(Ξανα)αποχαιρετώντας τα «Ολύμπια»…

Το Τέταρτο Κουδούνι / 7 Οκτω(μ...)βρίου 2016 

Πίτερ Μπρουκ! Ξανάρχεται παράστασή του: το φρέσκο του -έκλεισε τα 91 του και περπατάει στα 92!- «Battlefield», αντλημένο απ’ το παλιό -καλό κρασί- του, την «Μαχαμπχάρατά» του. 

Δεν ξέρω ακόμα πώς θα ’ναι η παράσταση που μας φέρνει η «Αττική Πολιτιστική Εταιρεία» στον «Ελληνικό Κόσμο». Ξέρω, όμως, πως θα ’ναι του Πίτερ Μπρουκ. Κι αυτό μου αρκεί. 

Ε ναι, λοιπόν! Ξανα-αποχαιρετούμε τα «Ολύμπια»! Η Λυρική -που ανακοίνωσε το ρεπερτόριο του χειμώνα- το λέει. Μα δεν το αποχαιρετήσαμε πέρσι το άβολο το θέατρο; Με τα ίδια, ξανά-μανά, «δημοφιλή» στο ρεπερτόριο του 2015/2016 -άξονας του ρεπερτορίου, λέγανε, «τα πιο αγαπημένα που παίχτηκαν εκεί»; Ή κάνω λάθος; 

Τα ίδια -με την εξαίρεση του εισαγόμενου «Λόενγκριν» και τις δουλειές τού υπό τον Αντώνη Φωνιαδάκη Μπαλέτου-, ξανά-μανά, και φέτος. Μα πάλι αποχαιρετισμοί; Πόσα πια αποθέματα συγκίνησης να βρω για να ξανα-συγκινηθώ;

(Εγώ απλώς αναρωτιέμαι: με τι ρεπερτόριο θα πάνε στο «Νιάρχος»;). 

Συνέβη ένα πρωί, τον Ιούλιο του 1956: ο Μοντγκόμερι Κλιφτ, τον οποίο τότε μόνο ο Μάρλον Μπράντο συναγωνιζόταν για την πρώτη θέση στο Χόλιγουντ, βρέθηκε, στα 36 του χρόνια, με το πρόσωπό του καρφωμένο στο παρμπρίζ της Σεβρολέτ του μετά από ατύχημα που είχε καθώς επέστρεφε από ολονύχτιο πάρτι στο σπίτι της Λιζ Τέιλορ. Έζησε άλλα δέκα χρόνια και γύρισε πάνω από δέκα ταινίες, μερικές αξέχαστες, όπως «Τα απόρρητα της Νυρεμβέργης» και «Οι αταίριαστοι». Από ’κείνο το πρωί, όμως, προσπαθούσε να μην τον τρελάνει η άγρια ​​μάχη που γινόταν μέσα στην ψυχή του για το όμορφο πρόσωπό του που είχε καταστραφεί. Μια μάχη που τη διέκοπταν μόνο το αλκοόλ και τα χειρουργεία, οι εραστές και τα χάπια. Τίποτα απ’ αυτά, πάντως, δεν τον εμπόδισε να διατηρήσει τον τεράστιο σεβασμό και την αφοσίωσή του στην τέχνη του ως ηθοποιού.

Ακριβώς αυτό είναι το θέμα του μονόλογου του Αλβέρτο Κονεχέρο «Cliff (Γκρεμός)» -στην ελληνική παράσταση θα κρατηθεί απ’ τον πρωτότυπο τίτλο «Cliff (acantilado)» το cliff (που στα αγγλικά σημαίνει γκρεμός) καθώς, όπως ο συγγραφέας, χρησιμοποιώντας την αγγλική λέξη, επιδιώκει, παραπέμπει στο όνομα του ηθοποιού.

Ένας μονόλογος που αναφέρεται στη δυνατότητα της δημιουργίας και του αγώνα για αξιοπρέπεια και ελπίδα να λειτουργήσουν ως σωσίβιο.

Το μονόλογο θα ερμηνεύει ο Ορέστης Τζιόβας, σε μετάφραση Μαρίας Χατζηεμμανουήλ και σκηνοθεσία Δημήτρη Καρατζιά,

στο θέατρο «Vault» από 16 Δεκεμβρίου και κάθε Παρασκευή και Σάββατο τα μεσάνυχτα.

