Μπαλέτο της Εθνικής Λυρικής Σκηνής και τον χορογράφο / σκηνοθέτη της παράστασης Ρενάτο Τζανέλα μετά τον πολύ καλό «Φάουστ» που ανέβασε. Λατρεύω το μπαλέτο του Σεργκέι Προκόφιεφ «Ρωμαίος και Ιουλιέτα» (1935, πρώτη παρουσίαση 1938). Ο Προκόφιεφ αποστάζει το σεξπιρικό δράμα _ ο χαμός δύο παιδιών που ερωτεύτηκαν, καρπός της έχθρας δυο αριστοκρατικών οικογενειών της αναγεννησιακής Βερόνας, στις οποίες ανήκουν _ και η μουσική του είναι από τις πιο γνήσια μπαλετικές αλλά και ταυτόχρονα μια συμφωνική σύνθεση περιωπής που μόνο με τα μεγάλα μπαλέτα του Τσαϊκόφσκι και κάποια άλλα ακόμα του ίδιου του Προκόφιεφ μπορώ να συγκρίνω.

Ο Ρενάτο Τζανέλα στην καινούργια αυτή χορογραφία του δεν αποτόλμησε πολλά. Έκανε μία, κατά βάση, συμβατική, αδιάφορη έως και αμήχανη ανάγνωση συμπυκνώνοντας ελαφρά το μπαλέτο και απλώς πρόσθεσε μερικά στοιχεία προσπαθώντας τεχνητά, μεσοβέζικα, δειλά να το εκμοντερνίσει. Με τη σκηνή του μεγάλου καυγά Μοντέγων – Καπουλέτων, που καταλήγει στους φόνους Μερκούτιου και Τιβάλδου, τοποθετημένη σε κλαμπ με dj κλόουν, με τον Ρωμαίο να σκοτώνει με περίστροφο _ από τυχαία εκπυρσοκρότηση; _ τον Τιβάλδο αφού όμως έχει προηγηθεί και μακρές μονομαχίες με ξίφη και με σύγχρονα κοστούμια δεν κάνεις μοντέρνο ένα έργο που έχει στο παρελθόν του αναγνώσεις συγκλονιστικά σύγχρονες όπως του Πρελιοτσάι. Όταν όλα τα άλλα στη χορογραφία όζουν συμβατικότητος.

Η παράσταση _ οργανωμένη και επαγγελαμτικότατη ομολογώ _ στηρίζεται σε μια καλή, δυναμική εκτέλεση από την Ορχήστρα της Λυρικής υπό τη διεύθυνση του Λουκά Καρυτινού της προκοφιεφικής παρτιτούρας ενώ τα σκηνικά του Κωνσταντίνου Θεοφάνη, ευέλικτα, καλόγουστα, διακριτικά, έξοχα φωτισμένα από τον ίδιο το σκηνοθέτη, την εξυπηρετούν με τον καλύτερο τρόπο. Δεν θα μπορούσα όμως να πω το ίδιο και για τα κοστούμια της νεοεισερχόμενης στο χώρο σχεδιάστριας Σήλιας Κριθαριώτη. Άλλο η υψηλή μόδα και άλλο η ενδυματολογία _ σπανίως επιτυγχάνουν ουσιαστικά, πέραν του ντόρου, τα πειράματα αυτά. Ο ενδυματολογικός άξονας της παράστασης, χωρίς να στερείται γούστου, κινείται γύρω από μία λαϊφστιλίστικη αντίληψη, με το κορ ντε μπαλέ στη γιορτή των Καπουλέτων να θυμίζει μπομπονιέρες, την Ιουλιέτα με το μαύρο ντεζαμπιγιέ να χάνει κάθε ίχνος αθωότητας παραπέμποντας σε στριπτιτζού, με τον Πάρη φασκιωμένο σ’ ένα άβολο λευκό σακάκι με μακρύτερα του δέοντος μανίκια και με τις ομάδες «καλών» Μοντέγων στα άσπρα και «κακών» Καπουλέτων στα μαύρα να αποπνέουν μια αφέλεια σκέψης στη σύλληψη, σχεδόν παιδαριώδη.

