March 29, 2020

Και ακούγοντάς τα να κλαις... ή Ένα εκτύπαε τ’ άλλο χέρι από την απελπισιά...



Το Τέταρτο Κουδούνι / Τέτοιες Μέρες, Τέτοια Λόγια... 2


Αξημέρωτα, ανοιχτό το ραδιόφωνο. Στο Τρίτο της ΕΡΤ. Τι το ’θελα; ΤΙ ΤΟ ’ΘΕΛΑ; Μια γλυκανάλατη, να διαβάζει σαν την Θεία Λένα, να νιαουρίζει σα σαχλή, παλαιάς κοπής ενζενί, Χατζή. Δημήτρη Χατζή! Την «Τελευταία αρκούδα του Πίνδου» -ναι!-, κεφάλαιο απ’ το -μοναδικό- μυθιστόρημά του «Το διπλό βιβλίο»! Που τη χαρακτήρισε «διήγημα». Σπασμένο, το «διήγημα», για να μην πλήξουμε προφανώς, με άσχετες μουσικές δωματίου! Την «Τελευταία αρκούδα του Πίνδου» του Ηπειρώτη σπασμένη με ΜΟΥΣΙΚΕΣ ΔΩΜΑΤΙΟΥ!!! Και συμπλήρωσε, στον ίδιο πάντα, σαχλεπίσαχλο τόνο, το θέμα «αρκούδες» της εκπομπής της με το 

απόσπασμα για την αρκούδα και τον αρκουδιάρη της απ’ την «Σονάτα του σεληνόφωτος» του Ρίτσου. Του Γιάννη Ρίτσου! Και -πάντα στον ίδιο άχρωμο, άοσμο, τον άτονο τόνο- ένα απόσπασμα απ’ την «Αρκούδα», διήγημα του Μιχαήλ Μητσάκη -σε καθαρεύουσα του 1893 και με ενδιαμέσους διαλόγους σε 

ντοπιολαλιά, εκεί να δείτε και ν’ ακούσετε... Παραλίγο ν’ ανεβάσω, πρωί-πρωί, πυρετό και να νομίσω ότι, να τα μας, μ’ έπιασε ο ιός. Ευτυχώς που και οι τρεις -Χατζής, Ρίτσος, Μητσάκης- δε ζουν. Κάτι τριξίματα που μου φάνηκε ότι άκουσα ίσως να ’ταν η πόρτα που δεν έχουμε λαδώσει. Κάπου έλεος! Αν και δε μας σώζει τίποτα, ως φαίνεται. Και είμαι και σ’ «ευπαθή ομάδα»...

March 19, 2020

Ο Αρλεκίνος είναι ζωντανός και καλά και ζει στο Μπέργκαμο


Το Τέταρτο Κουδούνι / Τέτοιες Μέρες, Τέτοια Λόγια... 1


Ξύπνησα απότομα σήμερα: «Λες; Απ’ το Μπέργκαμο δεν είναι;». Κατά εκατοντάδες πεθαίνουν κάθε μέρα στην Ιταλία απ’ τον ιό. Η Λομβαρδία έχει τα πρωτεία. Και το Μπέργκαμο έχει πληγεί όσο καμιά άλλη πόλη -«εξακόσιους ενταφιάσαμε ή κάψαμε απ’ την 1η Μαρτίου», λέει ο ιδιοκτήτης ενός γραφείου τελετών, χτες το διάβαζα. «Λες; Ο Αρλεκίνος μπεργκαμάσκικα δε μιλάει; Εκεί δεν είναι ‘Το Σπίτι του Αρλεκίνου’;». Ύστερα, όταν ξύπνησα εντελώς και στανιάρησα και το μυαλό καθάρισε, το καλοσκέφτηκα: «Τι λες τώρα; Τι λες; Να πέθανε ο Αρλεκίνος; Ο Αρλεκίνος που γεννήθηκε τον 11ο αιώνα, έγινε ο Αρλεκίνος που ξέρουμε απ’ τον 16ο, ο Γκολντόνι τον ονομάτισε Τρουφαλντίνο και τον δόξασε, τον εκτόξευσε στο διάστημα, στον ‘Αρλεκίνο, υπηρέτη δυο αφεντάδων’ απ’ το 1746; Ο Αρλεκίνος θ’ άφηνε έτσι, μόνη, την Κολουμπίνα του -που ο Γκολντόνι τη βάφτισε Σμεραλντίνα; Τι λες; Εδώ ζει -στα 91 του- ο υπέροχος Κύριος Φερούτσιο Σολέρι, ο δεύτερος, μετά τον Μαρτσέλο Μορέτι, Τρουφαλντίνο/Αρλεκίνος του Τζόρτζιο
Στρέλερ, που ευλογηθήκαμε να τον δούμε, εμβρόντητοι, το ’98, στην ιστορική (1947) παράσταση του «Πίκολο Τεάτρο», να ‘ίπταται’, να εκρήγνυται στο Ηρώδειο, στα 69 του, 42 χρόνια αφότου πρωτόπαιξε το ρόλο... Για να παραφράσω το μουσικό θέαμα «Jacques Brel Is Alive and Well and Living in Paris» («O Ζακ Μπρελ είναι ζωντανός και καλά και ζει στο Παρίσι»), ο Αρλεκίνος είναι ζωντανός και καλά και ζει στο Μπέργκαμο. Διότι ο Αρλεκίνος ποτέ δεν πεθαίνει. Όπως και το Θέατρο. Σύντομα θα ’ναι και πάλι κοντά μας. Και θα γελάμε μαζί του. Ίσως να μας βγάζει και κανένα δάκρυ, εκεί στην άκρη του ματιού.

(Αφιερωμένο στον Γιώργο Αρμένη και την Όλια Λαζαρίδου, τον πρώτο Τρουφαλντίνο/Αρλεκίνο και την πρώτη Σμεραλντίνα/Κολουμπίνα -υπέροχους- που είδα στη σκηνή, το μακρινό ’76, στο «Βεάκη» -«Λαϊκή Σκηνή» του «Θεάτρου Τέχνης» του Κάρολου Κουν-, στη σκηνοθεσία του Γιώργου Λαζάνη, και τους άλλους που ήταν μαζί τους. Και στον Μεγάλο Φερούτσιο Σολέρι).