Το έργο κέρδισε βραβείο σε θεατρικό διαγωνισμό στην Ισπανία το 2010 και δημοσιεύτηκε το 2011. Την ίδια χρονιά παρουσιάστηκε ως θεατρικό αναλόγιο. Πρωτοανέβηκε στο Μπουένος Άιρες το 2012 και τη σεζόν 2014/2015 στην Μαδρίτη, σκηνοθετημένο απ’ το συγγραφέα σε συνεργασία με τον Αλβέρτο Βελάσκο.

Τον Αλβέρτο Κονεχέρο, απ’ τις σημαντικότερες φωνές του νέου ισπανικού θεάτρου, τον γνωρίσαμε στην Ελλάδα μέσα απ’ την «Σκοτεινή πέτρα» του που ανέβασε στο θέατρο «Κιβωτός» ο Κωνσταντίνος Ασπιώτης την περσινή σεζόν 2015/2016. 

Χάρη -και πάλι- στην «Στέγη (Γραμμάτων και Τεχνών» του Ιδρύματος Ωνάση, αλλά πολύ μακρυνάρι ειν’ αυτό κι όταν λέμε πια σκέτο «Στέγη» καταλαβαινόμαστε και πολύ καλά μάλιστα, μία είναι η «Στέγη») 

και χάρη στο «Dancing Athens» με το οποίο ξεκίνησε τη σεζόν της χορεύοντας και μάλιστα σε χώρους εκτός «Στέγης», γνώρισα, επιτέλους εκ των ένδον,

και το Εθνικό Μουσείο Σύγχρονης Τέχνης -το μουσείο-φάντασμα που ολημερίς το εγκαινιάζανε, το βράδυ ξεγκαινιαζόταν. Έβλεπα, χρόνια τώρα, απέξω, εκείνη την ολίγον φριχτή γκρενά είσοδο, μ’ εκείνα τα άχαρα τέσσερα αρχικά Ε Μ Σ Τ εις απόστασιν τριών χιλιομέτρων το ’ν’ απ’ τ’ άλλο, και δε φανταζόμουνα ότι μέσα κρύβεται ένα μεγάλο, εντυπωσιακό, καλοφτιαγμένο, καλοζυγιασμένο και, ελπίζω, λειτουργικό- κτίριο.

Η ομάδα της Τρίσα Μπράουν, που εμφανιζόταν εκεί, ξεκινώντας απ’ την ταράτσα και με συνεχείς μετακινήσεις, παρουσίασε το «In Plain Site», ένα παστίς από ιστορικές χορογραφίες της κι εμείς, ακολουθώντας τους χορευτές, διαπιστώσαμε, γι άλλη μια φορά, πόσο σημαντική ήταν η χορογράφος αυτή για την πορεία του σύγχρονου χορού (Η δεύτερη φωτογραφία, του Ανδρέα Σιμόπουλου).

Κατά τ’ άλλα, η «Στέγη» (Αφροδίτη Παναγιωτάκου, Χρήστος Καρράς, Κάτια Αρφαρά) ανάγγειλε για το φετινό χειμώνα ένα πρόγραμμα και πάλι φεστιβαλικό εντυπωσιάζοντας με τον ανεξάντλητο πλούτο των ιδεών της και με την έφεσή της να μην επιμένει σε δοκιμασμένες συνταγές, όσο πετυχημένες κι αν υπήρξαν. Να πω ότι πρωτ’ απ’ όλα περιμένω το «Made in USA»

που ’ρχεται, μετά από τρία χρόνια, ν’ αντικαταστήσει φέτος τις ερεθιστικές «Transitions» με εκφάνσεις της εντελώς σύγχρονης αμερικάνικης πρωτοπορίας στο θέατρο και το χορό; Θα ’ταν άδικο για τα υπόλοιπα…  (Φωτογραφία: Paula Court).