Μεγάλο μειονέκτημα της παράστασης, κατά τη γνώμη μου, και το πρωταγωνιστικό ζευγάρι. Ο θαμπός Βαγγέλης Μπίκος και η ακατάλληλη ως φιζίκ για το ρόλο, Μαρία Κουσουνή – Φίκα, αν και χόρεψαν καλά _ ειδικά η Μαρία Κουσουνή _ δεν διαθέτουν τη φρεσκάδα και τη νεανικότητα που, εγώ τουλάχιστον, φαντάζομαι πως απαιτούν οι ρόλοι.

Σε ικανοποιητικό επίπεδο οι υπόλοιποι σολίστες και το κορ ντε μπαλέ. Ξεχώρισα τον Τιβάλδο του Κυριάκου Κοσμίδη. Αν και δεν είναι στην πρώτη του νεότητα πια, αν και έχει πάρει κιλά, ξέρει να χορεύει με προσωπικό στιλ και, κυρίως, ξέρει να ερμηνεύει.

Συμπέρασμα. Μια ευπρεπής αλλά επίπεδη, χωρίς τίποτα το καινούργιο, παράσταση. 

Μέγαρο Μουσικής Αθηνών, 9 Μαΐου 2012

Σβησμένα κόκκινα φανάρια

Ξέρω ποιος μπορεί να πάρει αβλεπεί τις προσεχείς (;) επόμενες εκλογές: αυτός που θα υποσχεθεί πως η πρώτη του δουλειά, μόλις έλθει εν τη βασιλεία του, θα ’ναι να βάλει γλόμπους στα _ χιλιάδες πια… _ καμμένα κόκκινα, πράσινα, πορτοκαλί φανάρια των δρόμων, έστω και στο παρά πέντε πριν απ’ το χάος… Όλος ο κόσμος, μια σκηνή…

Ελπίζω επίσης πως οι φίλοι _ και οι φίλες μου _ που τους αγαπώ και που πίστευα πως μ’ αγαπούν κι αυτοί αλλά που ψήφισαν διαφορετικό κόμμα από μένα στις προχτεσινές εκλογές, όταν κοπάσει το μένος τους και σκουπίσουν τους αφρούς, θα μου ξανατηλεφωνήσουν για να με ρωτήσουν αν είμαι καλά, για να μιλήσουμε και πάλι σαν άνθρωποι, για να γελάσουμε και πως θα θυμηθούνε να μου πούνε, έστω και καθυστερημένα, χρόνια πολλά. Ε, δεν ζούμε ούτε στο 1922, ούτε στο 1947… Όλος ο κόσμος, μια σκηνή… (δις).

ΕΓΕΡΘΗΤΟ!

«….Έφεξ’ η ροδοδάχτυλη της νύχτας κόρη Αυγούλα (Ομήρου Οδύσσεια, ι, μετάφραση Αργύρη Εφταλιώτη). Και τώρα…: ΕΓΕΡΘΗΤΟ! ΟΛΟΙ ΟΡΘΙΟΙ! ΔΕΝ ΜΙΛΑΕΙ ΚΑΝΕΙΣ! Και, ΕΡΧΟΜΑΣΤΕ! Αλλά εμείς περί Τσίπραν τυρβάζουμε. Όλος ο κόσμος, μια σκηνή…

