Εθνική Συμφωνική Ορχήστρα ΕΡΤ: συναυλία-αφιέρωμα στον Γιάννη Χρήστου / Μουσική διεύθυνση: Νίκος Αθηναίος. Σολίστ: Μαργαρίτα Συγγενιώτου, μέτζο σοπράνο.
Εθνικό κεφάλαιο της μουσικής μας ο Γιάννης Χρήστου. Χάθηκε το 1970, στα 44 χρόνια του, αλλά πρόλαβε να αφήσει συνθετικό έργο ικανό να τον κατατάξει στους σημαντικούς του 20ου αιώνα και στους κορυφαίους της σύγχρονης μουσικής έκφρασης. Βέβαια, όπως οι περισσότεροι από τους ομολόγους του πρωτοπόρους, δεν έχει γίνει «δημοφιλής». Αλλά αυτό δεν είναι καθοριστικό. Το Ωδείο Αθηνών, με αφορμή την παραχώρηση του Αρχείου του Γιάννη Χρήστου στο δικό του Κέντρο Ερευνών και Τεκμηρίωσης (ΚΕΤΩΑ) οργάνωσε, με γνώση, ένα πολύπτυχο αφιέρωμα στο συνθέτη που περιλάμβανε και μία συναυλία -με έργα από την πρώτη και πιο «εύκολη» συνθετική περίοδό του, όταν παλαντζάριζε ανάμεσα στο δωδεκαφθογγικό σύστημα και την ατονικότητα και στην τονικότητα- της Εθνικής Συμφωνικής Ορχήστρας της ΕΡΤ. Η οποία, με την απόδοσή της, κάτω από τη διεύθυνση του Νίκου 
Αθηναίου, τον τίμησε όπως του άξιζε. Η βραδιά άνοιξε με την «Μουσική του Φοίνικα» (1948, πρώτη εκτέλεση 1949), ίσως, το πιο γνωστό έργο του Χρήστου. Μία εξαιρετική σύνθεσή του, την πρώτη «επίσημη», που μόνο πρωτόλειο δεν θυμίζει: ένα έργο με υψηλή δυναμική, με μέγεθος, συγκλονιστικό, όπου ο συνθέτης μορφικά ακολουθεί την πορεία του μυθικού πουλιού που αναγεννάται από την τέφρα του. Ακολούθησαν τα «Έξι τραγούδια σε ποίηση T.S Eliot για μεσόφωνο και ορχήστρα» (1957, πρώτη εκδοχή για μεσόφωνο και πιάνο 1955): «Νέο Χάμσάιρ», «Θάνατος από πνιγμό», «Βέβηλος συμφυρμός», «Μάτια που τελευταία τα είδα δακρυσμένα», «Ξέσπασε στις τέσσερις ο αγέρας», «Βιρτζίνια». Στίχος υψιπετής, μουσική απολύτως συμβατή με την ποίηση και μία εκτέλεση αντάξια. Η σολίστ μέτζο Μαργαρίτα Συγγενιώτου, με προπαίδεια στη 
σύγχρονη μουσική και στο συγκεκριμένο έργο, ερμήνευσε τα έξι τραγούδια με απόλυτο κύρος και με εκφραστικότητα, συνοδευόμενη από μία αναλόγου επιπέδου ορχήστρα. Η οποία έκλεισε τη βραδιά με την επίσης πολύ ενδιαφέρουσα, μαλερικών απόηχων, Συμφωνία αρ. 1 (1949-1950, πρώτη εκτέλεση 1951) του Γιάννη Χρήστου που εκτελέστηκε, με σεβασμό αλλά και με δημιουργικότητα, με την μέτζο Μαργαρίτα Συγγενιώτου και πάλι, σολίστ στο δεύτερο μέρος της, να διαπρέπει με το τραγούδι «Μάτια που τελευταία είδα δακρυσμένα» το οποίο ο συνθέτης είχε χρησιμοποιήσει εδώ, για πρώτη φορά, πριν το συμπεριλάβει στα «Έξι τραγούδια». Μία συναυλία πολύ χρήσιμη για γνωριμία με το σημαντικό αυτό συνθέτη αλλά και απολύτως επιτυχημένη.
(Ένα μονόφυλλο με τα έργα της συναυλίας, τους συντελεστές της παράστασης και τα βιογραφικά τους ήταν το έντυπο πρόγραμμά της συναυλίας αλλά συνοδευόμενο από ένα εξαιρετικά ενδιαφέρον και διαφωτιστικό -ξεχώρισα την αλληλογραφία Χρήστου και Τ. Σ. Έλιοτ που αποκαλύπτει αρκετά για το χαρακτήρα του ποιητή...- έκτακτο παράρτημα του περιοδικού «Νέος Μουσικός Ελληνομνήμων», αφιερωμένο στον Γιάννη Χρήστου -«Γιάννης Χρήστου. Ένας Αλεξανδρινός συνθέτης»-, με επιλογή κειμένων Χάρη Ξανθουδάκη και Στέλλας Κουρμπανά η οποία υπογράφει και την επιμέλεια του παραρτήματος).
Ωδείο Αθηνών / Αμφιθέατρο «Ιωάννης Δεσποτόπουλος», 18 Οκτωβρίου 2023.
No comments:
Post a Comment