Πολύ καλή δουλειά βλέπω -απ’ το πρόγραμμα που ανακοινώθηκε- να γίνεται και στον Πειραιά, στο Δημοτικό Θέατρο. Όλο και καλύτερη. Ο Νίκος Διαμαντής που ’χει την καλλιτεχνική διεύθυνση, χαμηλών, πάντα, τόνων, έκρυβε δυναμική απρόσμενη. Μπράβο και μακάρι να συνεχίσει απερίσπαστος. Πολύ χαίρομαι που διαψεύστηκα για την τύχη του Δημοτικού το οποίο πολύ φοβόμουν, μετά το ξανάνοιγμά του, ότι θα εμπλακεί στα δημοτικά γρανάζια κι ότι θα καταντήσει εκεί που βρισκόταν πριν κλείσει.

Δεν έχω καταλήξει… Απλώς αναρωτιέμαι: είναι σωστή αυτή η πολιτική ή όχι; Αυτή η μαζική μείωση τιμών στα εισιτήρια των θεάτρων με τη μορφή ευκαιριών, προσφορών, εκπτώσεων κλπ. κλπ, απ’ το Εθνικό μέχρι το «Θέατρο Τέχνης» και τις ουρές κι απ’ το «Νέου Κόσμου» μέχρι τα μικρά θεατράκια, σαφώς και είναι φιλολαϊκή καθώς παίρνει υπόψη της την -άδεια πια…- τσέπη των θεατρόφιλων. Αλλά μακροπρόθεσμα σαν υποτίμηση μου φαίνεται. Που, μπορεί να ’χει -αν δεν έχει ήδη- αντίκτυπο στην ποιότητα των παρουσιαζόμενων παραγωγών…

Διαβάζω στον ιστότοπο «Onlytheater», στη στήλη «Δημοφιλείς παραστάσεις», εδώ και κάποιες μέρες, τέταρτη σε σειρά δημοφιλίας απ’ τις πέντε: «Από τη σιωπή ώς την άνοιξη» (του Λεωνίδα Προυσαλίδη, σε σκηνοθεσία Λίλλυς Μελεμέ, με Γιάννη Φέρτη, Νικήτα Τσακίρογλου, Κατερίνα Λέχου, στο θέατρο «Χορν»). Μόνο που η συγκεκριμένη παράσταση έχει προσδιορισμένη πρεμιέρα στις 19 Οκτωβρίου! Πεθαίνω από περιέργεια να μάθω πώς ακριβώς τη μετρούν τη δημοφιλία μιας παράστασης που δεν έχει ακόμα αρχίσει… 

Δε βρίσκω και πολύ «βατό» το κείμενο του Δημήτρη Δημητριάδη στο «Insenso» του. Στριφογυρίζει σα να κυνηγάει την ουρά του. Κι αν έχει εμπνεύσει, όμως, παραστάσεις!

Η πιο πρόσφατη που είδα, του Πέτρου Σεβαστίκογλου στο «Θέατρο Τέχνης» της Φρυνίχου. Πολύ ενδιαφέρουσα. Κι η Αλεξάνδρα Καζάζου, με σθένος, κύρος κι αυτοέλεγχο, έδωσε μια ερμηνεία εξαιρετικά δυνατή, «μουσκεμένη» από εσωτερικότητα. Κυριολεκτικά! Καθώς στο τέλος έπεφτε στη γεμάτη νερό τάφρο του σκηνικού. 

Τ’ ειν’ αυτό πια με τον Δημήτρη Δημητριάδη;! Παίζεται πλέον όσο ο Γιώργος Σκούρτης τις δεκαετίες ’70-’80. Παναγιά μου τι σουξέ! Καλά να ’ναι ο άνθρωπος, να το χαίρεται. 

Είδα, περαστικός απ’ την Θεσσαλονίκη, στο «Βασιλικό» του ΚΘΒΕ, και τον «Αγαπητικό της βοσκοπούλας» του Κορομηλά σε σκηνοθεσία Σταμάτη Φασουλή.  Λίγο πριν κατεβεί.

Άνιση παράσταση. Και μόνο τη δουλειά του Μανόλη Παντελιδάκη να ’βλεπες…: εξαιρετικά σκηνικά, ανεκδιήγητα κοστούμια. Κράτησα την Κυρά-Γιάνναινα της Έφης Σταμούλη και τη φρεσκάδα των δυο νεαρών πρωταγωνιστών: του Ορέστη Χαλκιά-Λιάκου και, κυρίως, της Σταυρούλας Αραμπατζόγλου-Κρουστάλλως. Η κοπέλα νομίζω ότι έχει μέλλον.