http://www.youtube.com/watch?v=UHY0tPTRadM

Πυρά καταιγιστικά…

Άρχισαν να ανοίγουν στρατόπεδα συγκέντρωσης μεταναστών και μας έπεισαν πως έτσι θα λυθεί το πρόβλημα. Γράπωσαν οροθετικές πουτάνες και τις διαπόμπευσαν και μας έδειξαν πόσο αποτελεσματικοί μπορούν να είναι. Έκλεισαν μέσα τον Τσοχατζόπουλο κι όλο του το σόι και μας έδειξαν πως στην Ελλάδα του 2012 κανένα σκάνδαλο δεν μένει πια ατιμώρητο. Έπιασαν στα πράσα δημόσιους υπαλλήλους για μίζες και μας ξεκαθάρισαν πως η δωροδοκία στην Ελλάδα δεν περνάει πια. Όλα αυτά τα καταιγιστικά μέσα στις τελευταίες δεκαπέντε μέρες _ πριν από τις εκλογές. Ας κατευθυνθούμε σήμερα στις κάλπες ήσυχοι. Πως στον τόπο μας όλα πια μπήκαν σ’ ένα δρόμο, πως όλα πάνε πια ρολόι. Όλος ο κόσμος, μια σκηνή… Κι η Αυγή Χρυσίζει στο βάθος.

Το ΚΘΒΕ ζεϊμπεκίζεται…

Το Τέταρτο Κουδούνι / 3 Μαΐου 2012

Ενδιαφέρον δημιούργησαν και αναμνήσεις ανασκάλεψαν όσα έγραψα στο «Τέταρτο Κουδούνι» στις 8 και στις 29 Μαρτίου για «Το έκτο πάτωμα» του Ζερί που ανέβηκε και πάλι στη σκηνή. Η παλαιότερη συνάδελφος και συγγραφέας κ. Μαρία Πολενάκη μού τηλεφώνησε για να μου πει πως θυμάται, στην επανάληψη _ την τελευταία _ του έργου το 1952 απ’ την Μαρίκα Κοτοπούλη με τον Ντίνο Ηλιόπουλο, να παίζει στην παράσταση κι η νεαρή, τότε, Άννα Συνοδινού το ρόλο της Ανιές.


Το υποψήφιο το 1998 για το Βραβείο Τίρσο ντε Μολίνα έργο του Ισπανού Χοσέ Ραμόν Φερνάντεζ «Το χώμα» ανεβάζει το καλοκαίρι, για πρώτη φορά στην Ελλάδα, σε μετάφραση Μαρίας Χατζηεμμανουήλ, στην οποία πολλά οφείλει το ισπανόφωνο θέατρο ως προς την προώθησή του στην Ελλάδα, η Γιολάντα Μαρκοπούλου. Με το «Συνεργείο» της που ξεκίνησε την πορεία του το 2007 και που αυτή τη φορά, για τη συγκεκριμένη παράσταση, θα φιλοξενηθεί στην αυλή ενός παλιού σπιτιού στην πλατεία Αυδή του Μεταξουργείου.
Το έργο, με στοιχεία θρίλερ αλλά και με μυθικές και πολιτικές διαστάσεις _ η μυστηριώδης ιστορία της μικρής κοινωνίας ενός χωριού της Ανδαλουσίας, που κρύβει ένα μεγάλο μυστικό όντας συνένοχη στο φόνο ενός αθώου και που η φύση την τιμωρεί με μια εξοντωτική ξηρασία _, διαδραματίζεται σε δυο χρόνους: τον παρόντα και τον πριν απ’ το έγκλημα.
Στη διανομή, η Όλγα Τουρνάκη που επανεμφανίζεται στο θέατρο, και Μαρία Αιγινήτου, Θοδωρής Ζουμπουλίδης (με καριέρα στις ΗΠΑ ως Theo Alexander, ο οποίος έπαιξε και στην ταινία «El Greco» του Γιάννη Σμαραγδή), Γιώργος Μπινιάρης, Τάνια Παλαιολόγου κι ο μικρός Ηλία Καράμπελας. Τα σκηνικά και τα κοστούμια θα ’ναι της Αλεξάνδρας Σιάφκου και του Αριστοτέλη Καρανάνου, μόνιμων συνεργατών της σκηνοθέτριας, ο ηχητικός σχεδιασμός κι η μουσική του Λάμπρου Πηγούνη, ο σχεδιασμός φωτισμών της Ηλέκτρας Περσελή, η διεύθυνση φωτογραφίας στο κινηματογραφικό τμήμα της παράστασης της Ολυμπίας Μυτιληναίου ενώ για την κίνηση θα συνεργαστεί η Ζωή Χατζηαντωνίου.


Είδατε, Μεγάλο Σάββατο βράδυ, μετά την Ανάσταση, στην ΕΤ3, το ΚΘΒΕ που παραχώρησε στο κανάλι της Θεσσαλονίκης το φουαγιέ του για τα γυρίσματα, να γιορτάζει το Πάσχα «Με το φως της Χαράς»; Κάνοντας, επί τη ευκαιρία _ ναι, ΕΚΕΙ και ΤΟΤΕ!!! _ τον απολογισμό του επιτυχημένου _ με πολλά εισιτήρια, εννοούν, που εκμαιεύτηκαν με κάθε είδος λαϊκίστικων κόλπων… _ χειμώνα του; Και τιμώντας, λέει, _ ΕΤΣΙ!!! _ τα 50 χρόνια του Θεάτρου; Πίσω από τραπέζια με τεράστιους, κατακόκκινους φιόγκους και εν μέσω άλλων δυσπερίγραπτων ντεκόρ, με δυο _ πολύ καλές φωνές _ τραγουδιστές _ τόσους άντεξα να δω… _, ντυμένους, όμως, με τρόπο που αδυνατώ να περιγράψω, με τον καλλιτεχνικό διευθυντή κ. Σωτήρη Χατζάκη να άδει ψιλοφάλτσα Ξαρχάκο και με τον πρόεδρο του Δ.Σ. κ. Θωμά Τρικούκη να ρίχνει ζεϊμπεκιές; «Τιμώντας το θεσμό»; Όχι; Χάσατε!
Ένα υποδειγματικό μάθημα κιτς. Κι όχι από κάποιον περιοδεύοντα στην επαρχία επιθεωρησιακό θίασο που διαφημίζει την πραμάτεια του. Αλλά από κρατικό Θέατρο. Κάποιος που να το ’χει σε κασέτα;


Στην Κροατία _ στο μαγευτικό Ντουμπρόβνικ _ θα σκηνοθετήσει το καλοκαίρι ο δικός μας Λευτέρης Γιοβανίδης. Ανεβάζει στο εκεί Θέατρο «Καζαλίστε Μαρίνα Ντρζίτσα» το έργο του Λούκο Παλιέτακ _ αναγνωρισμένου κροάτη συγγραφέα, ποιητή και μεταφραστή που ’ναι μάλιστα και ακαδημαϊκός _ ««Οχυρό». Οι δοκιμές έχουν ήδη αρχίσει. Η πρεμιέρα, στις 10 Ιουνίου.



Είναι μια θεατρική δουλειά συναρπαστική. Δουλεμένη σε κάθε λεπτομέρεια: «Λευκές νύχτες» του Ντοστογιέφσκι στην Β΄ Σκηνή του θεάτρου «Οδού Κεφαλληνίας» _ κρίμα που οι οικονομικές συνθήκες δε θα επιτρέψουν απ’ τον επόμενο χειμώνα στην «Πράξη» της Μπέττυς Αρβανίτη και του Βασίλη Πουλαντζά να συνεχίσει τις παραγωγές της σ’ αυτή τη φωλίτσα που ’χει φιλοξενήσει τόσες και τόσες εξαιρετικές παραστάσεις κι έχει αναδείξει τόσους και τόσους νέους ανθρώπους.
Η Λουκία Μιχαλοπούλου κι ο Στάθης Μαντζώρος, πολύ προσεκτικά, σοφά δασκαλεμένοι απ’ τον Δημήτρη Καταλειφό _ όλοι μαζί υπογράφουν και τη διασκευή του διηγήματος για το θέατρο _, αγγίζουν με τρυφερότητα και πάθος το ντοστογιεφσκικό κείμενο.


Αδύνατον. Να τη συνηθίσω. Αυτήν τη νέα γλωσσική «γραμμή» (;). «[…] Συνέπεσε με τη συζήτηση – απολογισμός της σεζόν […]», σου λέει… Ή «Στο άρμα κάποιου μάνατζερ – μέντορας». Oh My God!


Τον αριστουργηματικό «Επιθεωρητή», την κλασική κωμωδία (1836) του Νικολάι Γκόγκολ, ανελέητη, σπαρταριστή σάτιρα της εξουσίας και των μηχανισμών της, επίκαιρη όσο ποτέ, θα παρουσιάσει το καλοκαίρι το ΔΗΠΕΘΕ Ρούμελης σε σκηνοθεσία της καλής Λίλλυς Μελεμέ που θα χρησιμοποιήσει τη μετάφραση του Άρη Αλεξάνδρου.
Τον επώνυμο ρόλο _ του Ιβάν Χλιεστακόφ, του άσωτου νεαρού που εκλαμβάνεται, απ’ τη βουτηγμένη στη διαφθορά μικροκοινωνία μιας επαρχιακής πόλης της τσαρικής Ρωσίας των αρχών του πρώτου μισού του 19ου αιώνα, ως ο αναμενόμενος για έλεγχο Γενικός Επιθεωρητής Διοίκησης κι ο οποίος επωφελείται της παρεξήγησης πριν αποκαλυφθεί _ θα επωμιστεί ο Παναγιώτης Μπουγιούρης και το ρόλο του Έπαρχου ο Σπύρος Τσεκούρας. Στη διανομή, Βασίλης Ανδρέου, Νικολέττα Βλαβιανού, Μελέτης Ηλίας, Εύη Μητσοπούλου, Δημήτρης Μυλωνάς, Χάρης Χαραλάμπους. Τα σκηνικά και τα κοστούμια έχει αναλάβει η Ελένη Δουνδουλάκη, καλλιτεχνική διευθύντρια του Θεάτρου, την επιμέλεια της κίνησης και τη χορογραφία η Μόνικα Κολοκοτρώνη και τους φωτισμούς ο Αλέκος Αναστασίου.
«Ο επιθεωρητής» παρουσιάστηκε στην ελληνική σκηνή για τελευταία φορά μόλις τη σεζόν που λήγει _ στο «Θέατρο Εξαρχείων», σε σκηνοθεσία Έλενας Πατρικίου, με Λεωνίδα Παπαβασιλάκη και Ζαχαρία Ρόχα στους δυο βασικούς ρόλους.


Το όνομα του ηθοποιού Τζώρτζογλου είναι βέβαια Στράτος κι όχι… Σταύρος όπως από παραδρομή τυπώθηκε στο περασμένο «Τέταρτο Κουδούνι», στην πρώτη απ’ τις δυο αναφορές σ’ αυτόν, που υπήρχαν.

Προ 50ετίας
Τα Θεατρικά Νέα

Η νέα κωμωδία των Ν. Τσιφόρου – Πολ. Βασιλειάδη, που θα ανεβασθή από τον θίασο Βασίλη Αυλωνίτη, Γεωργίας Βασιλειάδου, Νίκου Ρίζου, στο θέατρο «Φυρστ» _ πρώην «Σαμαρτζή» _ ετιτλοφορήθη τελικά «Οι γαμπροί της Ευτυχίας» […]. 5 Μαΐου 1962.


Έξαλλα πλήθη θαυμαστών, και ιδίως νεαρών θαυμαστριών της Τζένης Καρέζη, περιεκύκλωσαν χθες την περιοχή του ναού της Αγίας Φιλοθέης όπου επρόκειτο να τελεσθή ο γάμος της εκλεκτής πρωταγωνίστριας με τον επιχειρηματία Ζάχο Χατζηφωτίου. Η Χωροφυλακή του προαστίου είχε λάβει τα μέτρα της, τα οποία, όμως, λόγω της φύσεως της τοποθεσίας, δεν μπορούσαν να αποβούν αποτελεσματικά […]. Όσην ώρα διήρκεσε η τελετή, επεκράτησε κάποια τάξις. Αλλά μόλις έληξε, η αναστάτωσης ήταν πλήρης. Τα πλήθη των θαυμαστών και θαυμαστριών εκύκλωσαν ασφυκτικά τους νεονύμφους οι οποίοι, χωρίς την επέμβασι της αστυνομίας, δεν θα κατώρθωναν να διαφύγουν σώοι. Και τόση ήταν η αταξία και η σύγχυσις, ώστε δεν κατέστη δυνατόν να μοιρασθούν οι μπομπονιέρες. Και ενώ οι καλεσμένοι απεχώρουν για να κατευθυνθούν οι περισσότεροι στην «Ωμπέρζ» όπου εδόθη η γαμήλια δεξίωσις, οι έξαλλοι θαυμασταί επετέθησαν στα πολυάριθμα καλάθια με τα λουλούδια, που είχαν σταλή στην νύφη και τα διήρπασαν […]. 8 Μαΐου 1962.

Δημοσιεύτηκε στα «ΝΕΑ».

Από την «πορνογραφία» στον έρωτα

Το έργο. Εκείνος, ένας άντρας κοντά στα τριάντα πέντε. Εκείνη, μεγαλύτερή του, πενηντάρα. Εκείνη δημοσιεύει σε περιοδικό «σεξουαλικής δικτύωσης» αγγελία θέλοντας να πραγματοποιήσει μια φαντασίωσή της: ζητάει να κάνει σεξ μ’ έναν άντρα με τον οποίο δεν θα ανταλλάξουν πληροφορίες για τη ζωή τους, ούτε καν τα ονόματά τους _ εντελώς ανώνυμα. Εκείνος διαβάζει την αγγελία. Ανταποκρίνεται. Μια Πέμπτη κλείνουν ραντεβού σ’ ένα καφέ. Αρέσουν ο ένας στον άλλον. Καταλήγουν στο γειτονικό ξενοδοχείο όπου η γυναίκα έχει ήδη κλείσει δωμάτιο. Κάνουν σεξ. Τους αρέσει. Αποφασίζουν να ξαναειδωθούν την επόμενη Πέμπτη. Και, μετά, την επόμενη, και, ξανά, την επόμενη…

Η Πέμπτη τους είναι πάντα η ίδια: στο ίδιο καφέ, στο ίδιο ξενοδοχείο, στο ίδιο δωμάτιο _ μια σχέση «πορνογραφική». Η συμφωνία να μη μιλήσουν ο ένας στον άλλο για τον εαυτό του παραμένει. Δεν θα μάθουμε ούτε εμείς τίποτα από το παρελθόν ή το παρόν τους. Ούτε καν τα ονόματά τους _ είναι ένας Άνδρας και μια Γυναίκα. Μόνο που, κάποια στιγμή, θα νοιώσουν πως η σχέση αυτή από «πορνογραφική» έχει πια μεταβληθεί σε ερωτική. Ερωτεύονται. Αλλά συνεχίζουν με τον ίδιο τρόπο _ κάθε Πέμπτη, στο ξενοδοχείο, χωρίς πολλά πολλά λόγια. Επί μήνες.

Όταν εκείνη νοιώσει πως δεν μπορεί να ζήσει χωρίς αυτόν, πριν του το εξομολογηθεί, ο άνδρας θα την προλάβει. Και θα της πει ότι δεν πρέπει να συνεχίσουν. Για να μη ζήσουν τη φθορά. Που θα ’ρθει. Εκείνη δεν λέει τίποτα. Το αποδέχεται. Και χωρίζουν. Και χάνονται. Έτσι απλά. Χωρίς δάκρυα, χωρίς σπαραξικάρδιους αποχαιρετισμούς, χωρίς μελοδραματισμούς.

Η ταινία (1999) του Βέλγου Φρεντερίκ Φοντέν «Μία πορνογραφική σχέση» δεν αγγίζει τη στιλιστική τελειότητα της αναλόγου θέματος «Ερωτικής επιθυμίας» (2000) του Γουονγκ Καρ Γουάι. Είναι, πάντως, μια ταινία πολύ λεπτών αποχρώσεων και πολύ λεπτών αισθημάτων, εξαιρετική, με δυο πρωταγωνιστές _ την Ναταλί Μπάιγ(ι) και τον Σέρχι Λόπες _ απόλυτα δεμένους με τους ρόλους τους, που δίνουν άριστες ερμηνείες.

Το σενάριο του Φιλίπ Μπλάσμπαντ είναι ένα ψιλοκέντημα. Αλλά είναι ένα σενάριο. Γραμμένο για τον κινηματογράφο. Η μεταφορά του στο θέατρο πιστεύω πως το αποδυναμώνει. Οι «συνεντεύξεις» των δυο ηρώων, συνεντεύξεις που συναρτούν τον άξονα της ταινίας, μετατρέπονται _ στην ελληνική, τουλάχιστον, εκδοχή που φέρει τον ίδιο τίτλο _ σε αφήγησεις. Δεν είμαι κατά της αφήγησης που εδώ και χρόνια έχει κάνει κατάληψη στο θέατρο. Είμαι κατά της μόδας _ απορία ψάλτου, βηξ… _ να μεταφέρονται σενάρια στο θέατρο. Ειδικά στην περίπτωση αυτή οι αφηγήσεις στερούν το θεατρικό κείμενο από την όποια θεατρικότητα θα μπορούσε να έχει και οι διάλογοι, δεδομένου πως δράση δεν υπάρχει, ακούγονται ασθενικοί _ ένα τίποτα.

Η παράσταση. Ο Κωνσταντίνος Μαρκουλάκης ανέλαβε τη σκηνοθεσία του κειμένου που έχει μεταφράσει σωστά η Ιωάννα Μαντζαβίνου _ διασκευή για το θέατρο δεν αναφέρεται στο πρόγραμμα. Και προσπάθησε ό,τι στερείται το έργο _ τη θεατρικότητα _ να το αναπληρώσει με ατμόσφαιρα. Ανεπαισθήτως μελαγχολική, με τόνους χαμηλούς, με χιούμορ _ όχι πάντοτε καίριο. Τα σκηνικά της Αθανασίας Σμαραγδή _ μια βαθμιαία «γείωση» στην πραγματικότητα _, παρά τις κάποιες ατέλειές τους, τον βοήθησαν ενισχυμένα από τους φωτισμούς του Αλέκου Γιάνναρου. Και τα κοστούμια της είναι σωστά. Τις μουσικές, όμως, του Μίνου Μάτσα τις βρήκα ενδιαφέρουσες μεν αλλά γλυκερές, να προσπαθούν να επιβάλουν συγκίνηση που θα ήταν προτιμότερο να ’ρθει λιγότερο «εκβιαστικά». Επίσης κάποια «πρακτικά» της παράστασης μοιάζουν λίγο αδέξια.

Οι ερμηνείες. Φοβάμαι πως η διανομή _ σε σχέση, τουλάχιστον, με τις ισορροπίες της ταινίας _ δεν βοηθάει. Και δεν θεωρώ τόσο σημαντικό ότι οι ηλικιακές σχέσεις έχουν αντιστραφεί. Αλλά η Δήμητρα Ματσούκα είναι τόσο νέα και, κυρίως, «καλογυαλισμένη» που αναρωτιέσαι γιατί αυτή η γυναίκα να έχει βάλει αγγελία για σεξ, έστω κι αν στο κείμενο αναφέρεται πως είναι πολύ όμορφη _ υποπτεύομαι πως οι σχετικές ατάκες έχουν προστεθεί στην ελληνική εκδοχή για να δικαιολογηθεί η παρουσία της συγκεκριμένης ηθοποιού. Και ο Στέλιος Μάινας είναι κάπως άχρωμος. Ερμηνευτικά πάντως διεκπεραιώνει σωστά ενώ η Δήμητρα Ματσούκα απλώς προσπαθεί, με λόγο μάλλον μονότονο.

Συμπέρασμα. Μια παράσταση ευπρεπής αλλά, κατά τη γνώμη μου επίπεδη, ξενέρωτη. Δεν ένοιωσα να βράζει από κάτω κάποιο πάθος που ποτέ δεν φτάνει στην επιφάνεια.

Θέατρο «Αθηνών», 29 Απριλίου 2012.